Apple buộc đối thủ phải tuân theo các quy tắc của mình bằng hệ điều hành mới

Tim Cook, Gám đốc điều hành của Apple, đã biến quyền riêng tư dữ liệu người dùng thành cả một chiến lược kinh doanh và một kế hoạch hướng đến giá trị nhân đạo. “Nếu chúng ta chấp nhận một thực tế là mọi thứ về thông tin trong cuộc sống đều có thể bị bán đi và mua lại, chúng ta sẽ mất nhiều thứ hơn không chỉ riêng là dữ liệu", Cook nói trong một bài phát biểu tại Hội nghị trực tuyến về Máy tính, Quyền riêng tư & Bảo vệ Dữ liệu vào tháng 1. 

Từ diễn đàn chú trọng đến quyền riêng tư này, Apple hôm nay dự kiến ​​sẽ công bố phiên bản hệ điều hành mới nhất của mình - iOS 14.5 - bao gồm một tính năng yêu cầu các ứng dụng phải xin phép người dùng trước khi theo dõi dữ liệu và hoạt động của họ. Thời gian dự kiến để phát hành ra công chúng hiện vẫn chưa chắc chắn, nhưng Cook có khả năng sẽ công bố các chi tiết mới trong sự kiện mùa xuân hàng năm của công ty. Việc nhấn mạnh vào quyền riêng tư thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Apple với tư cách là nhà sản xuất thiết bị cá nhân và cũng gây áp lực lên các đối thủ cạnh tranh: Các tính năng bảo mật của hệ thống mới, cùng với lời hùng biện cứng rắn của Cook, đang buộc các doanh nghiệp kinh doanh dựa trên quảng cáo như Facebook và Google phải đề phòng. 

Gene Munster, một đối tác quản lý và đồng sáng lập của công ty đầu tư mạo hiểm Loup Ventures cho biết: “Những động thái mới của Apple sẽ tác động trực tiếp đến những doanh nghiệp như Facebook và Google. Những thay đổi này khiến việc nhắm mục tiêu quảng cáo trở nên khó khăn hơn. Apple đã lắng nghe tiếng nói của người dùng về những thất vọng xung quanh quyền riêng tư và cách họ bị theo dõi, vì vậy Cook đã thực hiện các thay đổi để giải quyết những lo ngại đó. Và những thay đổi đó dường như đang tạo rra một làn gió ngược". 

Trong khi các nhà phân tích đồng ý rằng những thay đổi mới về quyền riêng tư dường như nhằm vào các đối thủ cạnh tranh của mình, Cook đã phản đối trong một cuộc phỏng vấn vào tháng này với nhà báo Kara Swisher của tờ New York Times rằng những thay đổi này không tập trung vào bất kỳ công ty cụ thể nào. Cook nói: “Nó hướng tới một nguyên tắc cho tương lai".

Cốt lõi của những thay đổi là  App Tracking Transparency (ATT) của Apple, một tính năng yêu cầu các ứng dụng của bên thứ ba yêu cầu người dùng khi mở bất kỳ ứng dụng nào muốn truy cập mã IDFA (định danh cho nhà quảng cáo), họ sẽ nhìn thấy một thông báo. Thông báo hỏi họ có muốn bị theo dõi không. Richard Mogull, một chuyên gia về quyền riêng tư và Giám đốc điều hành tại Securosis, một công ty nghiên cứu bảo mật thông tin cho biết: “Bạn có thể làm ngơ trước cách dữ liệu của bạn đang được sử dụng nếu nó không ở ngay trước mặt bạn. Nhưng một khi nó ở trước mặt, bạn có thể đưa ra quyết định sáng suốt. Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao ứng dụng thời tiết lại cần Bluetooth khi nó không giao tiếp với bất kỳ thứ gì? "

Apple lần đầu tiên công bố tính năng này vào tháng 6, nhưng đã trì hoãn việc phát hành ATT cho đến đầu năm 2021, sau khi nghe các nhà phát triển ứng dụng lo ngại về việc cần thêm thời gian để thực hiện các thay đổi phù hợp với chính sách quyền riêng tư. Matt Zgutowicz, một nhà phân tích tại Rosenblatt Securities, cho biết, trong khi các tính năng mới mang lại sức mạnh cho người dùng, chúng cũng khiến các đối thủ cạnh tranh của Apple khó kiếm lợi hơn từ hệ điều hành của nó. 

Zgutowicz cho biết: “Apple đang xây dựng một pháo đài xung quanh iOS cũng như thể hiện niềm tin rằng họ có ý định bảo mật tốt nhất cho người dùng của mình. Họ đang ngăn không cho bất kỳ bên thứ ba nào bên ngoài kiếm tiền trên iOS". 

