Xu thế phát triển thị trường trái phiếu xanh của các nhà đầu tư châu Á

Đợt phát hành "trái phiếu xanh" ở châu Á đang tăng mạnh khi các nước trong khu vực đưa ra các mục tiêu cứng rắn hơn để hạn chế biến đổi khí hậu - và các nhà đầu tư đang quan tâm đến nhiều hơn thế.

Một số trung tâm tài chính quan trọng nhất của khu vực, bao gồm Trung Quốc và Hồng Kông, đang thúc đẩy xu hướng này với các quy định mới về đầu tư xanh cho các nhà quản lý. 

Trái phiếu xanh là công cụ được sử dụng để tài trợ cho các dự án có lợi ích về môi trường hoặc khí hậu trong các lĩnh vực như năng lượng, giao thông, quản lý chất thải, xây dựng tòa nhà, sử dụng nước và đất. Sự quan tâm đến việc tài trợ cho các dự án theo cách này sẽ tăng tốc vì sự tập trung ngày càng tăng vào quá trình khử cacbon ở châu Á, nơi mà một loạt chính phủ đã thắt chặt mục tiêu đạt lượng phát thải "bằng không". Như ở các khu vực khác trên thế giới, chúng đang giúp mở rộng nhóm các nhà đầu tư.

Trong số các thành phố có ô nhiễm không khí tồi tệ nhất thế giới năm ngoái, do công ty công nghệ chất lượng không khí IQAir của Thụy Sĩ xếp hạng, 148 thành phố hàng đầu đều thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Khu vực này yêu cầu đầu tư hàng năm 1,5 nghìn tỷ đô la để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc vào năm 2030, với năng lượng sạch và hành động khí hậu chỉ chiếm gần một phần ba kinh phí, Ủy ban Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc về châu Á và Thái Bình Dương ước tính. 

Patrice Conxicoeur, người đứng đầu khu vực Đông Nam Á tại HSBC Asset Management ( Singapore) cho biết: "Điều này có nghĩa là thị trường trái phiếu Xanh Châu Á sẽ tiếp tục mở rộng và sự đa dạng hóa tổ chức phát hành sẽ tăng lên, với sự tham gia cao hơn của khu vực tư nhân".

Phát hành trái phiếu xanh toàn cầu đạt kỷ lục 269,5 tỷ USD vào năm ngoái, theo Climate Bonds Initiative, một tổ chức phi lợi nhuận quốc tế cho hay. Trong khi các quốc gia phương Tây - Mỹ, Đức và Pháp - là ba nhà phát hành hàng đầu, Trung Quốc xếp thứ tư và những nước còn lại của châu Á cũng đang nhanh chóng bắt kịp.

Theo báo cáo của Moody's, trong ba tháng đầu năm 2021, các tổ chức phát hành tại Châu Á Thái Bình Dương chiếm 24% tổng lượng phát hành toàn cầu, tăng từ 18% cho cả năm 2020. 

Số lượng phát hành từ Trung Quốc đã tăng gấp ba lần lên 26,1 tỷ USD trong năm nay, trở thành nhà phát hành lớn nhất thế giới với thị phần 13,4%, theo dữ liệu từ Refinitiv.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã đặt mục tiêu đạt mức tối ưu nhất về lượng khí thải carbon vào năm 2030 và mức độ trung hòa của carbon - tức là không có lượng khí thải carbon ròng nào được sản xuất - vào năm 2060. Trung Quốc là quốc gia phát thải carbon lớn nhất ở châu Á (và thế giới) vào năm ngoái.

Để đạt được mức độ trung hòa carbon vào năm 2060, Trung Quốc cần đầu tư 2,2 nghìn tỷ nhân dân tệ mỗi năm (tương đương340 tỷ USD) trong thập kỷ này, và dự kiến con số có thể tăng lên 3,9 nghìn tỷ nhân dân tệ hàng năm trong giai đoạn từ 2031 đến 2060. Các nhà kinh tế của Societe Generale chia sẻ rằng: "Giả sử rằng 30% đầu tư xanh được tài trợ bởi trái phiếu có nghĩa là một thị trường trái phiếu xanh hàng năm sẽ trị giá 7 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2030".

Vào tháng 10, Nhật Bản đã công bố mục tiêu đạt mức phát thải khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050 và cắt giảm lượng khí thải xuống 46% so với mức năm 2013 vào năm 2030.

Tại Nhật Bản, việc phát hành trái phiếu xanh và "trái phiếu bền vững" có mục đích tương tự, được hỗ trợ bởi các dự án mang đến lợi ích cả về môi trường và xã hội, tăng gần gấp đôi từ năm 2019 đến năm 2020..

Kazushi Shimizu, người đứng đầu bộ phận tài chính cho các mục tiêu phát triển bền vững tại Daiwa cho biết: “Nhiều công ty nói rằng họ sẽ phát hành trái phiếu xanh hoặc trái phiếu bền vững nhưng vẫn chưa hoàn thành kế hoạch của mình. Một khi các công ty quyết định kế hoạch kinh doanh của mình, việc phát hành trái phiếu xanh sẽ tăng lên trong nửa cuối năm".

