Hội nhập Tỷ phú Chiến tranh giữa Nga - Ukraine

Giá gạo tăng cao trong bối cảnh lạm phát toàn cầu chưa có dấu hiệu dừng lại

Chia sẻ Facebook

Giá lương thực đã tăng trong vài tháng qua. Và gạo, một loại lương thực chính ở phần lớn các nước châu Á, có thể là mặt hàng chứng kiến mức tăng tiếp theo.

Cánh đồng lúa mạng nhện ở Flores, Indonesia. Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc cho thấy giá gạo quốc tế tăng tháng thứ năm liên tiếp để đạt mức cao nhất trong 12 tháng, theo dữ liệu mới nhất của tháng 5 được công bố vào tuần trước.

Cánh đồng lúa ở Flores, Indonesia.

Giá của nhiều loại thực phẩm, từ lúa mì và các loại ngũ cốc khác đến thịt và dầu đã tăng vọt. Điều này được thúc đẩy bởi một loạt các yếu tố, bao gồm chi phí phân bón và năng lượng tăng cao trong năm qua cũng như cuộc chiến Nga-Ukraine.

Các lệnh cấm xuất khẩu lương thực hoặc sự gián đoạn nghiêm trọng đã bao gồm các lệnh từ Ấn Độ (lúa mì), Ukraine (lúa mì, yến mạch và đường, v.v.) và Indonesia (dầu cọ).

Gạo có thể là mặt hàng được xếp hàng tiếp theo. Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc đã cho thấy giá gạo quốc tế tăng tháng thứ năm liên tiếp để đạt mức cao nhất trong 12 tháng , theo dữ liệu mới nhất của tháng 5 được công bố vào tuần trước.

Các chuyên gia cho biết sản xuất lúa gạo vẫn rất dồi dào. Nhưng giá lúa mì tăng và chi phí canh tác nói chung cao hơn, sẽ khiến giá gạo đáng để theo dõi tiếp theo.

Sonal Varma, nhà kinh tế trưởng tại ngân hàng Nhật Bản Nomura, cho biết: “Chúng ta cần theo dõi giá gạo trong tương lai, vì giá lúa mì tăng có thể dẫn đến thay thế gạo, làm tăng nhu cầu và giảm lượng dự trữ hiện có".

Chủ nghĩa bảo hộ gia tăng

Cô nói với CNBC: “Chi phí thức ăn và phân bón cho nông nghiệp đã tăng lên, và giá năng lượng đang cộng thêm vào chi phí vận chuyển".

Varma cho biết: “Vì vậy, có nguy cơ chúng ta thấy chủ nghĩa bảo hộ (chính sách của chính phủ nhằm bảo vệ một số nhà sản xuất trong nước chống lại sự cạnh tranh của nước ngoài) từ các quốc gia khác gia tăng".

Tuy nhiên, bà cho rằng rủi ro đối với gạo vẫn ở mức thấp do tồn kho gạo toàn cầu đang dồi dào và thu hoạch ở Ấn Độ dự kiến sẽ khả quan hơn vào mùa hè này.

Cuộc chiến của Nga với Ukraine đã khiến giá lúa mì tăng cao. Cả hai quốc gia đều là những nhà xuất khẩu lúa mì lớn, và cuộc xung đột của Nga đã làm gián đoạn hoạt động canh tác và chặn xuất khẩu ngũ cốc từ nước này. Giá lúa mì đã tăng hơn 50% kể từ một năm trước.

Thái Lan và Việt Nam đã đàm phán về một thỏa thuận để tăng giá xuất khẩu gạo của họ , theo một báo cáo của Reuters dẫn lời một quan chức chính phủ Thái Lan vào cuối tháng Năm.

Bốn nhà xuất khẩu nói với Reuters rằng các thương nhân đã mua nhiều gạo của Ấn Độ hơn trong hai tuần qua, theo một báo cáo ngày 6/6.

David Laborde, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế, nói với CNBC: “Ngay bây giờ, tôi sẽ lo lắng hơn nhiều nếu Ấn Độ áp dụng lệnh cấm xuất khẩu gạo trong những tuần tới - như họ đã nghĩ đến sau lúa mì và đường".

Ấn Độ và Trung Quốc là hai nhà sản xuất gạo hàng đầu thế giới, chiếm hơn một nửa tổng sản lượng toàn cầu , theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới. Việt Nam lớn thứ năm, trong khi Thái Lan đứng thứ sáu.

Ấn Độ đã áp đặt lệnh cấm xuất khẩu đối với lúa mì vào tháng 5, với lý do cần “quản lý an ninh lương thực tổng thể của đất nước". Họ cũng áp dụng các hạn chế đối với đường chỉ vài ngày sau lệnh cấm lúa mì.

Các quốc gia sản xuất gạo hàng đầu. Nguồn: CNBC

Tăng giá liệu có thích hợp không?

Laborde nói rằng việc tăng giá sẽ tốt hơn nhiều so với bất kỳ lệnh cấm xuất khẩu nào.

Ông nói: “Chúng ta thực sự nên phân biệt giữa việc tăng giá bù đắp chi phí cao hơn và có lợi cho nông dân (giúp họ sản xuất), hơn là lệnh cấm xuất khẩu".

Nafees Meah, đại diện khu vực Nam Á tại Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế, nói thêm rằng chi phí năng lượng đang tăng trên toàn cầu là một phần lớn ảnh hưởng đến chi phí sản xuất lúa gạo.

“Vì vậy, có một lập luận để nói rằng… nếu thị trường cho thấy giá tăng thì tại sao nông dân không được hưởng lợi từ giá tăng?” Nafees nói với CNBC “ Squawk Box Asia. ”

Nhưng giá gạo tăng sẽ ảnh hưởng xấu đến nhiều người ở châu Á, nơi tiêu thụ lương thực chính lớn nhất.

“Vì vậy, ở khu vực Đông Nam Á Thái Bình Dương, các quốc gia như Đông Timor, Lào, Campuchia và tất nhiên, những nơi như Indonesia, có dân số rất lớn, và nhiều người trong số họ sẽ bị ảnh hưởng khá nặng nề nếu giá tiếp tục tăng", Nafees nhận định.

Vượt lên trên mức trước đại dịch

Chỉ số giá lương thực của Liên Hợp Quốc cho thấy giá hiện cao hơn 75% so với mức trước đại dịch, Frederique Carrier, giám đốc điều hành và trưởng bộ phận chiến lược đầu tư của RBC Wealth Management cho biết.

Bà viết trong một báo cáo hồi tháng 6: “Tình trạng thiếu lao động liên quan đến đại dịch và việc Nga xung đột Ukraine đã khiến tình hình trở nên trầm trọng hơn khi vừa cắt giảm nguồn cung cấp lương thực vừa đẩy giá năng lượng lên cao hơn nữa”.

Carrier cho biết, khoảng một phần ba chi phí sản xuất thực phẩm liên quan đến năng lượng. Việc sản xuất phân bón tốn rất nhiều năng lượng và giá đã tăng vọt từ năm ngoái.

Bảo Bảo