Facebook đã phản ứng bằng cách khởi động một chiến dịch quan hệ công chúng chống lại Apple, sử dụng tác động lên các doanh nghiệp nhỏ làm cơ sở cho lập luận của mình. 

Trong một quảng cáo toàn trang mà Facebook đã mua trên tờ The Wall Street Journal vào tháng 12. “Tại Facebook, doanh nghiệp nhỏ là cốt lõi của hoạt động kinh doanh của chúng tôi… Nhiều người trong cộng đồng doanh nghiệp nhỏ đã chia sẻ lo ngại về việc Apple buộc phải cập nhật phần mềm, điều này sẽ hạn chế khả năng của các doanh nghiệp trong việc chạy quảng cáo và tiếp cận khách hàng của họ một cách hiệu quả.” 

Trang quảng cáo cũng nói thêm: "Mặc dù việc hạn chế cách sử dụng quảng cáo có thể ảnh hưởng đến các công ty lớn hơn như chúng tôi, nhưng những thay đổi này sẽ tàn phá các doanh nghiệp nhỏ, làm tăng thêm nhiều thách thức mà họ phải đối mặt hiện nay." 

Apple đã phản pháo lại bằng tuyên bố của riêng mình, nói rằng kế hoạch minh bạch mới "không yêu cầu Facebook thay đổi cách tiếp cận để theo dõi người dùng và tạo quảng cáo có mục tiêu, nó chỉ yêu cầu họ cung cấp cho người dùng sự lựa chọn." 

Facebook, công ty dựa vào theo dõi của bên thứ ba để thúc đẩy hoạt động kinh doanh quảng cáo được nhắm mục tiêu trị giá 84,2 tỷ đô la của mình, đã chọn thực hiện chiến dịch chống lại ATT của Apple trước công chúng. Trong khi đó, Google đã theo đuổi các cải tiến về quyền riêng tư của riêng mình. Zgutowicz của Rosenblatt Securities cho biết: "Apple đang nói rằng chúng tôi sẽ trở thành người bảo vệ quyền riêng tư và chúng tôi sẽ thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu." 

Vào tháng 1, Google đã phát hành một bài đăng trên blog mô tả chi tiết cách thức chuẩn bị cho bản cập nhật iOS 14.5 mới. Thay vì để tất cả các ứng dụng của mình hiển thị cửa sổ quyền bật lên, công ty cho biết họ sẽ không còn theo dõi thông tin người dùng trong các ứng dụng iOS cho mục đích quảng cáo. Hơn nữa, Google cho biết họ sẽ làm việc với Apple để cải thiện quyền riêng tư bằng cách chia sẻ dữ liệu với các nhà quảng cáo mà không bao gồm dữ liệu dành riêng cho người dùng hoặc thiết bị cụ thể. “Chúng tôi vẫn cam kết duy trì một hệ sinh thái ứng dụng mở và sôi động, nơi mọi người có thể truy cập nhiều loại nội dung có quảng cáo hỗ trợ với niềm tin rằng quyền riêng tư và lựa chọn của họ được tôn trọng”, bài đăng của Google cho biết. 

Trước đó, vào tháng 3 năm 2020, Apple đã phát hành một phiên bản mới của trình duyệt Safari để chặn cookie (hay còn gọi là những tập tin một trang web gửi đến máy người dùng và được lưu lại thông qua trình duyệt khi người dùng truy cập trang web đó) của bên thứ ba. Google cũng tự đặt ra thời hạn loại bỏ cookie của bên thứ ba trong trình duyệt Chrome của mình vào năm 2022.

Về phần mình, Facebook dường như nhận ra rằng cuộc chiến về các biện pháp bảo mật mới của Apple có thể không phân thắng bại. Mark Zuckerberg, trong một cuộc thảo luận trên ứng dụng trò chuyện thoại Clubhouse vào tháng trước cho biết, anh tin tưởng rằng Facebook “sẽ có thể quản lý” các bản cập nhật iOS 14.5.

Với diễn ngôn toàn cầu xung quanh quyền riêng tư dữ liệu của người dùng, đặc biệt sau các sự kiện như vụ bê bối Cambridge Analytica và việc thực hiện luật sâu rộng về bảo vệ dữ liệu ở Liên minh Châu Âu dưới dạng Quy định chung về bảo vệ dữ liệu, Cook đã chọn ưu tiên quyền riêng tư theo một cách mà như lời các nhà phân tích nói rằng, dù tốt hơn hay xấu hơn, điều này sẽ trở thành một di sản lâu dài.

Mogull của Securosis cho biết: “Apple đã đặt quyền riêng tư và bảo mật để làm cốt lõi cho mô hình kinh doanh của Apple. Khi giám đốc điều hành của bạn nói rằng ông ấy coi quyền riêng tư là quyền của con người, thì thật khó để rút lui điều đó”. 

Bảo Bảo (Theo Forbes)