Trong số những công ty vừa phát hành trái phiếu xanh đầu tiên là Kyushu Electric Power, công ty năm nay đã công bố mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Đối với công ty, trái phiếu xanh là một mục tiêu hàng đầu củ công ty. Người phát ngôn của công ty cho biết: “Chúng tôi muốn cho nhiều bên liên quan biết về những gì chúng tôi đang làm.

Tại một tổ chức phát hành khác điển hình như với Cơ quan Tài chính Nhà ở Nhật Bản, trái phiếu xanh đã thu hút sự tham gia của một nhóm người mua đa dạng hơn. Takashi Oida, giám đốc bộ phận hoạt động thị trường của công ty cho biết: “Các nhà đầu tư trước đây không mua trái phiếu giờ đã bắt đầu chuyển sang mua trái phiếu xanh. Điều này giúp ổn định nguồn tài chính của chúng tôi,” Oida nói.

Cơ quan này đã bán trái phiếu xanh để tài trợ cho các khoản vay cho các ngôi nhà mới tiết kiệm năng lượng kể từ năm 2019. Họ cũng vừa phát hành trái phiếu xanh đầu tiên được chính phủ bảo lãnh vào tháng 6 và đặt mục tiêu huy động 220 tỷ yên (tương đương 2 tỷ USD) từ trái phiếu như vậy vào năm tài chính 2021.

Ở Hàn Quốc, Đại sứ của quốc gia về biến đổi khí hậu, Yoo Yeon-Chul, tháng trước đã hứa sẽ thay đổi chính sách để đáp ứng cam kết của đất nước nhằm đạt được tính trung hòa carbon vào năm 2050. Phát hành trái phiếu xanh của các tổ chức Hàn Quốc đã đạt 10 tỷ USD cho đến nay trong năm nay, so với 2,6 tỷ USD trong cả năm 2020.

Thay đổi quy định đối với các nhà quản lý tiền tệ cũng đang thúc đẩy nhu cầu đối với trái phiếu xanh.

Hồng Kông đang đề xuất rằng các nhà quản lý quỹ cần thiết phải tích hợp rủi ro khí hậu vào thực tiễn đầu tư và đã yêu cầu các tổ chức tài chính công bố các thông tin liên quan đến khí hậu vào năm 2025. Trung Quốc đã đưa ra danh mục dự án xanh được chứng thực bởi trái phiếu và ngân hàng trung ương của quốc gia đã đưa ra hướng dẫn tiêu chuẩn xanh cho lĩnh vực tài chính . Và ở Đông Nam Á, Cơ quan Tiền tệ của Lực lượng Đặc nhiệm Công nghiệp Tài chính Xanh của Singapore (GFIT), đang đề xuất rằng các nhà quản lý tài sản và ngân hàng xác định "phân loại" các hoạt động có thể được coi là tiêu chuẩn xanh.

Những động thái như vậy, cùng với lợi nhuận trái phiếu phù hợp với lợi nhuận từ danh mục đầu tư truyền thống, đang thúc đẩy các nhà đầu tư trong nước tích hợp đầu tư xanh vào danh mục đầu tư của họ.

Các công ty phát hành châu Á đã có thể định giá trái phiếu xanh tương ứng với các khoản nợ thông thường khác - không giống như ở châu Âu, nơi các nhà đầu tư trả nhiều tiền hơn để nắm giữ trái phiếu xanh. Theo Hiệp hội Thị trường Tài chính Châu Âu, vào năm 2020, trung bình họ đưa ra mức chênh lệch giá 9 điểm cơ bản so với trái phiếu thông thường. Giá trái phiếu chuyển động nghịch với lợi tức.

Conxicoeur cho biết danh mục đầu tư trái phiếu xanh cho các thị trường mới nổi của HSBC Asset Management, được tung ra vào tháng 5 năm ngoái, đã ghi nhận lợi nhuận tương ứng với nợ doanh nghiệp ở thị trường mới nổi chất lượng cao.

Tập đoàn New World Development của Hồng Kông đã phát hành trái phiếu liên kết bền vững đầu tiên trên thế giới từ một nhà phát triển bất động sản vào tháng 3, trong một đợt chào bán gấp sáu lần lượng đăng ký. Theo Louisa Lam, nhà phân tích tín dụng tại HSBC, trên toàn châu Á, nhu cầu về trái phiếu xanh đã vượt quá nguồn cung, với số lượng đặt hàng cho các đợt phát hành mới vào năm 2020 trung bình lớn hơn 5,7 lần so với khối lượng trái phiếu hiện có.

Ryo Kakimoto, giám đốc quỹ tại Asset Management One của Nhật Bản, cho biết các quyết định đầu tư được đưa ra "trên cơ sở rằng lợi nhuận kỳ vọng của trái phiếu xanh không thấp hơn so với các trái phiếu thuần túy khác".

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)