Tăng cường đổi mới công nghệ trong công tác rà quét để giám sát tin giả trên nền tảng xuyên biên giới

Gỡ hàng chục nghìn thông tin giả mạo trong 9 tháng đầu năm

Bên cạnh những mặt tích cực và tiện ích mang lại cho xã hội thì trên mạng Internet còn tồn tại nhiều thông tin vi phạm pháp luật. 

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, các trang mạng nước ngoài, các nền tảng xuyên biên giới hoạt động như một kênh sản xuất, phân phối nội dung, chủ sở hữu các nền tảng lớn như Facebook, Youtube, TikTok, Netflix… thường đưa ra các quy định riêng của mình để quản lý nội dung (gọi tên là tiêu chuẩn cộng đồng) và áp dụng chung trên toàn cầu, rất hạn chế tuân theo luật pháp quốc gia sở tại. Chính vì vậy, tin giả, thông tin xấu độc chủ yếu xuất hiện và lan truyền mạnh mẽ trên các nền tảng xuyên biên giới.

Báo cáo của Bộ cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2022, các đơn vị chức năng của Bộ Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với các Sở Thông tin và Truyền thông xử lý 134 tên miền gây nhầm lẫn với cơ quan báo chí, 14 tên miền có dấu hiệu cung cấp thông tin quảng cáo cho các dịch vụ trò chơi điện tử có tính chất cờ bạc; ban hành 114 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm trong hoạt động cung cấp trang thông tin điện tử, mạng xã hội với tổng số tiền trên 1,9 tỷ đồng.

Đồng thời ngăn chặn, gỡ bỏ hàng chục nghìn nội dung vi phạm trên các nền tảng xuyên biên giới. Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo các đơn vị chức năng kiên trì triển khai đấu tranh quyết liệt, buộc các nền tảng xuyên biên giới, điển hình là Facebook, Google, Tiktok, Apple, Netflix phải thực hiện ngăn chặn, gỡ bỏ những nội dung xấu độc, tin giả, tin sai sự thật, quảng cáo sai, phản cảm.

Từ năm 2018 - 2019, Facebook đã phải gỡ 311 tài khoản giả mạo, hơn 12.638 bài viết sai sự thật, bôi nhọ uy tín các tổ chức, cá nhân, thương hiệu; 484 fanpages quảng cáo game cờ bạc, đổi thưởng; 2.476 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp. 

Trong giai đoạn cao điểm chống dịch Covid-19, Facebook đã gỡ 14 tài khoản giả mạo Bộ Y tế; hơn 2.527 bài viết xuyên tạc về tình hình dịch bệnh và có nội dung tiêu cực, gây ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch. Trong khi đó, YouTube cũng ngăn chặn và gỡ bỏ 76.590 video vi phạm, ngăn chặn truy cập từ Việt Nam vào 30/62 kênh YouTube phản động thường xuyên đăng tải nội dung chống phá Nhà nước.

Tiktok đã ngăn chặn, gỡ bỏ 1.445 link vi phạm, trong đó có 5 tài khoản thường xuyên đăng tải nội dung chống phá Đảng, Nhà nước; đồng thời chủ động rà quét, ngăn chặn 3.568 video có nội dung xấu độc.

Trong năm 2022, Facebook gỡ bỏ 16 hội, nhóm có nội dung không lành mạnh, độc hại với trẻ em; 11 tài khoản giả mạo các cá nhân, tổ chức. Còn YouTube cũng ngăn chặn 6 kênh phản động không cho truy cập từ lãnh thổ Việt Nam. Theo đánh giá của Bộ TT&TT, tỷ lệ chặn gỡ trung bình hiện nay đạt trên 93%.

Triển khai đồng bộ các giải pháp để quản lý các nền tảng xuyên biên giới

Trước phiên chất vấn tại kỳ họp thứ Tư, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã khẳng định: "Bộ Thông tin và Truyền thông đã quyết liệt thực hiện nhiều biện pháp đấu tranh nhằm ngăn chặn kịp thời nguồn thông tin vi phạm, cũng như xử lý nghiêm các đối tượng phát tán tin giả, thông tin vi phạm pháp luật trên không gian mạng”.

Song, theo Bộ trưởng, một khó khăn hiện nay trong việc xử lý tin giả là việc xác minh tin đồn là tin giả hay tin có căn cứ. Nhiều dịch vụ và phương thức cung cấp nội dung mới phát sinh trên mạng như livestream trên các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới, phát tán nhanh, khi có vi phạm về nội dung thì mức độ ảnh hưởng lớn, gây bức xúc trong xã hội; trong khi việc yêu cầu ngăn chặn, gỡ bỏ theo quy trình lại rất mất thời gian.

Trong khi đó, các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân bị ảnh hưởng trực tiếp thường rất ít phản ánh, khiếu nại tới cơ quan chức năng hoặc khởi kiện theo quy định dẫn đến không đủ căn cứ để xử lý vi phạm.

Nguyên nhân của hạn chế, theo Bộ trưởng, là do một số doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam chưa tuân thủ pháp luật Việt Nam, tìm cách né tránh không thực hiện ngăn chặn tin giả, thông tin xấu độc khi có yêu cầu của các cơ quan chức năng Việt Nam.

Về phía các cơ quan quản lý, do thiếu sự chủ động trong công tác phối hợp phát hiện, xác minh nội dung vi phạm giữa các bộ, ngành, địa phương nên mất nhiều thời gian khi xác minh, dẫn đến một số tin giả, thông tin sai sự thật được phát tán, lan truyền rộng rãi.

Để khắc phục, Bộ TT&TT cho biết, sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ những giải pháp nhằm quản lý hiệu quả các nền tảng xuyên biên giới, nhất là nền tảng mạng xã hội, quảng cáo, kho ứng dụng; định danh được người sử dụng và cân bằng tỷ lệ người sử dụng với mạng xã hội nước ngoài.

Tăng cường đổi mới công nghệ trong việc rà quét, phân tích dữ liệu nhằm phát hiện kịp thời nguồn phát tán thông tin vi phạm để có biện pháp xử lý phù hợp; xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, phát triển hiệu quả hệ thống các đường dây nóng và phương tiện công nghệ thông tin.

Đình Lâm (T/h)