Quốc hội điều chỉnh hiệu lực Luật Đất đai, Nhà ở và Kinh doanh bất động sản từ 1/8/2024

Sau khi Quốc hội chính thức bổ sung dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật mới về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản và các tổ chức tín dụng vào Chương trình năm 2024, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã tiến hành thẩm tra dự án luật này.

Các luật này ban đầu dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Tuy nhiên, theo Dự thảo Chính phủ trình, toàn bộ Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ có hiệu lực từ ngày 1/8/2024. Luật Đất đai, ngoại trừ một số điều khoản, cũng sẽ có hiệu lực từ cùng ngày này.

Đối với Luật Các tổ chức tín dụng, chỉ có khoản 3 Điều 200 và khoản 15 Điều 210 là có hiệu lực thi hành cùng với ba luật nêu trên.

Theo ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đây là lần thứ ba trong lịch sử Quốc hội mà luật chưa có hiệu lực thi hành đã được điều chỉnh. Do đó, trong Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng có những ý kiến lo ngại.

Tuy nhiên, Chính phủ khẳng định rằng việc điều chỉnh thời gian hiệu lực của các luật, đặc biệt là ba luật về bất động sản, không chỉ có đầy đủ cơ sở chính trị và pháp lý mà còn có cơ sở thực tiễn. Việc này được xem là rất cần thiết.

Trong tờ trình ngày 9/6, Chính phủ đã nêu rõ rằng Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản là ba đạo luật quan trọng, có sự gắn kết chặt chẽ với nhau để phát triển thị trường bất động sản, nhất là nhà ở và thị trường quyền sử dụng đất. Thời điểm có hiệu lực của ba đạo luật này được Quốc hội quyết định phải đồng bộ để đảm bảo hiệu quả tối đa.

Ba đạo luật này bao gồm nhiều quy định mang tính đột phá, đổi mới và tiến bộ, góp phần ổn định chính trị, an sinh xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân và doanh nghiệp, đồng thời tạo sự minh bạch trong thị trường bất động sản. Đây là điều được người dân và xã hội kỳ vọng sẽ tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Lê Minh Ngân, cũng đã báo cáo tiến độ xây dựng các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành các luật tại phiên thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Theo đó, các văn bản thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ đã được các bộ liên quan xây dựng và hoàn thiện, lấy ý kiến, tiếp thu và giải trình ý kiến thành viên Chính phủ, và dự kiến sẽ ký ban hành trong tháng 6/2024.

Về nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng dự thảo, gửi lấy ý kiến các bộ, ngành và địa phương, và sẽ hoàn thiện để trình Chính phủ ký ban hành trong tháng 6/2024.

Ông Ngân cũng cho biết, các bộ, ngành đã tập trung nguồn lực để hoàn thiện các thông tư thuộc thẩm quyền để ban hành có hiệu lực đồng thời với các luật và nghị định. Thường trực Chính phủ đã chỉ đạo việc xây dựng và hoàn thiện các văn bản theo trình tự rút gọn để đảm bảo các văn bản hướng dẫn thi hành luật sẽ được ban hành và có hiệu lực đồng thời với thời điểm có hiệu lực của các luật, đảm bảo đồng bộ và kịp thời.

Ghi nhận nỗ lực của Chính phủ trong đề xuất điều chỉnh hiệu lực của bốn luật, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, bày tỏ lo ngại về những hệ lụy tiềm ẩn từ sự điều chỉnh này. Bà nhấn mạnh rằng ba luật về bất động sản có tác động trực tiếp đến người dân.

“Sau này có hệ lụy thì rất khó trả lời cử tri. Đề nghị Chính phủ phải rất cẩn trọng, cần báo cáo rõ chính sách nào tác động có lợi, chính sách nào người dân và doanh nghiệp không thể chuẩn bị kịp thì phải xem xét,” bà Kim Anh phát biểu.

Đáp lại, Thứ trưởng Lê Minh Ngân ghi nhận những quan ngại của đại biểu là xác đáng và nhấn mạnh rằng quyết định những vấn đề quan trọng thì cần phải thận trọng. Ông Ngân cũng hứa sẽ tiếp tục làm rõ những vấn đề mà đại biểu nêu ra.

Theo Chính phủ, có đầy đủ cơ sở để các văn bản hướng dẫn thi hành luật thuộc thẩm quyền của Trung ương và chính quyền địa phương được đảm bảo tiến độ và chất lượng, nhằm triển khai thi hành Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản khi các luật này có hiệu lực từ ngày 1/8/2024.

Bình Anh