Tiền thu thuế từ các nền tảng xuyên biên giới, thương mại điện tử tăng 130%

Theo báo cáo thực hiện Nghị quyết 62 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp 3 gửi Quốc hội, Bộ Tài chính cho biết trong 3 năm qua (2018-2021), số thu thuế từ các nền tảng xuyên biên giới, thương mại điện tử tăng bình quân 130%. Riêng năm 2021, số thu đạt 1.591 tỷ đồng, tăng 39% so với năm 2020.

Từ năm 2018 đến tháng 8 năm nay, các nền tảng đã khai, nộp 5.588 tỷ đồng thông qua tổ chức tại Việt Nam (thuế nộp thay nhà thầu nước ngoài).

Trong đó, Facebook đóng góp 2.099 tỷ đồng, Google nộp 2.115 tỷ đồng, Microsoft nộp 714 tỷ đồng, chiếm tổng cộng 88%.

Cũng trong giai đoạn này, cơ quan thuế thu về 1.082 tỷ đồng tiền thuế từ xử lý vi phạm của cá nhân, tổ chức Việt Nam có thu nhập nhờ kinh doanh TMĐT. Đáng chú ý, khoản này tăng mạnh từng năm. Trong khi số thu vào năm 2021 đạt 261 tỷ đồng thì 8 tháng đầu năm 2022 đã tăng gấp đôi, khoảng 521 tỷ đồng.

Cuối tháng 3, Bộ Tài chính đã vận hành Cổng thông tin điện tử, ứng dụng thuế điện tử trên nền tảng thiết bị di động (eTax Mobile) dành cho các nhà cung cấp nước ngoài kê khai, đăng ký và nộp thuế. Đến nay đã có 140.615 lượt tải và cài đặt, sử dụng ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile; gần 69.500 giao dịch qua ngân hàng thương mại với tổng số tiền hơn 308 tỷ đồng.

Cổng thông tin điện tử cũng ghi nhận 30 nhà cung cấp nước ngoài lớn (Facebook, Microsoft, Netflix, Samsung, TikTok, eBay…) đã đăng ký, kê khai và nộp khoảng 22,2 triệu USD tiền thuế.

Ngoài ra, ngày 6/9/2022, Bộ Tài chính đã phê duyệt chủ trương xây dựng Cổng dữ liệu thông tin thương mại điện tử để tiếp nhận dữ liệu từ các sàn giao dịch Trong tháng 9/2022, Bộ Tài chính đã xây dựng thành phần dữ liệu, phương thức kết nối giữa sàn thương mại điện tử và hệ thống của Tổng cục Thuế.

Dự kiến tháng 11/2022, hoàn thành việc xây dựng Cổng dữ liệu thông tin, tiến hành triển khai thí điểm với 3 sàn thương mại điện tử và sẽ triển khai chính thức từ tháng 1/2023.

Bộ Tài chính cũng chỉ ra khó khăn trong thu thuế hoạt động kinh doanh xuyên biên giới, thương mại điện tử, như khó khăn trong xác định căn cứ tính thuế, phân biệt rõ thu nhập làm cơ sở đánh thuế; rất khó phân biệt một số loại thu nhập, đặc biệt là bản quyền, phí dịch vụ và lợi nhuận kinh doanh.

Ngoài ra cũng khó kiểm soát giao dịch kinh doanh để quản lý đối tượng thu thuế đối với kinh doanh thương mại điện tử. Bởi, thực tế một đối tượng có thể có nhiều gian hàng trên một sàn giao dịch thương mại điện tử, và cùng lúc trên nhiều sàn giao dịch thương mại điện tử, mạng xã hội. 

Việc kiểm soát dòng tiền cũng không dễ dàng khi mà hệ thống thanh toán theo hình thức COD (trả tiền mặt khi giao hàng) được áp dụng phổ biến hơn các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Để quản lý và tránh thất thu thuế trong kinh doanh nền tảng số, Bộ Tài chính cho biết sẽ hoàn thiện quy định pháp luật về thuế.

Cuối tháng 8, Bộ này đã trình Chính phủ nghị định sửa đổi Nghị định 126/2020. Trong đó, quy định sàn thương mại điện tử có trách nhiệm cung cấp thông tin, khai, nộp thuế thay người bán. Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi một số quy định chuyên ngành để đảm bảo căn cứ pháp lý thống nhất trong quản lý sàn thương mại điện tử.

Ông Hồ Đức Phớc - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết sẽ nâng cấp hệ thống quản lý thuế thông minh; xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro; áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu, kết nối trực tiếp với người nộp thuế cũng như lưu trữ thông tin và đưa ra các cảnh báo, đề xuất biện pháp quản lý thuế theo rủi ro với hoạt động thương mại điện tử…

TH