Từ đầu năm sau, người mua ô tô điện ở Mỹ có thể được hỗ trợ tới 7.500 USD

Từ đầu năm sau, người mua ô tô điện ở Mỹ có thể nhận được khoản hỗ trợ lên tới 7.500 USD từ tín dụng thuế liên bang. Chính sách mới cùng với nhiều biện pháp phát triển hạ tầng và năng lượng đang khơi thông dòng chảy cho thị trường có trị giá lên đến 49 tỷ USD ở Mỹ. 

Thông tin chính phủ sẽ hỗ trợ hoàn thuế cho người mua xe điện được hưởng ứng tích cực. Ngay cả với những người đã mua xe như anh Danny. "Đó là chính sách tốt để khuyến khích người ta chuyển từ xăng sang xe điện, đó là một bước đi đúng hướng. Với xe này, tôi có thể được 7.000 USD vào năm sau".

Chính sách trợ cấp thuế dành cho người mua xe điện nằm trong Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) do chính phủ Washington ban hành. Sự kiện này đã tạo một cú huých lớn nhằm kích thích sự quan tâm của người tiêu dùng tại quốc gia này nhiều hơn đối với xe điện, giúp gia tăng tốc độ điện khí hóa ngành ô tô nội địa. 

Dù cho vẫn còn tồn tại không ít các ý kiến trái chiều, kêu gọi đạo luật của chính phủ Washington ban hành là một hành động “bảo hộ” đối với ô tô quốc nội, cản trở tự do thương mại, tuy nhiên không thể phủ nhận rằng Đạo luật Giảm lạm phát đã đưa tới cho rất nhiều điểm sáng tích cực, thay đổi và phát triển thị trường ô tô lâu đời nhất thế giới này một cách rõ rệt.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng tác động đến quyết định khởi công xây dựng nhà máy sản xuất của hãng xe điện khởi nghiệp VinFast đến từ Việt Nam tại tiểu bang Bắc Carolina hồi cuối tháng 7/2023 vừa qua với tổng giá trị đầu tư lên tới 4 tỷ đô la. 

Sau khi dây chuyền sản xuất của nhà máy chính thức đi vào hoạt động dự kiến kể từ năm 2025, bên cạnh việc đây là cơ sở cung cấp xe điện phục vụ thị trường Bắc Mỹ đầy tham vọng, cắt giảm các chi phí về vận chuyển và thuế quan nhập khẩu ô tô từ Việt Nam vào Mỹ, thì nó được đánh giá là còn có thể giúp những sản phẩm xe điện VinFast đủ điều kiện đáp ứng khoản tín dụng thuế Liên bang trị giá 7.500 đô la.

Dẫu vậy, để có thể đạt được đầy đủ các tiêu chuẩn khắt khe của Đạo luật IRA không phải là điều đơn giản. Ngược lại, ngày càng có các dấu hiệu cho thấy, chính phủ Mỹ đang siết chặt hơn nữa các quy định về trợ cấp thuế. 

Theo tờ Insideev, tới tháng 6/2023, chỉ có 5 nhà sản xuất xe điện tại Mỹ đủ tiêu chuẩn để được nhận trợ cấp thuế Liên bang tại thị trường Mỹ là General Motors (với 2 thương hiệu Chevrolet và Cadillac), Ford, Rivian, Tesla và Volkswagen. Trong đó, chỉ có 3 hãng là Tesla, GM và Volkswagen được hưởng toàn bộ trợ cấp 7.500 đô la tín dụng thuế và duy nhất mẫu bán tải điện F-150 của Ford đạt đủ các tiêu chuẩn này. 

Có 5 yêu cầu mà chính phủ Mỹ đề ra dành cho nhà sản xuất để có thể nằm trong diện nhận được trợ cấp tín dụng thuế. 

Đầu tiên và quan trọng nhất, đó là các sản phẩm xe điện phải được lắp ráp cuối cùng hoặc chế tạo tại các cơ sở ở Bắc Mỹ, bao gồm 3 quốc gia là Mỹ, Canada và Mexico. Tiếp đó, các mẫu xe này có giá trị niêm yết trên thị trường (MSRP) không vượt quá 55.000 đô la đối với ô tô điện thông thường, không vượt quá 80.000 đô la đối với SUV, xe bán tải và xe tải. Thứ ba, phải có tổng trọng lượng dưới 6.350kg và có công suất pin tối thiểu 7kWh. 

