Công văn số 1880 và giải pháp hỗ trợ người lao động đối diện khó khăn

Trên khắp cả nước, có khoảng 2,7 triệu lao động đang phải đối mặt với tình trạng nợ Bảo hiểm xã hội (BHXH) từ 1 tháng trở lên từ phía doanh nghiệp. Trong số này, có hơn 200,000 người đang đối diện với tình trạng bị treo quyền lợi do doanh nghiệp đã phá sản, giải thể hoặc chủ doanh nghiệp bỏ trốn. Mỗi tháng, hàng trăm nghìn lao động này đều bị trừ lương để đóng vào quỹ Bảo hiểm, nhưng không được đảm bảo đầy đủ quyền lợi do các doanh nghiệp chưa thực hiện đúng nghĩa vụ đóng theo quy định.

Việc giải quyết số tiền nợ BHXH để bảo đảm quyền lợi cho người lao động đang gặp nhiều khó khăn và vướng mắc do thiếu quy định trong các luật liên quan. Đặc biệt, một phần của số tiền nợ BHXH, Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của người lao động được trích từ tiền lương hàng tháng nhưng không được nộp đầy đủ.

Do doanh nghiệp vẫn còn nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN của người lao động, khi họ nghỉ việc, họ không được chốt sổ để hưởng các quyền lợi bảo hiểm như lương hưu, chế độ BHXH một lần, trợ cấp thất nghiệp và nhiều chế độ khác.

Đối mặt với tình hình trên, vào ngày 21/06/2023, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã phát đi Công văn số 1880 gửi đến các cơ quan Bảo hiểm xã hội tại các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương về việc thực hiện chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH. Theo đó, các đơn vị này bao gồm: Đơn vị đang làm thủ tục phá sản; Đơn vị đã có Quyết định phá sản của Tòa án; Đơn vị không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký; Đơn vị không có người đại diện theo pháp luật. Bảo hiểm xã hội Việt Nam yêu cầu các cơ quan Bảo hiểm xã hội tại các tỉnh, thành phố xác nhận sổ BHXH cho người lao động đến thời điểm đã đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ-BNN) để làm căn cứ giải quyết chế độ BHXH.

Về chế độ ốm đau, thai sản: Cơ quan Bảo hiểm xã hội giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đối với người lao động dựa trên thời gian thực đóng BHXH đã được xác nhận. Đối với trường hợp sinh con, nhận nuôi con nuôi, mang thai hộ, người lao động có thời gian đóng BHXH vào quỹ ốm đau, thai sản mà đủ theo quy định tại luật BHXH, thì được giải quyết hưởng các quyền lợi theo quy định.

Về chế độ hưu trí: Cơ quan Bảo hiểm xã hội giải quyết hưởng lương hưu đối với người lao động đủ điều kiện về tuổi và thời gian đóng BHXH. Nếu có thay đổi trong số tiền BHXH chưa đóng, cơ quan sẽ điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách.

Giải quyết hưởng BHXH một lần: Người lao động được giải quyết hưởng BHXH một lần đối với thời gian thực đóng BHXH. Trong trường hợp có thay đổi, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ tính toán lại mức hưởng theo quy định.

Về chế độ tử tuất: BHXH sẽ giải quyết trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất hằng tháng dựa trên thời gian thực đóng BHXH của người lao động. Các trường hợp khác cũng được xem xét và giải quyết tùy thuộc vào điều kiện cụ thể.

Có thể nói rằng, Công văn số 1880 đã đưa ra hướng dẫn chi tiết để giải quyết tình trạng nợ BHXH, mang lại sự nhẹ nhàng cho những người lao động đang phải đối mặt với tình trạng nợ từ phía doanh nghiệp.

Vũ Hà