Tỷ phú Ấn Độ và phi vụ đặt cược "ngược đời" nhằm giải cứu hãng hàng không giá rẻ Go Airlines

10:20 25/11/2021

Lên kế hoạch bán cổ phần của hãng hàng không giá rẻ Go Airlines ngay sau khi thị trường chứng khoán Ấn Độ lập mức cao kỷ lục, tỷ phú 77 tuổi Nusli Wadia được cho là đang chuẩn bị cho một cuộc trận chiến mới, không chỉ đặt cược lớn cho sinh mệnh của “đứa con tinh thần” mà còn cả những cuộc đụng độ quy mô với hàng loạt “ông lớn” trong ngành.

Một máy bay của Go Airlines tại sân bay Mumbai
Một máy bay của Go Airlines tại sân bay Mumbai. (Ảnh: Reuters) 

Theo dự kiến, Go Airlines sẽ ra mắt đợt IPO trị giá 36 tỷ rupee (480 triệu USD) vào tuần thứ hai của tháng 12, trở thành công ty niêm yết thứ năm của tập đoàn. Các nhà phân tích kỳ vọng hãng hàng không sở hữu 57 máy bay mang tên Go First sẽ đạt mức định giá từ 80 tỷ đến 100 tỷ rupee. Được biết, công ty dự định sử dụng tiền bán máy bay để trả nợ.

Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi, tỷ phú Wadia cho hay, hiện ông hướng đến đầu tư dài hạn: “Tập đoàn của chúng tôi đã tồn tại từ năm 1736, là tập đoàn tồn tại lâu nhất ít nhất là ở Ấn Độ. Với tuổi đời 150 năm, đây là công ty lâu đời nhất được niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán Bombay. Hãng hàng không của chúng tôi đã có lãi suốt 9 năm, trước khi có sự xuất hiện của COVID và chúng tôi đã dự tính IPO ngay cả trước đại dịch”. Ông nhấn mạnh hy vọng các nhà đầu tư sẽ chú trọng sự phục hồi ngắn hạn của du lịch hàng không khi biên giới mở cửa trở lại, cũng như triển vọng dài hạn cho thị trường du lịch Ấn Độ.

Theo ông, tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh sẽ thúc đẩy nhu cầu đối với các dịch vụ hàng không. Bởi Những yếu tố này kết hợp với nhau sẽ dẫn đến sự chuyển đổi cơ cấu kinh tế của Ấn Độ với thu nhập trung bình thấp và các nhóm thu nhập trên và trung bình chiếm 77% tổng số hộ gia đình ở Ấn Độ vào năm 2030. Như vậy, nhu cầu du lịch giải trí sẽ rất lớn”.

Biệt danh "Samurai" của Wadia ra đời từ cú lội ngược chiều ngoạn mục sau khi vị tỷ phú giành lại quyền kiểm soát và trở thành Chủ tịch tập đoàn vào năm 1977. Ông đã giao tranh với người sáng lập quá cố của Reliance Industries, Dhirubhai Ambani cùng các đơn vị hóa dầu trong những năm 1980. Ông cũng từng “chiến đấu” với Danone của Pháp để tiếp quản Britannia Industries, công ty có định giá thị trường là 872 tỷ rupee và bước chân vào hàng ngũ tỷ phú Ấn Độ.

Gần đây nhất, Wadia có cuộc đụng độ với Tập đoàn Tata khi đứng về phía Cyrus Mistry, người đã bị sa thải khỏi vị trí Chủ tịch Tập đoàn Tata vào năm 2016. Do đó, Wadia đã mất ghế hội đồng quản trị tại ba công ty thuộc Tập đoàn Tata và hiện đang cạnh tranh Ratan Tata trong lĩnh vực kinh doanh hàng không. “Gã khổng lồ” Tata sở hữu Vistara, một liên doanh với Singapore Airlines và hãng hàng không giá rẻ AirAsia India. Thế nhưng, cuộc đua xuất hiện thêm một nhân vật tầm cỡ thứ ba, cả Go Airlines và Tata đều phải cạnh tranh với hãng hàng không lớn nhất Ấn Độ, Indigo thuộc sở hữu của InterGlobe Aviation. Hãng có định giá thị trường 832 tỷ rupee, đội bay 274 máy bay và thị phần 57% tính đến tháng 8 năm nay.

Chắc chắn rằng đại dịch đã gây ra những tổn thất lớn trong ngành. Trong sáu tháng kết thúc vào tháng 9 năm nay, Go Airlines đã báo cáo khoản lỗ 9,23 tỷ rupee với doanh thu hoạt động là 11 tỷ rupee, trong khi Indigo lỗ 46 tỷ rupee với doanh thu 86 tỷ rupee. Một hãng hàng không giá rẻ khác là SpiceJet ghi nhận khoản lỗ 13 tỷ rupee trên doanh thu 23 tỷ rupee. Wadia cho biết hãng hàng không của ông đã hoạt động tốt hơn nhiều so với các công ty cùng ngành về thu nhập trước lãi vay, thuế, khấu hao, khấu hao và cho thuê trong sáu tháng kết thúc vào tháng 9 năm nay.

Nhưng khi đại dịch bùng phát, Go Airlines có kế hoạch bổ sung thêm nhiều chuyến bay ở Ấn Độ và nước ngoài. Wadia chỉ ra: “Chúng tôi sẽ phát triển trong phạm vi hoạt động của các máy bay Airbus A320 và A321. Chỉ khoảng hơn sáu giờ bay, hành khách đã có thể đặt chân đến các điểm đến ở Đông Nam Á, một số khu vực của châu Phi, Trung Đông và nhiều quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ, Nga cũng như các nước thuộc Liên Xô trước đây”.

Thị trường Ấn Độ vẫn chưa hoàn toàn phục hồi nhưng còn nhiều dư địa cho các hãng hàng không. Trong năm tài chính 2020, số ghế tính trên đầu người của Ấn Độ ở mức 0,13, so với 0,49 ở Trung Quốc và 3,1 ở Mỹ. Tháng 3 năm nay, Wadia đã bổ nhiệm chuyên gia Ben Baldanza kiêm cựu Giám đốc điều hành của Spirit Airlines có trụ sở tại Hoa Kỳ làm Phó Chủ tịch Go Airlines. Baldanza cho biết, Go Airlines có kế hoạch thực hiện theo sách lược trước đó của Spirit. Ông cho biết, từ Washington: “Khi tôi tiếp quản Spirit Airlines vào năm 2005, hãng đã lỗ 70 triệu USD trên doanh thu 450 triệu USD. Dường như công ty không thể vượt qua cạnh tranh khốc liệt từ các hãng lớn trên thị trường. Do đó, chúng tôi quyết định xây dựng các tuyến có lợi nhất và tập trung vào việc cắt giảm chi phí để trở thành một hãng hàng không giá cực rẻ. Đến năm 2007, chúng tôi đã đảo ngược các khoản lỗ”.

Tuy nhiên liệu sự thay đổi này có đủ để thu hút các nhà đầu tư khi IPO trong nước chỉ vừa mới chạm đỉnh vẫn cần đợi thời gian trả lời. Một ngân hàng đầu tư đề nghị giấu tên nhận định: “Chúng tôi phải chờ xem các nhà đầu tư phản ứng thế nào trước động thái bán cổ phần của Go Airlines khi tất cả ngành hàng không đều thua lỗ”.

TL