Tỷ phú Trung Quốc đua nhau mở văn phòng gia đình ở Singapore để chuyển giao tài sản cho thế hệ tiếp theo

Nghiên cứu mới của Campden Wealth cho thấy, bất chấp đại dịch Covid-19, văn phòng dành cho gia đình tỷ phú Trung Quốc đang phát triển và mở rộng nhanh chóng, mang lại trung bình 35% vốn cổ phần tư nhân trực tiếp và 28% cho cổ phiếu trong 12 tháng qua. Tăng đáng kể so với các năm trước lần lượt là 19% và 13%.

Tuy nhiên, xét về rủi ro thừa kế, 63% văn phòng gia đình tin rằng thế hệ tiếp theo không được trang bị đầy đủ để nắm quyền kiểm soát tài sản của gia tộc. Những phát hiện này được trình bày trong Báo cáo quản lý tài sản và văn phòng gia đình Trung Quốc năm 2021 của Campden Wealth, Think Tank về văn phòng gia đình (FOTT), UBS Global Wealth Management và AVIC Trust.

Lý do chính để thành lập hoặc tham gia văn phòng gia đình là hy vọng lập kế hoạch và thực hiện thành công việc kế thừa tài sản (chiếm 49%), tiếp theo là tìm kiếm các công cụ đầu tư (chiếm 27%) và mong muốn có cả nền tảng giao dịch và đầu tư (chiếm 22%) .

Khi lựa chọn một nhà cung cấp dịch vụ tài chính, hầu hết tất cả những người được hỏi đều liệt kê niềm tin và uy tín là tiêu chí quan trọng nhất (chiếm 98%).

Về câu hỏi thế hệ tiếp theo sẽ tham gia vào văn phòng gia đình như thế nào, 56% số người được hỏi chọn tham gia vào các dự án và/hoặc kinh nghiệm làm việc, tiếp theo là các nhiệm vụ điều hành quản lý và thành viên hội đồng quản trị (chiếm 52%). Khoảng 40% số người được hỏi sẵn sàng để thế hệ sau tham gia các hoạt động từ thiện.

Cơ cấu quản trị được sử dụng nhiều nhất cho văn phòng gia đình là mục tiêu/hướng dẫn đầu tư (chiếm 28%), quản lý rủi ro và bảo vệ tài sản (chiếm 25%). Chỉ có 13% số người được hỏi áp dụng phương pháp kê khai.

Gần như tất cả (90%) số người được hỏi cho biết, những thách thức quan trọng nhất mà các văn phòng gia đình phải đối mặt liên quan đến các yêu cầu và tuân thủ pháp luật, tiếp theo là tạo ra lợi nhuận đầu tư để bảo vệ tài sản (81%) và tuyển dụng nhân tài bên ngoài (62%) hoặc tìm kiếm các nhà cung cấp Dịch vụ có kinh nghiệm (60%).

Fan Xiaoman, người sáng lập FOTT, cho biết, những người nắm giữ tài sản của Trung Quốc không chỉ thành công trong việc ứng phó với sự hỗn loạn kinh tế do dịch bệnh gây ra mà còn đạt được tiến bộ trong việc thích ứng với các xu hướng quản lý tài sản toàn cầu ngày càng phát triển.

Cô nói: “Các văn phòng gia đình cung cấp cho các thế hệ giàu có tiếp theo của Trung Quốc một nơi để tự lập”.

“Thế hệ này và các thế hệ tương lai học các kỹ năng duy trì và gia tăng sự giàu có của gia đình. Đặc biệt, đối với các gia đình Trung Quốc, họ đang phải đối mặt với thách thức trong việc chuyển giao tài sản của cha mẹ cho con cái một cách an toàn.

“Trong số các gia đình được khảo sát trong nghiên cứu này, chỉ có 39% có kế hoạch thừa kế, trong khi tỷ lệ trung bình toàn cầu là 54%”

Xiaoman cho biết, ngoài việc sử dụng văn phòng gia đình như là một công cụ đầu tư, các gia tộc tỷ phú cũng nên để văn phòng gia đình đóng một vai trò trong kế hoạch chuyển giao tài sản vật chất và tài sản tinh thần trong kinh doanh của họ cho thế hệ tiếp theo.

Lu Zijie (Marina Lui), người đứng đầu UBS Wealth Management China kiêm Giám đốc điều hành, cho biết: “Gia đình giàu có ở Trung Quốc đang phải đối mặt với vấn đề thừa kế tài sản”.

