Đề xuất đóng BHTN từ 1 tháng trở lên: Đảm bảo tính đồng bộ và ổn định cho NLĐ và DN

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) vừa hoàn thành và trình Chính phủ dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Việc làm (sửa đổi). Trong đó, nội dung đáng chú ý là đề xuất điều chỉnh một số chính sách liên quan đến bảo hiểm thất nghiệp.

Bộ LĐTBXH đề xuất mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo hướng bổ sung quy định tất cả người lao động có giao kết hợp đồng làm việc, hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên (quy định hiện hành là đủ 3 tháng); bổ sung người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Cơ quan soạn thảo cũng đề xuất bổ sung quy định giao Chính phủ xây dựng và thực hiện các chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động căn cứ kết dư quỹ trước các “cú sốc” như: Khủng hoảng thị trường, suy thoái kinh tế, thiên tai, dịch bệnh.

Về mức thu quỹ bảo hiểm thất nghiệp, Bộ LĐTBXH đề xuất sửa đổi theo hướng luật chỉ quy định mức trần và giao Chính phủ quy định mức đóng từng giai đoạn. Bởi thực tế có thời điểm quỹ kết dư lớn, nếu muốn giảm mức đóng từ 1% xuống 0,5% phải xin ý kiến Quốc hội. Theo đó, mức đóng vào quỹ sẽ được quy định như sau: Người lao động đóng tối đa bằng 1% tiền lương tháng; người sử dụng lao động đóng tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng của người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp và do ngân sách Trung ương bảo đảm và giao Chính phủ quy định cụ thể mức đóng của người lao động, người sử dụng lao động để đảm bảo tính linh hoạt trong điều hành chính sách của Chính phủ.

DNHN trao đổi với ông Phạm Minh Huân nguyên thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về đề xuất đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động có hợp đồng làm việc từ 1 tháng trở lên.

 Xin chào ông Phạm Minh Huân. Các cấp, ngành đang thảo luận về đề xuất đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động có hợp đồng làm việc từ 1 tháng trở lên. Ông có thể cho viết vì sao ông ủng hộ đề xuất này không?

Ông Phạm Minh Huân: Tôi ủng hộ việc đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động có hợp đồng làm việc từ 1 tháng trở lên bởi nhiều lý do. Đầu tiên, đây là một hướng đi hợp lý, giúp đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất của hệ thống pháp luật liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp. Thay vì có nhiều quy định khác nhau, việc đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 1 tháng trở lên sẽ giúp đơn giản hóa quy trình và tạo sự công bằng cho người lao động.

Tuy nhiên, ông đã nhắc đến việc doanh nghiệp có thể phản đối vì tăng chi phí. Ông có thể giải thích thêm về vấn đề này không?

Ông Phạm Minh Huân: Đúng, việc đóng bảo hiểm thất nghiệp từ tháng đầu tiên của hợp đồng có thể tạo áp lực về tài chính cho một số doanh nghiệp, đặc biệt trong thời điểm hiện tại khi tình trạng thiếu đơn hàng và khó khăn về kinh doanh. Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn nhận rằng đây là một cam kết bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Để giảm bớt áp lực này cho doanh nghiệp, chúng ta có thể nghiên cứu các phương án định kỳ, căn cứ vào tình hình thực hiện và điều chỉnh mức đóng bảo hiểm phù hợp. Việc linh hoạt trong việc điều chỉnh mức đóng 0,5 - 1% cho doanh nghiệp tùy vào thời điểm và tình hình kinh doanh là một giải pháp khả thi để đảm bảo cân nhắc lợi ích của cả người lao động và doanh nghiệp.

Ông cũng đề cập đến việc xem xét lại mức thu - chi của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Ông có thể cho chúng tôi biết thêm về ý kiến này không?

Ông Phạm Minh Huân: Cần xem xét lại mức thu - chi của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để đảm bảo sự cân đối và hiệu quả trong việc hỗ trợ người lao động khi cần thiết.

Nếu Quỹ có mức dư cao, có thể hợp lý giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp xuống, ví dụ như giảm đến 50%. Đồng thời, cần tính toán lại mức hưởng trợ cấp của người lao động theo từng giai đoạn, thay vì cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng mới được hưởng 3 tháng trợ cấp.

Mục tiêu là để tối ưu hóa nguồn lực của Quỹ và đảm bảo mức hỗ trợ phù hợp cho người lao động trong mọi tình huống.

Tôi muốn nhấn mạnh rằng việc đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 1 tháng trở lên cho người lao động có hợp đồng làm việc là một hướng đi có lợi cho cả người lao động và xã hội. Tuy nhiên, chúng ta cần thực hiện điều này một cách linh hoạt và cân nhắc để không gây áp lực không cần thiết cho doanh nghiệp. Nếu chúng ta làm được điều này, tôi tin rằng chúng ta có thể xây dựng một hệ thống bảo hiểm thất nghiệp hiệu quả, bảo vệ quyền lợi của người lao động và đồng thời hỗ trợ sự phát triển của kinh tế đất nước.

An Thảo (Thực hiện)