Mỹ, Anh, Canada trừng phạt cựu giám đốc ngân hàng trung ương Lebanon

08:52 11/08/2023

Hoa Kỳ, Canada và Vương quốc Anh đã ban hành lệnh trừng phạt đối với cựu thống đốc ngân hàng trung ương của Lebanon, Riad Salameh, và các cộng sự thân cận của ông vào thứ Năm.

Riad Salameh bị truy nã ở nước ngoài và bị nguyền rủa ở quê nhà. EPA
Riad Salameh bị truy nã ở nước ngoài và"bị nguyền rủa" ở quê nhà. Ảnh EPA.

Ông Salameh, người đã rời nhiệm sở vào ngày 31 tháng 7 sau ba thập kỷ làm việc, bị Pháp và Đức truy nã và bị nhiều người trong nước chỉ trích sau nhiều năm khủng hoảng tài chính.

Công dân Pháp gốc Liban, 73 tuổi, được nhiều người coi là thủ phạm chính gây ra sự sụp đổ kinh tế của đất nước, mà Ngân hàng Thế giới đã gọi là một trong những điều tồi tệ nhất trong lịch sử gần đây.

Ông ta đang bị giám sát bởi một số cuộc điều tra từ các cuộc điều tra trong nước và quốc tế về cáo buộc biển thủ 330 triệu đô la từ ngân hàng trung ương của Lebanon chuyển vào bất động sản trên khắp châu Âu và Vương quốc Anh, nơi tài sản trị giá hơn 120 triệu đô la liên quan đến anh ta đã bị đóng băng.

Ông Salameh đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc và bất kỳ hành vi sai trái nào và bảo vệ di sản của mình tại ngân hàng.

Hôm thứ Năm, ba quốc gia đã thực hiện các bước chống lại ông Salameh và các cộng sự của ông.

Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã đưa anh ta vào Danh sách Công dân và Người bị Chặn Đặc biệt. Bộ Tài chính Mỹ cho rằng “các hành động tham nhũng và trái pháp luật của ông Salameh đã góp phần phá vỡ nguyên tắc pháp quyền ở Lebanon”.

“Bằng cách sử dụng vị trí của mình để làm giàu cho bản thân, gia đình và các cộng sự của mình một cách rõ ràng là trái với luật pháp Lebanon, Salameh đã góp phần vào nạn tham nhũng tràn lan ở Lebanon và duy trì nhận thức rằng giới tinh hoa ở Lebanon không cần phải tuân theo các quy tắc áp dụng cho tất cả người dân Lebanon, Brian Nelson, Thứ trưởng Bộ Tài chính phụ trách khủng bố và tình báo tài chính, cho biết trong thông báo đăng trên trang web của Bộ Tài chính Mỹ.

Trợ lý cũ của ông Salameh, Marianne Hoayek, con trai ông Nady Salameh, anh trai ông Raja Salameh và người tình Anna Kosakova cũng đã bị xử phạt.

Bà Hoayek và ông Kosakova đã bị điều tra chính thức tại Pháp về tội rửa tiền có tổ chức.

Nady Salameh là một trong những giám đốc của một số công ty đăng ký tại Luxembourg đã thực hiện các thương vụ mua lại trị giá hàng triệu bảng ở Anh, Đức, Bỉ.

Tờ The National trước đây đã báo cáo về các tài sản trị giá hơn 4,5 triệu USD ở Hoa Kỳ gắn liền với Raja Salameh.

“Điều này có nghĩa là những tài sản này, cũng như bất kỳ tài sản di động hoặc bất động sản nào khác ở Hoa Kỳ có liên quan đến cá nhân bị trừng phạt, hiện đã bị tịch thu,” luật sư quốc tế Karim Daher cho biết.

Các biện pháp trừng phạt của OFAC cấm mọi người tham gia vào các giao dịch bằng đô la Mỹ.

Ông Daher nói thêm: “Điều này có nghĩa là không có ngân hàng quốc tế nào mạo hiểm duy trì quan hệ tài chính với Riad Salameh và các cộng sự của ông ta. Điều này có khả năng mở rộng đến những cá nhân gần gũi với họ nhưng không bị trừng phạt, vì họ có thể đóng vai trò là người đứng đầu có thể và thay mặt họ tạo điều kiện chuyển tiền.”

Ảnh minh họa
Con dấu của Bộ Tài chính bên ngoài tòa nhà Bộ Tài chính ở Washington. Ảnh AP

Luật sư cũng lưu ý rằng điều này có thể tạo cơ hội cho Hoa Kỳ, quốc gia cho đến nay vẫn không khởi xướng bất kỳ biện pháp pháp lý nào, hợp tác với cơ quan tư pháp châu Âu.