“Các báo cáo nghiên cứu và kinh nghiệm hàng ngày của chúng tôi đều cho thấy giới nhà giàu Trung Quốc ngày càng quan tâm nhiều hơn đến văn phòng gia đình. Chúng tôi tin rằng điều này sẽ mang lại cơ hội lớn cho các tổ chức quản lý tài sản như UBS. Thông qua nghiên cứu chuyên sâu về hiện trạng của các văn phòng gia đình ở Trung Quốc, chúng tôi hy vọng sẽ hiểu rõ hơn nhu cầu của khách hàng và quản lý tài sản của họ.”

Nick Hayward, Giám đốc Campden Wealth châu Á-Thái Bình Dương, cho biết, việc mở rộng mô hình văn phòng gia đình Trung Quốc phản ánh sự thành công của nền kinh tế Trung Quốc.

Hayward cho biết: “Thị trường văn phòng gia đình toàn cầu tiếp tục phát triển, với quy mô quản lý tài sản ít nhất là 65 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Singapore, liệu có phải là nơi gửi gắm thế hệ tương lai của giới tỷ phú Trung Quốc

5 năm trước, tỷ phú Trung Quốc Liang Xinjun đã rời Tập đoàn Fosun do ông là đồng sáng lập vì lý do sức khỏe. Sau một thời gian nghỉ ngơi, ông bắt đầu khám phá chuỗi khối và trí tuệ nhân tạo (AI) và ba năm trước, ông đã thành lập một văn phòng gia đình ở Singapore.

Forbes ước tính giá trị tài sản ròng của Liang là 2,2 tỷ USD, đưa ông vào vị trí thứ 1.397 trong bảng xếp hạng tỷ phú toàn cầu năm 2022.

Trước khi quyết định chọn Singapore, Liang đã cân nhắc nhiều điểm đến khác. Trong một cuộc phỏng vấn, ông nói: “Hồng Kông là một lựa chọn. Tôi cũng đã cân nhắc đến Nhật Bản, Đài Loan và Vancouver ở Canada.”

Ban đầu ông có ba nghi ngờ về Singapore: “Thứ nhất là thời tiết ở Singapore có quá nóng không; thứ hai là có thể thiếu cơ hội; thứ ba là việc tuyển dụng ở Singapore có thể là một thách thức.”

Sau khi cân nhắc các lựa chọn khác nhau, ông vẫn chọn Singapore. “Khi tôi quyết định chọn thị trường Đông Nam Á và Nam Á làm trọng tâm đầu tư của mình, chủ yếu vào blockchain và AI, tôi phát hiện ra rằng Singapore thực sự mang đến rất nhiều cơ hội.”

Ông nói: “Các chính sách của Singapore rất rõ ràng và sẽ hiếm khi đi chệch hướng. “Là nhà đầu tư hoặc doanh nhân, chúng tôi không thích những cú ngoặt đột ngột hoặc phanh gấp, cũng như các biện pháp phi lý.”

Về việc tuyển dụng, Liang đồng ý với cách tiếp cận chương trình Tech.Pass của Singapore. Ông nói, nếu những tài năng công nghệ như vậy khởi nghiệp hoặc chuyển doanh nghiệp của họ đến đây, điều này sẽ tạo ra cơ hội việc làm cho người dân Singapore. Khi có nhiều tài năng Tech.Pass đến Singapore, các nhà tuyển dụng địa phương cũng sẽ có nhiều lựa chọn tuyển dụng hơn.

Liang đã đầu tư vào một số công ty khởi nghiệp Web 3.0 mới, chẳng hạn như DigiFT, PlatON và DeBank.

Lim Li Li, người đứng đầu các nhà đầu tư toàn cầu, văn phòng gia đình và trung gian tài chính tại Ngân hàng Singapore, cho biết: “Các văn phòng gia đình mới có xu hướng thận trọng hơn, thích các công cụ thu nhập cố định và bất động sản - hơn là tài sản tăng trưởng."

Lim cũng ghi nhận sự thay đổi rõ ràng trong việc phân bổ tài sản của các văn phòng gia đình trong những năm gần đây: đầu tư nhiều hơn vào vốn cổ phần tư nhân, vốn mạo hiểm, bất động sản và đầu tư trực tiếp.

Cô ấy nói: “Chúng tôi đã thấy nhiều văn phòng gia đình tích cực tìm kiếm các khoản đầu tư vốn mạo hiểm và tăng phân bổ của họ cho không gian này. “Họ quan tâm nhất đến các công nghệ đột phá như an ninh mạng, Web 3.0, chuỗi khối và fintech.”

