Các nhà bán lẻ tìm kiếm dịch vụ vận chuyển hàng hóa hàng không trong bối cảnh Biển Đỏ gián đoạn

Theo báo cáo mới nhất từ nền tảng vận tải Xeneta, khối lượng hàng hóa hàng không từ Việt Nam đến châu Âu - tuyến thương mại chính cho xuất khẩu quần áo - đã tăng 62% trong tuần kết thúc vào ngày 14 tháng 1 và giá cước vận tải hàng không tăng 10% so với tuần trước.

Niall van de Wouw, Giám đốc vận tải hàng không của Xeneta, cho biết: "Đây là dấu hiệu đầu tiên trong dữ liệu của Xeneta cho thấy cuộc khủng hoảng ở Biển Đỏ đang có ảnh hưởng đến vận tải hàng không. Thường thì đây là khoảng thời gian yên bình hơn trong năm đối với vận tải hàng không, nên việc chứng kiến sự tăng này với khối lượng lớn hơn bất kỳ thời điểm nào trong năm 2023 là rất đáng kể."

Khối lượng vận tải hàng không trên tuyến đường đã tăng cao hơn 6% so với tuần cao điểm vào tháng 10 năm trước và tăng 16% so với cùng kỳ năm trước.

Ông Wouw nói: "Trong hai tuần tới, chúng ta sẽ biết chắc liệu đây có phải là sự thay đổi thực sự và đáng kể từ vận tải đường biển sang đường hàng không do cuộc khủng hoảng ở Biển Đỏ hay không."

Biển Đỏ được nối với Địa Trung Hải bằng kênh đào Suez, làm cho nó trở thành tuyến đường vận chuyển ngắn nhất giữa châu Âu và châu Á. Kênh đào này là động mạch chính cho dòng hàng hóa, với khoảng 12% lưu lượng vận tải biển thế giới đi qua nó.

Các tuyến đường vận chuyển ở Biển Đỏ đã bị gián đoạn sau các cuộc tấn công bằng tên lửa của phiến quân Houthi, người tuyên bố hành động đoàn kết với người Palestine, gây trở ngại cho thương mại toàn cầu khi cuộc chiến của Israel ở Gaza vẫn diễn ra.

Lực lượng quân sự Mỹ và Anh đã tiến hành nhiều cuộc tấn công vào địa điểm của phiến quân ở Yemen, trong đó có các cuộc tấn công ở Biển Đỏ, khiến nhiều công ty phải chọn đường vòng để tránh Mũi Hảo Vọng, gây tốn kém.

Các nhà phân tích cho biết, do cuộc khủng hoảng vận chuyển ở Biển Đỏ kéo dài hơn hai tháng, các công ty ngày càng yêu cầu đưa hoạt động kinh doanh lên không trung để bảo vệ chuỗi cung ứng và duy trì sản phẩm trên kệ. Philip Damas, giám đốc điều hành và người đứng đầu bộ phận cố vấn chuỗi cung ứng của Drewry, nói với The National: "Hiện nay, có nhiều cuộc thảo luận giữa các nhà xuất khẩu, nhập khẩu và nhà cung cấp dịch vụ vận tải hàng không, nhưng việc chuyển đổi vẫn chưa xảy ra." Ông thêm rằng vận chuyển hàng không toàn cầu thường được xem là "kế hoạch B" thông thường cho các công ty đang gặp phải sự chậm trễ lớn trong vận tải đường biển.

Giá cước hàng không cao hơn

Trong khi giá cước vận tải hàng không vẫn duy trì sự ổn định trong mùa thấp điểm, đồng thời trùng hợp với cuộc khủng hoảng vận chuyển, giá cước hàng không trên tuyến giữa Trung Quốc và Bắc Âu đã tăng lên 91% so với tuần trước, đạt mức 3,55 USD/kg, theo dữ liệu từ người đặt vé vận chuyển Freightos đến ngày 16 tháng 1.

