Cuộc khủng hoảng COVID-19 của Thái Lan khiến lực lượng lao động giảm sâu kỷ lục

Wanchalerm Noomuean khao khát những ngày anh được biết đến ở Phuket với tư cách là hướng dẫn viên du lịch Jimmy, và hàng tháng có hàng trăm du khách quốc tế đến thăm hòn đảo nổi tiếng của Thái Lan.

COVID-19 đã xóa sổ công việc của chàng trai 31 tuổi này trong suốt 15 tháng. Trong khi Jimmy vẫn ở Phuket và chính phủ Thái Lan từ tháng 7 bắt đầu cho phép du khách quốc tế vào đảo, nhưng số lượng rất nhỏ và không có nhu cầu về hướng dẫn viên du lịch. Triển vọng Jimmy trở lại một công việc mà anh ấy yêu thích là không tốt.

"Tôi đã quên cách nói tiếng Anh rồi," anh nói, mỉm cười vui vẻ. Để có thể trang trải cuộc sống hằng ngày của mình, Jimmy đã bán bớt một số đồ trang sức và một chiếc xe hơi. Anh kiếm thu nhập bằng cách thỉnh thoảng nấu và bán mì pad Thái tại ga ra của khu chung cư mà anh cho thuê.

Jimmy là một phần trong số những người thất nghiệp hoặc hầu như không có việc làm ở Thái Lan, mặc dù anh ta sẽ không được tính vào thống kê chính thức về tổng số người thất nghiệp vì Thái Lan - theo hướng dẫn của Tổ chức Lao động Quốc tế - không coi là người thất nghiệp làm việc tại ít nhất một giờ một tuần.

Ngoài ra, hơn một nửa trong số khoảng 38 triệu người trong lực lượng lao động Thái Lan, thuộc khu vực phi chính thức và không được đưa vào dữ liệu thất nghiệp. Những yếu tố này giúp giữ cho tỷ lệ thất nghiệp chính thức của Thái Lan ở mức thấp - dường như không có vấn đề gì - so với các nước phát triển và các nước khác trong khu vực.

Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp thấp của Thái Lan che giấu một số vấn đề ảnh hưởng đến lực lượng lao động của nước này, vốn đã bị tổn thương nặng nề bởi COVID-19, và có thể tạo ra những áp lực chính trị cho chính phủ, vốn phải vật lộn để kiềm chế virus corona đang hoành hành.

Tỷ lệ thất nghiệp được công bố mới nhất của Thái Lan, bao gồm quý đầu tiên của năm 2021 và được công bố vào tháng 5, là 1,96%, mức cao nhất trong 12 năm. Danucha Pichayanan, tổng thư ký của cơ quan kế hoạch kinh tế quốc gia, được gọi là NESDC, mô tả rằng tỷ lệ này cao hơn "đáng kể" so với các mức trước đây. (Tỷ lệ là 1,03% trong ba tháng đầu năm 2020, khi COVID-19 bắt đầu lan rộng khắp thế giới và 1,86% trong quý cuối cùng của năm 2020)

Vào tháng 5, tỷ lệ thất nghiệp chính thức là 3,8% ở Singapore, 3,0% ở Nhật Bản, 5,8% ở Hoa Kỳ và 7,7% ở Philippines.

Danucha cho biết tỷ lệ này ở Thái Lan "dự kiến ​​sẽ tăng trở lại" và đó là điều chắc chắn, do số ca nhiễm COVID-19 (và số ca tử vong) đã tăng lên ở Thái Lan kể từ tháng 5, với sự bùng phát của biến thể Delta. 

Ngay cả khi con số thất nghiệp vẫn ở mức thấp so với tiêu chuẩn thế giới, đó vẫn là một lo lắng.

"Đối với chúng tôi, tỷ lệ thất nghiệp 2% là một cuộc khủng hoảng", Tanit Sorat, Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp và Thương mại Thái Lan (ECOTHAI) cho biết.

Theo dữ liệu từ một nhà khai thác viễn thông, 1,6 triệu người đã rời khỏi các thành phố lớn và các khu du lịch nổi tiếng và chuyển về quê hương của họ trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2019 đến tháng 4 năm 2021.

Theo truyền thống, trở về các vùng nông thôn là một biện pháp an toàn khi việc làm ở Bangkok và các thành phố khác đang bị mất dần. Ngân hàng Trung ương Thái Lan cho biết: “Có thể dễ dàng tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp và các công việc tự kinh doanh khác giúp cải thiện nhanh chóng lao động thất nghiệp từ các ngành kinh tế khác”, Ngân hàng Trung ương Thái Lan nhận định.

Nhưng số lượng rời khỏi các khu vực đô thị trong thời gian xảy ra thảm họa COVID-19 là quá lớn để có thể xử lý. Piyabutr Cholvjarn, chủ tịch Kenan Foundation Asia, một tổ chức phát triển cộng đồng phi lợi nhuận, cho biết: “Dòng người quá đông khiến các vùng nông thôn không thể hấp thụ được.

COVID-19 đã cho thấy việc Thái Lan đã trở nên phụ thuộc quá mức vào du lịch, vốn chiếm khoảng 12% tổng sản phẩm quốc nội, để tạo việc làm và tăng trưởng kinh tế

Rodjana Kachachai, người đã điều hành một cửa hàng bán áo phông tại chợ cuối tuần Chatuchak ở Bangkok, một ví dụ về việc những người di chuyển khỏi các điểm du lịch vì hoàn toàn thua lỗ. "Cửa hàng của tôi phụ thuộc rất nhiều vào khách hàng nước ngoài. Giờ tôi không thể kiếm được một xu nào từ việc bán áo phông", người đàn ông 47 tuổi cho biết.