Điều này phù hợp với xu hướng toàn cầu. Khối lượng vốn mạo hiểm toàn cầu vào năm 2021 cao hơn gấp đôi so với năm 2020, với sự đóng góp đáng kể của các văn phòng gia đình. Lim cho rằng, đại dịch đã đẩy nhanh quá trình thay đổi công nghệ, với những công nghệ mới mang tính đột phá mang đến những cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư mạo hiểm.

Loh Kia Meng, đối tác cấp cao và Giám đốc điều hành tại Dentons Rodyk & Davidson LLP, cho biết: “Chúng tôi quan sát thấy xu hướng tương tự của các văn phòng gia đình là các nhà đầu tư mạo hiểm.”

“Điều này đặc biệt đúng ở Singapore, nơi đang trở thành điểm nóng cho các công ty khởi nghiệp công nghệ. Các công ty khởi nghiệp mà họ đang xem xét bao gồm các công nghệ liên quan đến y tế hoặc dược phẩm, truyền thông và fintech.”

Các gia đình đến từ Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Đài Loan chiếm 70% hoạt động kinh doanh văn phòng gia đình của Dentons Rodyk & Davidson. Các nhà đầu tư từ Khu vực Vịnh Lớn Quảng Đông- Hồng Kông- Macau chiếm 44% số văn phòng gia đình mới ở Singapore trong bốn tháng đầu năm 2022, tăng từ 38,6% vào năm ngoái.

Quá trình di cư đã diễn ra từ trước

Nhìn lại năm 2019, khi các doanh nhân Trung Quốc cực kỳ giàu có bắt đầu ồ ạt chuyển đến Singapore, các công ty đầu tư đã săn đón cơ hội quản lý hàng tỷ đô la tiền mới.

Các quỹ phòng hộ, ngân hàng và công ty cổ phần tư nhân cho biết các ông trùm Trung Quốc ở thành phố này đã mang lại công việc kinh doanh ngoài các thỏa thuận giám sát cơ bản, chi tiêu xa hoa cho biệt thự, xe hơi sang trọng và tư cách thành viên câu lạc bộ golf.

Chắc chắn, rất nhiều tiền mặt đang đổ vào và tài sản của các văn phòng gia đình tại các ngân hàng của Singapore đang gia tăng. Nhưng các nhà quản lý tiền cho biết, rất ít trong số đó được đầu tư để tạo ra vô số việc làm cho người dân Singapore.

Theo Natixis, các giám đốc điều hành tài chính viện dẫn hai lý do chính là, ngay cả khi dòng tiền chảy ra khỏi Trung Quốc đạt ít nhất 150 tỷ USD (200 tỷ đô la Singapore) hàng năm. Thị trường vốn ở Singapore và Đông Nam Á rất nhỏ so với tiêu chuẩn của Trung Quốc hoặc Hồng Kông, và phải mất thời gian để những ông trùm này cảm thấy thoải mái với những cố vấn quản lý tài chính gia đình mà họ hầu như không biết rõ.

Ông Pitsilis cho biết, những tỷ phú Trung Quốc mới đến đã có sự phân bổ đầu tư toàn cầu và khu vực Singapore - Đông Nam Á đại diện cho một thị trường mới, xa lạ với đầy rẫy những cạm bẫy tiềm ẩn. Ông nói, các khách hàng châu Á nói chung mất nhiều thời gian hơn để tin tưởng các nhà quản lý tiền so với các đối tác của họ ở Hoa Kỳ, nơi có cả một hệ sinh thái cố vấn và nhà cung cấp dữ liệu giúp đưa ra quyết định dễ dàng hơn.

Ông Pitsilis, người có công ty quản lý 48 tỷ USD cho các văn phòng gia đình, quỹ tài trợ và các nhà đầu tư khác, cho biết chỉ vì họ đang thay đổi địa điểm không có nghĩa là họ sẽ đột ngột thay đổi mọi thứ khác và các khoản đầu tư.

Cơ quan tiền tệ Singapore (MAS) năm ngoái ước tính rằng, có khoảng 700 văn phòng gia đình vào cuối năm 2021. Các chuyên gia trong ngành cho biết ước tính hiện tại là khoảng 1.400 văn phòng đang hoạt động (tăng gấp đôi sau 2 năm), trong đó Trung Quốc đại lục là động lực tăng trưởng lớn nhất. Theo Bộ trưởng cấp cao Tharman Shanmugaratnam, chỉ riêng số lượng hồ sơ tồn đọng của các văn phòng gia đình nộp đơn xin ưu đãi thuế và đang chờ phê duyệt là khoảng 200.

