Thỏa thuận Xanh của EU hướng tới việc chuyển sang sử dụng xe điện vào năm 2035

Các nhà sản xuất ô tô từ Đông Á, Đông Nam Á đến Bắc Mỹ đang dõi theo động thái của Liên minh châu Âu trong việc thực thi lệnh cấm đối với tất cả các loại xe mới có động cơ đốt trong, bao gồm cả xe hybrid, vào năm 2035, theo một kế hoạch sâu rộng nhằm giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Thỏa thuận Xanh châu Âu của Ủy ban châu Âu cũng kêu gọi một cơ chế điều chỉnh giới hạn carbon - thuế quan đối với các sản phẩm như thép và xi măng từ các quốc gia có quy định môi trường lỏng lẻo hơn - sẽ ảnh hưởng đến các nhà cung cấp châu Á và các nhà cung cấp khác xuất khẩu sang EU.

Gói chính sách đầy tham vọng tìm cách cắt giảm lượng khí thải 55% so với mức của năm 1990 vào năm 2030, trên con đường hướng tới mục tiêu cuối cùng là không phát thải ròng vào năm 2050. Nếu được thông qua, nó sẽ không chỉ ảnh hưởng đến phạm vi rộng nền kinh tế của khối, mà còn có nhiều công ty sản xuất và bán hàng trên thị trường châu Âu.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết hôm thứ Ba (13/7), trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông châu Âu rằng, nếu không có thời hạn cụ thể, "kế hoạch sẽ trở nên thiếu sự chắc chắn và chúng tôi sẽ không đạt được mục tiêu trung lập về khí hậu vào năm 2050".

Kế hoạch này ảnh hưởng nặng nề nhất đến lĩnh vực giao thông vận tải, lĩnh vực có lượng khí thải carbon tăng lên trong khi lượng khí thải của các nhà máy điện và cơ sở công nghiệp bị thu hẹp sau khi khối này thực hiện kế hoạch "mua bán phát thải" - một chính sách của nhà nước nhằm kiểm soát ô nhiễm môi trường bằng việc tạo ra sự thúc đẩy về kinh tế để làm giảm thiểu lượng phát sinh chất thải. Gói này đề xuất giảm 100% lượng khí thải carbon dioxide từ các loại xe mới kể từ năm 2035 trở đi.

Kế hoạch cũng sẽ yêu cầu giảm 55% lượng khí thải từ các phương tiện chở khách mới từ mức năm 2021 vào năm 2030 - một bước tiến lớn so với mục tiêu 37,5% được quyết định vào năm 2019. Ủy ban này đã cân nhắc mức tăng cao tới 65%, nhưng đã chọn mục tiêu thấp hơn là nhằm xem xét đối với các nhà sản xuất ô tô và một số nước thành viên.

Toyota Motor vừa công bố vào tháng 5 rằng họ đặt mục tiêu xe điện chiếm 40% doanh số bán xe mới ở EU vào năm 2030. Nếu các giả định cơ bản thay đổi, "chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc suy nghĩ lại chiến lược của mình", một nhà điều hành cho biết.

Một lệnh cấm đối với xe hybrid sẽ rất khó khăn đối với nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, hãng xe hybrid cuối cùng đã xâm nhập vào châu Âu. Sự thay đổi này cũng sẽ ảnh hưởng đến các nhà máy động cơ và hộp số của hãng ở Anh và Ba Lan, những nhà máy sẽ không còn cần thiết khi nước này yêu cầu chuyển sang sử dụng điện.

Tiếng nói trong ngành công nghiệp ô tô đang chống lại ý tưởng về những hạn chế, khiến các kế hoạch trở nên khó khăn hơn. Với lệnh cấm trên thực tế đối với động cơ đốt trong, "tiềm năng đổi mới sẽ bị cắt đứt, sự lựa chọn của người tiêu dùng sẽ bị hạn chế và nhiều công việc sẽ bị ảnh hưởng", Hildegard Mueller, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Ô tô Đức, nói với các phóng viên tuần trước. .

Giám đốc điều hành Volkswagen Herbert Diess cho biết hôm thứ Ba (13/7) rằng việc đáp ứng các mục tiêu khí thải khắc nghiệt hơn sẽ là "thách thức", mặc dù "chúng tôi có lẽ đã chuẩn bị tốt hơn một chút" so với những người khác trong ngành". Công ty hiện đặt mục tiêu chiếm 60% lượng xe mới bán ra ở châu Âu vào năm 2030 và dự định xây dựng sáu nhà máy pin mới vào năm đó.

Mức độ chấp nhận xe điện rất khác nhau trên khắp EU. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu, xe điện chiếm 5% tổng doanh số bán ô tô mới vào năm ngoái. Hà Lan dẫn đầu với 21%, tiếp theo là Thụy Điển với 10% và Đức cùng Pháp đều ở mức 7%.

Nhưng nhiều quốc gia ở Đông và Nam Âu có tỷ lệ dưới 2%, với Hy Lạp và Ba Lan, mỗi quốc gia đạt dưới 1%. Khoảng 70% cơ sở hạ tầng thu phí của EU chỉ tập trung ở ba quốc gia thành viên: Đức, Pháp và Hà Lan.

Ngoài ra, kế hoạch của Ủy ban châu Âu sẽ giải quyết lượng khí thải liên quan đến giao thông từ phía nhiên liệu, gắn giá carbon thông qua cơ chế mua bán khí thải để cắt giảm mức tiêu thụ trong khi thúc đẩy lĩnh vực này hướng tới các phương tiện không phát thải.

Điều này sẽ tách biệt với khuôn khổ giao dịch hiện tại cho các cơ sở công nghiệp lớn, do lo ngại về việc giá nhiên liệu tăng đột biến sẽ gây khó khăn cho các hộ gia đình thu nhập thấp.

Ngoài lĩnh vực giao thông vận tải, đề xuất bao gồm thuế biên giới carbon đối với thép, nhôm, xi măng, điện và phân bón, với báo cáo phát thải sẽ bắt đầu vào năm 2023 và các khoản thanh toán bắt đầu từ năm 2026. Thuế sẽ được chia theo từng giai đoạn bắt đầu từ năm 2023. Sau khi được thực hiện đầy đủ, Cơ chế này sẽ thu về được khoảng 9,1 tỷ euro (tương đương 10,6 tỷ USD) mỗi năm.

Cơ chế này sẽ bắt buộc đánh thuế đối với các sản phẩm được sản xuất bên ngoài EU theo các quy định về khí thải ít nghiêm ngặt hơn, với giá dựa trên lượng khí thải do quá trình sản xuất tạo ra.

Mục tiêu là đảm bảo một sân chơi bình đẳng và thậm chí giảm bớt gánh nặng cho các doanh nghiệp châu Âu và ngoài châu Âu. Việc cho phép các sản phẩm rẻ hơn được sản xuất trong các điều kiện kém thân thiện với môi trường tự do tràn vào thị trường sẽ gây tổn hại cho các công ty có trụ sở tại EU, tạo ra nguy cơ "rò rỉ carbon" - theo đó các doanh nghiệp chuyển sản xuất đi nơi khác để thoát khỏi các hạn chế về khí hậu của châu Âu.

Bảo Bảo