Rodjana trở về quê hương Suphanburi, cách Bangkok 100 km về phía Tây Bắc. Hiện cô điều hành một trang trại trồng rau hữu cơ, có doanh thu khoảng 6.000 đến 9.000 baht (tương đương 180 đến 270 đô la) mỗi tháng - một phần nhỏ trong số 40.000 baht mà cửa hàng áo phông tạo ra.

Một nạn nhân kinh tế khác của COVID-19 là Nithi, một nhân viên phục vụ cocktail tại Bar Beer, một quán rượu ngoài trời kiểu Thái, ở thị trấn biển Pattaya trên Vịnh Thái Lan. Chính phủ coi các quán bar là điểm nóng của sự lây nhiễm Covid-19 và ra lệnh đóng cửa mỗi khi đất nước đối mặt với sự gia tăng các ca bệnh. Pattaya đã đi từ thị trấn tiệc tùng thành thị trấn ma.

Chính quyền của Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, vốn bị chỉ trích vì phản ứng với COVID-19, đã cung cấp một số viện trợ cho những người bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch. Điều này chủ yếu đòi hỏi các biện pháp ngắn hạn như thanh toán bằng tiền mặt và các khoản vay ưu đãi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Những người trong khu vực phi chính thức được cấp 5.000 baht (150 đô la) mỗi tháng từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2020. Tài xế taxi, xe ôm và người bán hàng rong, những người có thu nhập nhỏ, đã được cấp 3.500 baht cho tháng 1 và tháng 2 năm 2021 trong một chương trình cứu trợ khác. Họ đã phải trải qua một quá trình phức tạp để đăng ký các chương trình. Các khoản thanh toán thường bị trì hoãn. Rodjana cho biết cô nhận được "rất ít tiền hỗ trợ, nhưng vẫn tốt hơn là không có gì."

Bên cạnh những vấn đề ngắn hạn mà người thất nghiệp phải đối mặt, cũng có những vấn đề dài hạn tồn tại lâu dài trước khi đại dịch mang lại khó khăn cho nhiều người.

Yongyuth Chalamwong, giám đốc nghiên cứu về các chính sách nguồn nhân lực tại Viện Nghiên cứu Phát triển Thái Lan (TDRI), cho biết: Trong số các vấn đề không được giải quyết của chính phủ Thái Lan là cải thiện luật bảo vệ người lao động và cải tiến hệ thống giáo dục của Thái Lan, vốn không dạy những kỹ năng mà người lao động sẽ cần làm gì trong nền kinh tế kỹ thuật số đang được mở rộng nhanh chóng sau COVID-19. 

Đất nước này thiết lập một sáng kiến ​​chuyển đổi kỹ thuật số mang tên Thái Lan 4.0, nhưng lại thiếu lao động lành nghề để thúc đẩy chương trình phía trước. Cả khu vực nhà nước và tư nhân đều không thực hiện được đầy đủ giá trị dân chủ trong việc thuê hoặc trả công lao động trong xã hội Thái Lan, họ không khuyến khích những người lao động tiềm năng nhiệt tình học hỏi hay trao dồi các kỹ năng mới, Tanit của ECOTHAI cho biết

Ngân hàng Trung ương Thái Lan cảnh báo rằng đại dịch có thể làm giảm kỹ năng của người lao động. "Bối cảnh đại dịch COVID-19 sẽ ảnh hưởng đến định hướng công việc trong tương lai, và sẽ đòi hỏi lao động có kỹ năng mới và đa dạng", ngân hàng trung ương cho biết.

Một số công nhân lành nghề bị buộc phải làm những công việc năng suất thấp, có thể không đúng với kỹ năng ban đầu của họ. Cũng có xu hướng là sinh viên mới tốt nghiệp đại học không có việc làm trong một thời gian dài hơn, có nguy cơ khiến kỹ năng và trình độ học vấn của họ bị lạc hậu.

Trong khi đó, bất bình đẳng giàu nghèo sẽ gia tăng trong nước giữa cuộc khủng hoảng COVID-19. Ngân hàng Thế giới ước tính rằng 7,4% dân số Thái Lan sống với mức dưới 5,50 USD một ngày vào năm 2020, tăng 1,2 điểm phần trăm so với năm trước. Theo một báo cáo từ Forbes vào tháng 7, tổng tài sản của 50 gia đình giàu nhất nước này đã tăng hơn 20% lên 160 tỷ USD kể từ khi khối tài sản này được đo lường lần cuối vào 15 tháng trước đó.

Tổng số trường hợp được phát hiện ở nước này kể từ thời điểm bắt đầu của đại dịch đã tăng gấp đôi vào tháng 7. Chính phủ một lần nữa phải thực hiện các biện pháp khóa cửa và giới nghiêm vào ban đêm ở các tỉnh bị ảnh hưởng bao gồm cả Bangkok, khiến nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa vĩnh viễn. Các biện pháp đã được gia hạn cho đến cuối tháng 8.

Theo sáng kiến ​​của Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á đang tìm cách mở cửa hoàn toàn biên giới cho du khách quốc tế đã được tiêm phòng từ tháng 10 để hồi sinh ngành du lịch và các doanh nghiệp liên quan. Nhưng sự chậm trễ trong việc ngăn chặn làn sóng thứ ba sẽ ảnh hưởng xấu đến nhu cầu đến thăm Thái Lan của người nước ngoài. Tất cả những điều này đều là những yếu tố rủi ro có thể làm tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Nếu xảy ra, điều đó có thể ảnh hưởng đến các diễn biến chính trị. Yongyuth của TDRI nói rằng trong vài thập kỷ qua, các cuộc khủng hoảng lớn liên quan đến lao động "có xu hướng được theo sau bởi những thay đổi của chính phủ."

Lyly (Theo Nikkei Asia)