Dấu hiệu của sự giàu có của người Trung Quốc rất dễ nhận thấy ở Singapore. Nhiều ngôi nhà gỗ đen trắng lịch sử của đất nước - mới được chuyển đổi thành quán bar riêng dành cho những người sành rượu và rượu whisky - được các tỷ phú Trung Quốc ưa chuộng. Theo công ty môi giới Singolf Services, giá thành viên chơi golf dành cho người nước ngoài tại Câu lạc bộ Golf Sentosa độc quyền đã tăng lên 840.000 USD vào năm ngoái khi có thêm nhiều người Trung Quốc tham gia.

Những người mới đến đã chộp lấy những căn hộ cao cấp. Giá thuê nhà ở cao cấp trong quý 4 năm 2022 đã tăng 28% so với một năm trước đó, giúp thành phố vượt New York đạt vị trí dẫn đầu về mức tăng. Lệ phí giấy phép cho ô tô đang đạt kỷ lục mới là gần 90.000 đô la Mỹ.

Ngay cả khẩu vị của thành phố cũng đang thay đổi, theo Chủ tịch của Provost, Giáo sư Sing Tien Foo thuộc khoa Bất động sản tại trường Kinh doanh Đại học Quốc gia Singapore. Ngày càng có nhiều nhà hàng cung cấp thêm các món lẩu từ tỉnh Tứ Xuyên và thịt cừu xiên cay được ưa chuộng ở Bắc Kinh để phục vụ cho những người đến. Du khách đến nhà hàng Chef China Hua Chu được chào đón bởi một phi hành gia đeo kính đen mang cờ Trung Quốc.

Nghiên cứu của ông cho thấy, họ cũng thích tạo ra các khu vực riêng và mạng lưới xã hội ở những nơi như Sentosa, nơi người nước ngoài thường được miễn trừ các quy tắc ngăn cản người nước ngoài mua biệt thự.

“Chúng ta không thể ngăn xu hướng này - ngày càng có nhiều người nước ngoài thấy Singapore là một quốc gia rất đáng sống, vì vậy họ muốn chuyển đến đây và Chính phủ đang cố gắng thu hút nhân tài”, ông nói.

Nền kinh tế và người dân địa phương có được hưởng lợi?

Theo các chuyên gia đánh giá, dòng tiền Trung Quốc ồ ạt này đã không làm được gì nhiều cho lĩnh vực dịch vụ tài chính, và một số nhà lập pháp Singapore đang tự hỏi tại sao lại không. Singapore đã tăng thuế xa xỉ trong bối cảnh giá bất động sản cao cấp và xe hơi tăng vọt với mục đích thu được nhiều tiền hơn từ người giàu.

Cụ thể, chính phủ Singapore vừa ban hành chính sách tăng thuế đất phải nộp đối với người mua căn nhà thứ hai và người nước ngoài mua tài sản cá nhân lên mức 60% từ mức 30% trước đó. Singapore đang tăng thuế bất động sản trong nỗ lực hạ nhiệt thị trường nhà ở đang "nóng đỏ" của mình, trong bối cảnh lo ngại ngày càng có nhiều người giàu từ các nơi khác đổ về thành phố. Việc này đang làm giá nhà ở Singapore tăng chóng mặt, ảnh hưởng đến khả năng chi trả của người dân địa phương.

Đối với thị trường lao động, Ủy ban Phát triển Kinh tế (EDB) cho biết, 24.699 việc làm đã được tạo ra trong nhiều vai trò khác nhau, bao gồm kỹ sư phần mềm, nhà nghiên cứu và quan hệ công chúng, từ năm 2011 đến năm 2022. Các văn phòng gia đình cũng tạo việc làm gián tiếp thông qua các chuyên gia tài chính, thuế và pháp lý bên ngoài.

Điều kiện thành lập văn phòng gia đình ngày càng cao và khắt khe hơn

Singapore cũng đã thay đổi các điều kiện đối với các văn phòng gia đình muốn được miễn thuế cách đây một năm, đưa ra các tiêu chuẩn quản lý tài sản tối thiểu cao hơn và các yêu cầu đầu tư tại địa phương.

