Trung Quốc ngừng nhập khẩu, 10.000 tấn thanh long Việt phải “quay đầu”.

Trung Quốc thông báo ngừng nhập khẩu thanh long VN

Theo bà Thu, tổng lượng xe ùn tắc tại Lạng Sơn hiện nay vào khoảng 2.900 xe, so với cuối ngày 29.12 đã giảm 550 xe. Tuy nhiên, nguyên nhân chính là do thời gian chờ quá lâu không được thông quan nên các xe đã quay đầu. Đặc biệt từ ngày 29.12 Trung Quốc thông báo ngừng nhập khẩu mặt hàng thanh long nên các xe hàng chở thanh long đã quay về. Sản lượng dự kiến từ các xe này đổ về nội địa khoảng 10.000 tấn.

Bà Thu cũng cho biết thêm, trong thời gian tới việc xuất khẩu nông sản dự kiến sẽ gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là 2 dịp nghỉ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Nhâm Dần vì phía Trung Quốc sẽ tạm dừng nhập khẩu hàng hóa trên container lạnh trong 28 ngày của dịp Tết Nhâm Dần, trong đó 14 ngày trước và 14 ngày sau tết. Trước tình hình đó, bà Thu kiến nghị, cần tổ chức thêm các cuộc hội đàm cấp cao để thông quan nốt 2.900 xe đang còn ùn tắc trước Tết Nguyên đán. Ngoài ra, VN cũng nhanh chóng đàm phán với Trung Quốc để tăng thời gian làm việc tại các cửa khẩu vẫn còn hoạt động, từ 4 giờ, 8 giờ lên 12 giờ mỗi ngày để nâng cao năng lực thông quan. 

Trong khi đó, bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Long An, cho biết: Người dân trồng thanh long tại Long An rất trông mong vào thời điểm này, thời điểm trái vụ, quả thanh long có giá cao nhất để có thu nhập trang trải dịp tết và bù đắp lại thiệt hại trong cả năm qua. Trước khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, hầu hết các thương lái cam kết mua thanh long của người dân với giá 22.000 đồng/kg. Tuy nhiên, từ khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, đồng loạt các kho thanh long trên địa bàn tỉnh Long An đã ngưng nhận hàng.

Hơn 130 ngàn tấn thanh long đang tồn kho

Theo Sở NN-PTNT Long An, mấy ngày gần đây các thương lái gần như biểu tình, yêu cầu các kho phải bồi thường, vì số tiền họ bỏ ra đầu tư sản xuất thanh long cả 100 tỉ đồng. Hiện nay địa phương có khoảng 10.000 ha diện tích trồng thanh long với sản lượng khoảng 20.000 tấn. Đó là áp lực rất lớn đối với tỉnh. Qua rà soát, Long An hiện có 117 kho thanh long trên địa bàn tỉnh, trong đó có 100 kho đông lạnh với tổng công suất khoảng 5.400 tấn. Tuy nhiên lượng tồn hiện nay đã gần 3.000 tấn, chỉ còn sức chứa 2.400 tấn, đáp ứng khoảng ¼ sản lượng dự kiến. 

Ông Phan Văn Tấn - Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Thuận cho biết: Chưa kể 400 - 500 xe thanh long đang tồn ở cửa khẩu cả tháng nay, sản lượng thanh long thu hoạch từ đây đến tháng 2.2022 là 120.000 tấn. Đây là vụ thu hoạch lớn trong năm với gần 30% diện tích hiện có là 10.000 ha. Khoảng 70 - 80% sản lượng thanh long Bình Thuận là xuất khẩu qua Trung Quốc và hầu hết là bằng đường bộ. Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 111 cơ sở thu mua, tổng kho lạnh 16.000 tấn. Về chế biến chỉ có 13 cơ sở quy mô nhỏ và vừa với các sản phẩm như kẹo, mứt, rượu thanh long, công suất sản lượng khá hạn chế. Dịp tết này người dân rất cần tiền để trang trải nhưng vựa đã ngưng hoạt động. Hiện nay giá thanh long loại ngon nhất được mua với giá 7.000 - 8.000 đồng/kg, loại thấp hơn thì không ai mua.

Đại diện Chi cục Hải quan Móng Cái (Quảng Ninh) cho biết, số xe chở thanh long còn xếp hàng ở cửa khẩu là 34 xe từ Tiền Giang, Bình Thuận, một số xe đã chuyển hướng về nội địa để tiêu thụ, nhiều xe vẫn còn chờ. Ngoài ra vẫn còn 102 xe chở mít, chôm chôm từ Vĩnh Long, Bình Thuận, Long An đang tập trung để chờ xuất khẩu qua Trung Quốc.

Tại diễn đàn trực tuyến về kết nối nông sản 970, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh, tình hình nông sản tắc nghẽn đầu ra nhất là mặt hàng thanh long đang rất nghiêm trọng. Trước mắt, các đơn vị phân phối, các nhà bán lẻ cùng chung tay để hỗ trợ tiêu thụ lượng hàng từ cửa khẩu chuyển ngược về. Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cần phải rà soát và chấn chỉnh lại ngay việc cho mượn mã vùng trồng ở các địa phương để xuất khẩu. Về lượng thanh long sắp thu hoạch, ngay trong tuần tới chúng ta sẽ tiếp tục ngồi lại để bàn giải pháp tháo gỡ.

Đâu là thị trường để tháo gỡ khó khăn cho nông dân?

Được biết, đối với lượng hàng thanh long và nông sản khác xuất khẩu bị “quay đầu”, đại diện nhiều đơn vị phân phối như Central Retail, Nafoods Group, BRG Retail, Tiki, Wincommerce… hứa sẽ kết nối để tiêu thụ. Tuy nhiên, vấn đề đáng lo ngại nhất hiện nay chính là sản lượng thanh long trên ruộng đang mùa thu hoạch nhưng chưa có người mua. Vậy đâu là thị trường để tháo gỡ khó khăn cho nông dân là câu nói vẫn đang còn bỏ ngõ!

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Đình Phương, Phó Giám đốc Chợ nông sản Thủ Đức: Ở thời điểm chưa có dịch bệnh, chợ nông sản Thủ Đức tiêu thụ nông sản trái cây, rau củ quả lớn nhất TP.HCM, bình quân mỗi ngày chợ nhập 3.500 tấn. Ngày rằm có thể đến 4.000 - 4.500 tấn, ngày lễ âm lịch có thể lên hơn 7.000 tấn. Năm nay do dịch bệnh nên chợ phải tạm ngưng suốt mấy tháng, chỉ mới vừa hoạt động trở lại từ ngày 18.12, sức mua giảm mạnh, chỉ còn khoảng 1.600 tấn/ngày, giảm hơn 50%.

Vậy, đâu là thị trường để giải cứu thanh long cho nông dân nhân dịp Tết Nguyên đán sắp tới, đó là câu hỏi mà các nhà trồng thanh long đang rất trông chờ sự vào cuộc từ các cơ quan quản lý.

Quang Đạo