Chuỗi cung ứng toàn cầu nghẽn mạch lần thứ ba do Covid tái bùng phát tại Trung Quốc

Tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng bùng phát trở lại dịch Covid-19. Cơ quan chức năng đã phong tỏa các quận và dừng hoạt động kinh doanh nhằm ngăn chặn vi-rút lây lan. Theo các nhà phân tích và những người làm trong ngành công nghiệp, hiện trạng này dẫn đến tình hình trì hoãn hàng loạt các đơn hàng tại nhiều cảng lớn của Trung Quốc và tăng cao hơn nữa chi phí vận chuyển cũng như thời gian vốn đã tăng chóng mặt.

Brian Glick, nhà sáng lập kiêm CEO chuỗi cung ứng Chain.io trả lời CNBC: Gián đoạn chuỗi cung ứng tại Thâm Quyến và Quảng Châu rất đáng lo ngại, có thể gây ra tác động tiêu cực khó lường đối với chuỗi cung ứng. Tuy nhiên ông Glick cũng lưu ý bên cạnh thách thức, vận chuyển được đánh giá là mảng kinh doanh tiềm năng chưa được khám phá. Quảng Đông, trung tâm vận chuyển chính ước tính chiếm khoảng 24% xuất khẩu của Trung Quốc. Đây cũng là địa phận của cảng Thâm Quyến và cảng Quảng Châu lần lượt là các cảng lớn thứ 3 và thứ 5 thế giới tính theo khối lượng container.

Thành phố Quảng Châu là khu vực đầu tiên xuất hiện biến thể Delta (lần đầu được phát hiện tại Ấn Độ) vào tháng 5 và số ca mắc đã tăng lên hơn 100 ca. Các nhà chức trách ra lệnh đóng cửa cũng như áp dụng các biện pháp chống dịch nhưng đồng nghĩa với hạn chế hoạt động vận chuyển tại các cảng. 

Nguồn cung toàn cầu một lần nữa gặp nguy

Nhiều bộ phận kinh tế khác nhau của nền kinh tế thế giới dần phục hồi trở lại kể từ cuối năm ngoái, dẫn đến bùng nổ nhu cầu mua sắm mạnh mẽ đến mức làm nghẽn mạch cung ứng toàn cầu. Hệ quả là nhiều ngày chậm trễ vận chuyển từ Trung Quốc tới châu Âu và Mỹ kèm theo vấn đề tăng giá đến tay người kinh doanh và người tiêu dùng.

Một trong những tàu vận chuyển lớn nhất thế giới, Ever Given đã mắc kẹt tại kênh đào Suez trước đó và chặn đứng tuyến đường thương mại huyết mạch trong gần một tuần. Khoảng 125% thương mại thế giới được vận chuyển qua kênh này với trung bình hơn 50 tàu thuyền qua lại trong ngày. Vụ việc ghi dấu cuộc khủng hoảng vận chuyển toàn cầu và thiệt hại 9 tỷ đô la thương mại quốc tế chỉ trong một ngày. Ngay tại thời điểm này, sự vụ tại miền Nam Trung Quốc đã và đang làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu một lần nữa.

Zhang Zhiwei, nhà kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management cho biết: “Tôi cho rằng rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng đang ngày càng tăng và chi phí xuất khẩu, vận chuyển thuận đà phi mã. Tỉnh Quảng Đông đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu”. JP Wigins, Phó Chủ tịch Công ty hợp tác phát triển phần mềm vận chuyển 3GTMS chia sẻ, khủng hoảng cầu cảng tại Trung Quốc sẽ gây ra gián đoạn nghiêm trọng hơn đối với người tiêu dùng Hoa Kỳ khi nhiều tàu thuyền bị ảnh hưởng có điểm đến là Bắc Mỹ. So sánh với sự vụ kênh đào Suez tác động không nhỏ đến thương mại Châu Âu cũng trong tình trạng tương tự Trung Quốc hiện nay. Wiggins cũng cho biết nhu cầu cao của người tiêu dùng sẽ khéo dài “trạng thái Covid” bởi hầu hết hàng hóa đều sản xuất tại châu Á.

Chi phí vận chuyển cao nhất mọi thời đại 

Chi phí vận chuyển cao ngất ngưởng là hệ quả trực tiếp từ cuộc khủng hoảng. Glick chỉ ra: “Nhiều các tài cỡ nhỏ và trung đều điêu đứng vì chi phí vận chuyển đang vượt qua biên lợi nhuận của các sản phẩm. Chi phí vận chuyển cao nhất mọi thời đại gấp 5 đến 10 lần so với mức được ghi nhận trong lịch sử. Ngành này đã phá vỡ giá sàn mà không một ai có thể dự đoán trước con số tiếp theo”. Wiggins cảnh báo mức tăng điên cuồng và khuyên các nhà vận chuyển nên tính đến kế hoạch nâng chi phí lên gấp hai lần. Các chủ hàng không thể chờ đợi giải quyết tình trạng tìm cách chuyển sang đường hàng không nhưng xã hơn, chi phí cao hơn.

Hiệu ứng gợn sóng

Theo Shehrina Kamal, Phó Chủ tịch Everstream Analytics, thời gian chờ tại Cảng container quốc tế Yantai, Thâm Quyến đã kéo dài từ 0,5 ngày lên 16 ngày. Cũng theo Kamal, vấn đề đáng lo ngại lúc này là xây dựng các cảng tại nhiều khu vực tài thuyền chuyển hướng, cảng Nam Sa ở Quảng Châu đang trải qua dòng chuyển hàng hóa và tình trạng tắc nghẽn dự kiến ​​sẽ kéo dài thêm hai tuần nữa. Tác động này sẽ lan rộng tới các tỉnh Quảng Tây, Vân Nam, Hồ Nam, Hồ Bắc.

Nỗi lo lạm phát

Không chỉ trong phạm vi Trung Quốc đại lục, cảng hàng hóa tại trung tâm tài chính Hồng Kông cũng chịu ảnh hưởng. Vận chuyển xuyên biên giới có thể hoạt động đường bộ nhưng gần đây đã bị thắt chặt phục vụ công tác phòng chóng dịch bệnh. Tất cả các xe tải trở hàng quốc tế đều khử trùng và nhiều công đoạn khác làm trì hoãn hoạt động của cả quá trình. Trên tất cả, kim ngạch tại các cảng trên địa bàn tỉnh Quảng Đông vẫn sẽ chậm trễ trong tháng Sáu và nhiều khu vực khách của Trung Quốc cũng rơi vào tình trạng tăng giá, tăng lạm phát đáng báo động. Ông Zhang cho hay: “Cùng với tình hình dịch bệnh tại Ấn Độ và các nền kinh tế Đông Nam Á... làm tăng chi phí hàng hóa và vận chuyển, sự gia tăng của các trường hợp Covid ở Quảng Đông góp phần tăng áp lực lạm phát tại nhiều quốc gia khác”.

TL