Vì sao Ngân hàng trung ương Anh bị buộc tội phớt lờ 'cờ đỏ' lạm phát

Tại phiên điều trần của Ủy ban Lựa chọn Kho bạc hôm nay (5 tháng 7), nhóm chuyên gia đã công nhận việc dự báo là vô cùng khó khăn và đã có những dấu hiệu cảnh báo lạm phát sẽ tăng khá đáng kể mà BoE đã bỏ qua.

Stephen King, cố vấn kinh tế cấp cao của HSBC, nói với Ủy ban rằng Ngân hàng đã cố gắng lập luận rằng lạm phát sẽ chỉ là nhất thời, nhưng có tác động vòng hai mà ngân hàng "đã chọn không thừa nhận từ khá sớm".

Ông lập luận rằng đã có những cảnh báo vào quý trước của năm 2020 rằng có khả năng lạm phát cao không được nhận ra trong các mô hình của BoE.

King giải thích một trong những dấu hiệu cảnh báo là lạm phát tăng đáng ngạc nhiên so với hoạt động kinh tế yếu kém vào đầu năm 2021, điều chưa từng xảy ra trong hơn 30 năm.

Các chỉ số kinh tế khác vào thời điểm đó bao gồm mức tăng trưởng "cực kỳ mạnh mẽ" của nguồn cung tiền vào năm 2020, mà ông cho là vượt quá quy mô so với những gì đã thấy trước đó và một điều đáng lẽ phải được coi là "cờ đỏ".

Sushil Wadhwani, cựu thành viên của MPC, đồng ý với phân tích của King, đồng thời cho biết thêm các dự báo của BoE không phù hợp với tốc độ tăng trưởng cung tiền cùng với các thử nghiệm vắc xin thành công, điều này có thể dẫn đến việc chấm dứt phong tỏa và bình thường hóa tốc độ luân chuyển tiền tệ.

Ông  nói với hội đồng rằng trong thời gian làm việc tại MPC, các mô hình thường được kiểm tra chéo với các yếu tố khác và anh ấy tin rằng các dự báo của BoE đã không xem xét một số dấu hiệu cảnh báo đó vào thời điểm đó.

Một trong những lời chỉ trích đối với các mô hình của BoE là chúng dựa trên dữ liệu trong 30 năm qua - kể từ khi áp dụng lạm phát mục tiêu - giai đoạn được Charlie Bean, giáo sư kinh tế tại Trường Kinh tế Luân Đôn cho là "yên bình".

Ông nhấn mạnh rằng các mô hình đã không tính đến các sự kiện của những năm 1970 và 1980, những sự kiện có lẽ giống với tình hình kinh tế của vài năm gần đây hơn.

Bean cho biết ngân hàng trung ương đã nhận thức được một số điều này, nhưng BoE đã "tập trung quá mức vào quan điểm trung tâm vào thời điểm này".

Nina Skero, Giám đốc điều hành của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh, cho biết một điểm tương đồng khác với những năm 1970 và 80 là sự thắt chặt của thị trường lao động vào nửa cuối năm 2020.

Mặc dù bà nói rằng cần có sự khoan dung đối với lập trường của công cụ BoE trong sáu tháng đầu năm 2020, nhưng việc cơ quan này miễn cưỡng xem xét các quan điểm và lời kêu gọi cảnh báo về khả năng lạm phát cao "có lẽ là không đúng".

Bean nói thêm rằng khi có sự không chắc chắn về tốc độ của cơ chế chuyển đổi, tác động của thương lượng thương mại và thị trường lao động chặt chẽ, các quan điểm thay thế "sẽ làm tăng thêm giá trị cho câu chuyện của ngân hàng".

Trong một phiên điều trần vào tháng trước, nhà kinh tế Huw Pill của BoE cho biết ngân hàng trung ương đã xem xét các sự kiện của thập niên 70 và 80.

Nhưng theo Wadhwani, ngân hàng trung ương vẫn chưa xem xét các yếu tố đó "vào cuối tháng 11 năm 2022" vì "họ lập luận rằng làm như vậy sẽ rất dễ gây hiểu lầm".

Bean nói rằng ông ấy "khó hiểu" về cách một số cựu thành viên MPC bày tỏ lo lắng của họ về lạm phát, nhưng mối quan tâm tương tự không được các thành viên ủy ban hiện tại chia sẻ vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, Bean cho biết đây là một "bước đi có giá trị" khi ngân hàng trung ương nhận ra những sai lầm đã mắc phải trong quá trình dự báo của mình, nhưng cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa để tìm hiểu xem các dự báo đã sai ở đâu.

Cụ thể hơn, ông cho biết việc đánh giá nên tập trung vào quá trình hình thành các mô hình của BoE hơn là bản thân sản phẩm cuối cùng, vì ông cho biết các lỗi đến từ quá trình phát triển, từ đó ảnh hưởng đến độ chính xác của mô hình cuối cùng.

Hoài Sa