Thổ Nhĩ Kỳ tăng thuế nhiên liệu lên 200% khi ngân sách thâm hụt kỷ lục

06:29 18/07/2023

Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng thuế nhiên liệu lên khoảng 200% khi ngân sách chính phủ trung ương của nước này rơi vào tình trạng thâm hụt kỷ lục. Mức thâm hụt trong tháng 6 tăng lên 8,4 tỷ USD, so với mức thặng dư 4,5 tỷ USD trong tháng trước.

Ảnh minh họa
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết tăng gần gấp ba lần thuế nhiên liệu sẽ giúp trang trải nhu cầu tài chính cho việc tái thiết sau động đất. EPA

Động thái này được đưa ra sau khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan giành chiến thắng trong cuộc bầu cử với sự trợ giúp của các quà tặng tốn kém có nguy cơ góp phần gây ra một trong những khoản thâm hụt tài chính lớn nhất trong nhiều năm.

Thâm hụt trong tháng 6 lên tới 219,6 tỷ lira (8,4 tỷ USD), so với mức thặng dư 118,9 tỷ lira (4,5 tỷ USD) của tháng trước, theo dữ liệu do Bộ Tài chính và Kho bạc công bố hôm thứ Hai.

Trên cơ sở hàng năm, khoảng cách mở rộng gần gấp bảy lần.

Kể từ khi chiến thắng tại thùng phiếu hồi tháng 5 đã mang lại cho ông Erdogan thêm 5 năm tại vị, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã thành lập một đội ngũ mới hiện đang cố gắng bù đắp ngân sách và thu hẹp quy mô các chính sách bị cho là đã gây bất ổn cho nền kinh tế trị giá 900 tỷ USD.

Ngoài các cam kết bầu cử của ông Erdogan – từ khí đốt tự nhiên miễn phí cho các hộ gia đình trong một tháng đến tăng lương hưu và trả lương cho khu vực công – ngân sách còn chịu áp lực từ tác động của trận động đất hồi tháng Hai , gây thiệt hại ước tính 100 tỷ USD.

Vào Chủ nhật, chính phủ đã tăng gần gấp ba lần thuế nhiên liệu, một động thái được cho là sẽ giúp trang trải nhu cầu tài chính cho việc tái thiết sau trận động đất.

Trong những tuần gần đây, nó cũng đã tăng thuế đối với nhiều loại hàng hóa và tăng thuế đối với các ngân hàng và tập đoàn.

Cem Cakmakli, trợ lý giáo sư kinh tế tại Đại học Koc có trụ sở tại Istanbul, cho biết chuỗi tăng giá có thể dẫn đến lạm phát khoảng 60% vào cuối năm.

Ông nói, ngay cả trước khi chúng được giới thiệu, các ước tính đã đạt khoảng 50%.

Ông Cakmakli cho biết: “Nhưng làn sóng tăng giá nhiên liệu, đặc biệt là dầu diesel, sẽ có tác động rộng lớn vì hầu hết các hoạt động kinh tế đều chạy bằng dầu diesel.

Ông nói: “Chúng tôi dự đoán giá thực phẩm sẽ tăng mạnh”, xét đến tầm quan trọng của dầu diesel đối với sản xuất và vận chuyển.

Trước khi tăng thuế nhiên liệu, Bloomberg Economics ước tính thâm hụt ngân sách hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ lên tới 6,3% tổng sản phẩm quốc nội.

“Thổ Nhĩ Kỳ đang đứng vững trên nền tảng tài chính tương đối vững chắc nhưng chúng tôi thấy rằng điều đó có thể sẽ thay đổi trong thời gian tới,” theo Bloomberg Economics.

“Với các chính sách mở rộng trước cuộc bầu cử, chi tiêu cần thiết cho cứu trợ liên quan đến động đất và tái thiết cấp tốc ở các khu vực bị thiên tai, chúng tôi nhận thấy khoảng cách lớn hơn về ngân sách tài chính vào năm 2023 và hơn thế nữa.”

Các điểm nổi bật khác từ báo cáo ngân sách rằng chi tiêu tăng 130% hàng năm, do vốn và chuyển nhượng hiện tại và tiền lương nhân viên.

Thâm hụt từ tháng 1 đến tháng 6 ở mức 483 tỷ liras trong khi doanh thu của chính phủ tăng 48% so với một năm trước đó nhờ vào thuế thu nhập doanh nghiệp và doanh nghiệp.

Quốc Anh