Dẫu vậy, hai điều khoản khó đáp ứng nhất đó chính là trên 50% tổng giá trị các loại linh kiện sử dụng chế tạo pin phải được sản xuất hoặc lắp ráp tại Bắc Mỹ và trên 40% tổng giá trị các loại khoáng sản sử dụng để chế tạo cần được khai thác, chế biến hoặc tái chế tại Bắc Mỹ hoặc các nước FTA với Mỹ (tiêu biểu như Nhật Bản). Nếu chỉ đáp ứng được một trong hai thì mẫu xe chỉ được trợ cấp một nửa số tín dụng thuế tối đa đã được quy định, tương đương 3.750 đô la. 

Có thể thấy, ô tô điện của VinFast bán tại Mỹ hiện tại chưa đáp ứng được tiêu chí đầu tiên, đó là nơi sản xuất. Nguyên nhân là bởi những chiếc VinFast VF8 đầu tiên cập bến thị trường Mỹ trong tháng 12 năm ngoái được sản xuất tại Việt Nam.

Điều này sẽ gây bất lợi không nhỏ cho VinFast VF8 ở thị trường Mỹ vì chẳng những đến từ thương hiệu xa lạ với người tiêu dùng địa phương mà còn không được trợ giá.

Tuy nhiên, việc VinFast gần đây đã có động thái mua lại phần lớn cổ phần của nhà sản xuất VinES cho thấy, hãng cũng đang tiến tới các động thái tiết kiệm chi phí và kiểm soát về công nghệ sản xuất pin nhằm có thể hướng tới sẵn sàng đáp ứng các tiêu chí ngặt nghèo trong thành phần sản xuất mà chính phủ Mỹ đề ra.

Chính quyền Mỹ phát triển xe điện nhằm giảm khí phát thải, tiết kiệm chi phí cũng như giảm phụ thuộc vào dầu nhập khẩu. Còn tại tiểu bang California, nơi chiếm gần 1/3 tổng số xe điện ở Mỹ, phát triển xe điện là mấu chốt để thúc đẩy các ngành năng lượng sạch.

Theo ông Gavin Newsom - Thống đốc bang California: "Mục tiêu của chúng ta là đến năm 2025, 1,5 triệu xe bán ra ở California là xe điện. Chúng ta đã vượt mục tiêu đó đầu năm nay, đó là một sự chuyển đổi đáng kể và nó đòi hỏi một nỗ lực đáng kể. Không chỉ là năng lượng gió và mặt trời, mà còn là dung lượng pin, là hồ thủy điện tích năng, là hydro xanh".

Nhưng không phải ai cũng mặn mà với xe điện. 6 năm buôn bán xe, anh Tim vẫn ưa xe máy xăng dầu truyền thống, bởi khách hàng của anh hầu hết thích dòng này. Xe điện ưu đãi nhiều, nhưng vẫn lắm nhiêu khê.

Anh Tim Shubin - Quản lý Cửa hàng xe Venice, Los Angeles: "Ý tưởng thì tốt nhưng để triển khai nó thì chúng tôi phải xử lý nhiều giấy tờ. Không chỉ các thủ tục tài chính, đăng ký rồi sang tên, giờ chúng tôi phải làm việc với cả cơ quan thuế vụ liên bang. Với những cửa hàng địa phương như thế này, chúng tôi chưa bao giờ phải liên quan đến chính quyền liên bang".

Sự phát triển nhanh chóng của ô tô điện cũng mở ra và kéo theo sự phát triển của hệ thống hạ tầng dịch vụ phụ trợ mới hoàn toàn xanh và sạch như là các trạm sạc xe điện. Đầu tiên thì các trạm sạc này do các hãng xe tự đầu tư, sau đó thì chính quyền bang cũng tham gia. Nay toàn California đã có đến gần 94 nghìn trạm sạc xe điện, trong đó hơn một nửa là có đầu tư của tư nhân.