Sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trong 2024

10:21 09/05/2024

Sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam trong năm 2024 được dự báo sẽ tăng trưởng nhờ vào sự mở rộng của thị phần pin LFP.

Từ cuối năm 2021 đến 2022, Trung Quốc đã đối mặt với thách thức từ thời tiết khô hạn cùng với sự tăng giá than, dẫn đến việc tăng chi phí sản xuất điện cho các nhà máy điện. Để đảm bảo nguồn điện cho sinh hoạt, nước này đã buộc phải cắt giảm sản xuất trong một số ngành công nghiệp, trong đó có ngành sản xuất phốt pho vàng. Hành động này đã gây ra sự thiếu hụt axit phosphoric, trong khi Trung Quốc là nước xuất khẩu H3PO4 lớn thứ hai trên thế giới.

Nhận thấy tình hình này, một số quốc gia như Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tăng cường nhập khẩu phốt pho từ Việt Nam để sản xuất axit phosphoric điện tử, phục vụ nhu cầu sản xuất chất bán dẫn. Do đó, giá xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam đã đạt đỉnh trong năm 2022, đạt mức tương đương 131 triệu đồng/tấn (+26% so với cùng kỳ năm trước).

Sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trong 2024
Sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trong 2024.

Sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam trong năm 2024 dự báo sẽ tăng trưởng nhờ vào sự mở rộng của thị phần pin LFP. Theo ước tính, chi phí sản xuất pin LFP khoảng 100 USD/kWh, thấp hơn 32% so với giá thành của các dòng pin ion truyền thống sử dụng coban và niken. Thị trường pin LFP toàn cầu đã đạt 12,5 tỷ USD trong năm 2022, và dự kiến sẽ tăng thêm 20% trong năm 2023. Hiện nay, 2 trong số 4 dòng xe hơi điện của Tesla (Model 3 và Model Y) đang sử dụng pin LFP.

Giá xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam trong năm 2023 đã giảm xuống còn 91 triệu đồng/tấn, giảm 31% so với cùng kỳ năm 2022, nhưng vẫn cao hơn 50% so với mức trung bình trong giai đoạn 2015-2020.

Dự báo cho thị trường xe điện toàn cầu cho thấy sự tăng trưởng 9,82% đến 623 tỷ USD trong năm 2024, trong đó Trung Quốc chiếm gần 50% thị phần. Statista ước tính rằng pin LFP sẽ chiếm 48% tổng sản lượng pin ion trên toàn cầu vào năm 2024 (so với 30% vào năm 2023), từ đó giúp sản lượng xuất khẩu phốt pho vàng của Việt Nam tăng 3,3%, trong khi giá xuất khẩu cũng tăng 6% lên mức 96 triệu đồng/tấn.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện vẫn chưa tham gia sâu vào chuỗi giá trị sản xuất, chỉ dừng lại ở giai đoạn khai thác và xuất khẩu phốt pho vàng hoặc tinh chế thành H3PO4 thực phẩm. Trong khi đó, sản xuất H3PO4 điện tử đòi hỏi dây chuyền công nghệ tiên tiến hơn và chất lượng quặng apatit đầu vào cũng cần được cải thiện.

Tuy nhiên, xu hướng chuyển dịch cơ sở sản xuất bán dẫn sang Việt Nam của các tập đoàn lớn như NVIDIA tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp sản xuất phốt pho tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị của ngành. Khi đó, việc đầu tư vào công nghệ sản xuất các chế phẩm từ phốt pho vàng sẽ được đẩy mạnh.

Phốt pho vàng thực chất là phốt pho tinh khiết (màu trắng) có lẫn tạp chất. Phốt pho vàng (P4) được khai thác từ quặng Apatit (Ca3(PO4)2), là nguyên liệu đầu vào quan trọng để sản xuất Axit Phosphoric (H3PO4) – vốn được sử dụng trong sản xuất chất bán dẫn và pin xe điện.

Chất bán dẫn đóng vai trò như chất dẫn điện và như một chất cách điện tùy nhiệt độ, và được ứng dụng trong sản xuất thiết bị điện tử. Pin LFP (LiFePO4) được xem như dòng pin Lithium – ion an toàn nhất hiện nay, với khả năng chịu nhiệt cao và ít bị bắt lửa. Ngoài ra dòng pin này có tuổi thọ cao hơn các loại pin ion khác, tốc độ sạc nhanh hơn và chi phí sản xuất thấp nhờ sử dụng những nguyên liệu phổ biến hơn các dòng pin ion khác.

P.V (t/h)