Chỉ trong tháng 3, Singapore đã tăng ngưỡng đầu tư và việc làm cho những người nộp đơn tham gia Chương trình Nhà đầu tư Toàn cầu. Đây là con đường trở thành công dân Singapore cho những người giàu - yêu cầu 10.000 đô la chỉ để nộp đơn đăng ký (không đảm bảo chắc chắn sẽ thành công) được chuyển vào tài khoản chính phủ tại Deutsche Bank. Có khoảng 200 ứng viên đã được cấp thường trú nhân thông qua chương trình trong vòng 03 năm vừa qua.

Vào giữa tháng 4 năm nay, Cơ quan tiền tệ Singapore (MAS) đã thông báo rằng, các văn phòng gia đình được thành lập theo chương trình Mục 130 hiện sẽ yêu cầu quy mô quỹ tối thiểu là 10 triệu đô la Singapore, với cam kết nâng số tiền này lên 20 triệu đô la Singapore trong vòng hai năm. Đối với các văn phòng gia đình theo chương trình Mục 13U, quy mô quỹ tối thiểu không thay đổi ở mức 50 triệu đô la Singapore. MAS cũng yêu cầu các văn phòng gia đình đầu tư ít nhất 10% hoặc 10 triệu đô la Singapore trong quỹ của họ vào thị trường địa phương.

“Việc nâng cao tiêu chuẩn khiến việc sở hữu một văn phòng gia đình ở Singapore thậm chí còn được những người giàu (mới) thèm muốn hơn... Có một văn phòng gia đình ở Singapore có nghĩa là giá trị tài sản ròng của bạn ít nhất phải là 50 triệu đô la Singapore, vì yêu cầu tối thiểu hiện nay là 20 triệu đô la Singapore”.

Vì người giàu thường không dồn toàn bộ tài sản của họ vào văn phòng gia đình nên khả năng dành ra 20 triệu đô la Singapore- ngụ ý giá trị tài sản ròng của giới tỷ phú còn cao hơn nhiều.

Lời khuyên cho giới nhà giàu Trung Quốc là gì?

Hoạt động từ thiện sẽ là một cách để giảm bớt sự phẫn nộ của người Singapore, một số tổ chức từ thiện địa phương cho biết, họ nhận được sự hỗ trợ hạn chế từ làn sóng người Trung Quốc giàu có di cư. Với tư cách là Giám đốc điều hành của Trung tâm Tình nguyện và Từ thiện Quốc gia cho đến cuối năm 2022, bà Melissa Kwee đã giúp khuyến khích những người giàu có và quyền lực của đất nước cống hiến, nhờ kinh nghiệm của chính bà với tư cách là thành viên của một trong những gia tộc giàu có nhất Singapore. Bà nói những người nhập cư khá giả nên làm nhiều hơn cho các tổ chức từ thiện và doanh nghiệp nhỏ.

“Một trong những vấn đề quốc gia của chúng tôi là sự gắn kết xã hội, vốn là mặt trái của bất bình đẳng xã hội”, bà cho biết. “Sự nghi ngờ và phẫn nộ dành cho những người nước ngoài đến đây chỉ để sử dụng Singapore cũng như sự tiêu dùng phô trương của họ.”

Đối với bà Kwee, việc khuyến khích những người Trung Quốc mới di cư làm nhiều hoạt động từ thiện và tình nguyện hơn là chìa khóa giúp họ cảm thấy được kết nối với ngôi nhà mới của mình. Ngoài việc đầu tư vào các nhà quản lý tiền, họ có thể hợp tác với các doanh nghiệp địa phương đang cố gắng vươn ra nước ngoài, bà nói thêm. Ví dụ như Hội từ thiện Châu Á (Asian Philanthropy Circle) - là một nền tảng chỉ dành cho những người giàu có được mời được thiết kế để thu hút các nhà tài trợ Trung Quốc.

Giám đốc điều hành của Crossinvest (Châu Á), Lucy Gao-Azak, cho biết, theo thời gian, nỗ lực thành lập văn phòng gia đình, chuyển người thân đến Singapore và sống ở nước này sẽ thu hút nhiều khoản đầu tư vào địa phương hơn. Nhưng cô ấy cảnh báo rằng, đó sẽ không phải là trận sóng thần mà một số người đã hy vọng.

“Đây sẽ không bao giờ là thị trường nội địa cho các nhà đầu tư Trung Quốc và họ sẽ luôn đầu tư vào những gì họ quen thuộc", cô nói. “Các nhà đầu tư sẽ hiếm khi hy sinh hiệu suất lợi nhuận cho bất kỳ khu vực nào”.

Anh Dũng