Do nhu cầu tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán của Trung Quốc, chỉ còn chưa đầy ba tuần nữa vào ngày 10 tháng 2, một số chuyến hàng đã chuyển từ đường biển sang đường hàng không. Tình trạng thiếu container rỗng đã bắt đầu làm đối mặt các chủ hàng.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc chuyển hướng tàu container để tránh nguy cơ tấn công ở Biển Đỏ có thể gây tăng chi phí vận tải hàng không.

Philip Damas chia sẻ: "Khi điều đó xảy ra, việc chuyển hướng từ vận tải đường biển sang vận tải hàng không có thể dẫn đến một đợt tăng mạnh trong giá cước vận tải hàng không."

'Phạm vi hạn chế' của hàng hóa hàng không

Tuy nhiên, vận tải hàng không vẫn đắt hơn vận tải đường biển đối với một số loại sản phẩm, và quyết định chọn vận chuyển hàng không thay vì vận chuyển đường biển chỉ khả thi trong những trường hợp đặc biệt, theo lời của Christian Roeloffs, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Container xChange, trong cuộc trò chuyện với The National.

Roeloffs mô tả: "Mặc dù vận tải hàng không là một lựa chọn, nhưng thường chỉ hợp lý trong những trường hợp rất hiếm khi so với vận tải đường biển. Ví dụ, khi cần các bộ phận quan trọng để sản xuất kịp thời và bất kỳ sự chậm trễ nào đều có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất. Trong hầu hết các trường hợp, hàng hóa đóng container thường có tỷ lệ giá trị trên trọng lượng/khối lượng không thuận lợi, làm tăng chi phí vận chuyển hàng không và khiến nó trở nên không thực tế về mặt kinh tế do chi phí cao hơn."

Ông Roeloffs cũng chỉ ra rằng quyết định lựa chọn vận chuyển hàng không sẽ phụ thuộc vào tính cấp bách của tình huống, với thời gian quan trọng và giá trị của hàng hóa làm bù đắp cho chi phí cao.

Daniel Harlid, Phó chủ tịch kiêm nhân viên tín dụng cấp cao tại Moody's, cũng nhấn mạnh rằng vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không mang theo chi phí môi trường cao.

Harlid nói: "Nói chung, vận tải hàng không đắt hơn rất nhiều và có khả năng vận chuyển hạn chế so với vận chuyển container. Một tàu container thông thường có thể chở từ 14.000 đến 24.000 container. Vì vậy, mặc dù một số công ty có thể tạm thời chuyển một số chuyến hàng của họ sang đường hàng không, nhưng phạm vi này vẫn sẽ rất hạn chế. Không thể quên rằng lượng khí thải carbon sẽ tăng đáng kể nếu chuyển từ vận tải đường biển sang vận tải hàng không."

Nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không đang tăng mạnh, có thể làm thúc đẩy ngành hàng không, đã có sự tăng trưởng đáng kể về khối lượng và giá cước hàng hóa sau đỉnh điểm của đại dịch Covid-19.

Bộ phận vận chuyển hàng hóa của Etihad Airways ghi nhận sự tăng cầu từ các nhà giao nhận, nhà sản xuất và nhà bán lẻ, đặc biệt là trên các tuyến ra khỏi châu Á, bao gồm Trung Quốc và Ấn Độ, đến các điểm đến trên mạng lưới toàn cầu của hãng. Leonard Rodrigues, quyền giám đốc điều hành của Etihad Cargo, nói với The Etihad Airways Quốc gia.

Rodrigues nói: "Chúng tôi nhận thấy nhu cầu ngày càng tăng đối với hàng hóa thường liên quan đến vận chuyển đường biển, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử, nơi yêu cầu thời gian vận chuyển nhanh hơn vận chuyển đường biển. Sự gia tăng nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không chủ yếu là do mô hình mua sắm thương mại điện tử chứ không chỉ là do giá cước vận chuyển tăng hay sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng."

Rodrigues cũng cho biết, Etihad Cargo đang theo dõi mối liên quan giữa chi phí vận tải đường biển và đường hàng không, và hiện tại, ảnh hưởng của giá vận chuyển đường biển đối với hàng hóa đường hàng không là tương đối nhỏ.

Bình Anh t/h