Pháp, Luxembourg, Đức, Bỉ, Lichtenstein và Thụy Sĩ đã làm việc trong vụ án từ năm 2021, với sự hỗ trợ của Cơ quan Hợp tác Tư pháp Hình sự Liên minh Châu Âu, để gỡ rối mạng lưới nắm giữ, tài khoản và tài sản phức tạp có liên quan đến ông Salameh.

Ông Daher nói: “Sự hợp tác của Hoa Kỳ có thể cho phép truy tìm các hoạt động tài chính được thực hiện bằng đô la có từ một thập kỷ trước, dẫn đến sự hiểu biết toàn diện hơn về các chuyển động tài chính”.

Anh và Canada gia tăng sức ép

Canada và Anh cũng đã công bố các lệnh trừng phạt đối với ông Salameh.

Vào tháng 3 năm 2022, tài sản bất động sản trị giá 36,5 triệu bảng Anh gắn liền với gia đình Salameh đã bị tịch thu ở Anh theo yêu cầu của cơ quan tư pháp Pháp.

Lord Tariq Ahmad, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh viết: “Riad Salameh và các cộng sự thân cận của ông ta đã đánh cắp của người dân Lebanon và tước đoạt của họ những nguồn tài nguyên quan trọng đối với sự ổn định kinh tế và xã hội của nước này.

Văn phòng Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cho biết trong một thông cáo báo chí: “Những cá nhân này đang bị liệt vào danh sách vì liên quan đến các hành vi tham nhũng nghiêm trọng, bao gồm biển thủ tài sản công để tư lợi và chuyển tiền tham nhũng ra nước ngoài. ”

Danh sách các cộng sự bị trừng phạt có sự khác biệt đôi chút giữa các quốc gia, với danh sách của Canada bao gồm Raja Salameh và bà Hoayek, trong khi Vương quốc Anh cũng bao gồm đối tác của ông, bà Kosakova.

Động lực cho ngành tư pháp Lebanon?

Vào năm 2021, một cuộc điều tra riêng đã được mở ở Lebanon dẫn đến các cáo buộc chống lại ông Salameh, anh trai của ông và bà Hoayek vào tháng 2 sau cuộc điều tra kéo dài 18 tháng.

Ông Daher nói: “Điều này sẽ tăng cường áp lực đối với cuộc điều tra đang diễn ra của Lebanon.

Hồ sơ đã được chuyển cho Thẩm phán Charbel Abou Samra vào tháng 2, nhưng cho đến nay vẫn chưa có nhiều tiến triển.

Nghị sĩ đối lập Lebanon Mark Daou cho biết: “Điều này xác nhận sự tham gia của ông Salameh trong nhiều trường hợp mà ông ấy ưu tiên lợi ích cá nhân hơn lợi ích công cộng.

Ông nói rằng điều này có thể cung cấp động lực cho ngành tư pháp Lebanon.

“Mặc dù ông Salameh vẫn được bảo vệ đáng kể ở Lebanon, nhưng áp lực quốc tế gia tăng là rất quan trọng để đảm bảo trách nhiệm giải trình của ông trên đất Lebanon, nơi các khoản tiền đã bị biển thủ.”

Ông đề cập rằng đã có những dấu hiệu chuyển động tích cực trong hệ thống tư pháp, với yêu cầu gần đây về việc bắt giữ ông Salameh bởi một thẩm phán Lebanon .

“Tôi khẩn thiết kêu gọi cơ quan tư pháp Lebanon hành động nhanh chóng và hiệu quả, đảm bảo rằng công lý được thực thi ở Lebanon,” ông nói thêm.

Người ta cáo buộc rằng thống đốc đã chuyển các quỹ công thông qua hoa hồng trả cho công ty của anh trai mình, Forry Associates Ltd, theo một thỏa thuận bất thường với ngân hàng trung ương của Lebanon từ năm 2002 và 2016.

Trong thời gian này, Forry sẽ thu 0,38% hoa hồng từ các ngân hàng thương mại mà họ không hề hay biết và không cung cấp bất kỳ dịch vụ nào để đổi lại, mỗi khi họ mua các công cụ tài chính từ ngân hàng trung ương.

Sự nghi ngờ tăng lên đến mức Pháp và Đức đã ban hành lệnh bắt giữ vì cáo buộc phạm tội tài chính, với việc Interpol đưa ra thông báo đỏ đối với ông Salameh. Tuy nhiên, Lebanon không dẫn độ công dân của mình.

Hải Anh tổng hợp