Lâm Đồng: Kiểm tra, rà soát việc hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa

Ngày 13/01/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành Quyết định số 80/QĐ-UBND về việc thành lập Tổ công tác kiểm tra, rà soát toàn bộ các khu vực hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa trên địa bàn thành phố Bảo Lộc và huyện Bảo Lâm (Tổ công tác 80).

Qua kiểm tra, rà soát và ý kiến góp ý, thống nhất của các thành viên Tổ công tác tại cuộc họp ngày 15/3/2022, Tổ công tác tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh kết quả các khu vực hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa trên địa bàn thành phố  Bảo Lộc và huyện Bảo Lâm.

Cụ thể, về tình hình hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa trên địa bàn thành phố Bảo Lộc, việc đầu tư xây dựng đường giao thông và hạ tầng tại các khu vực người dân  hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa đất là do các cá nhân, hộ gia đình tự đầu tư. Các trường hợp đã thực hiện đầu tư, xây dựng hạ tầng tại khu vực, không có trường hợp nào được cấp giấy phép xây dựng; không được cơ quan có  thẩm quyền phê duyệt dự án hoặc báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế công trình;  không có hồ sơ, tài liệu về nghiệm thu việc xây dựng hoặc bàn giao công trình sau  khi thực hiện đầu tư xây dựng.

Tại thời điểm kiểm tra, tại các cơ quan chức năng  của thành phố, cấp xã, phường không có hồ sơ nào liên quan đến việc xây dựng đường giao thông, vỉa hè, hệ thống điện… UBND thành phố Bảo Lộc cũng không có quyết định hay văn bản nào về việc thu hồi hay chấp nhận nhất phần diện tích  đất đã hiến, trả lại đất của các hộ gia đình, cá nhân. 

Về tình hình hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa trên địa bàn huyện Bảo Lâm, việc đầu tư xây dựng đường giao thông và hạ tầng tại các khu vực người dân hiến đất hình thành đường giao thông để tách thửa đất là do các cá nhân, hộ gia đình tự đầu tư sau khi UBND huyện có quyết định thu hồi đất. Các trường hợp đã thực hiện đầu tư, xây dựng hạ tầng tại khu vực không có trường hợp nào được cấp giấy phép xây dựng; không được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án hoặc báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế công trình; không có hồ sơ, tài liệu về việc nghiệm  thu việc xây dựng hoặc bàn giao công trình sau khi thực hiện đầu tư xây dựng. Tại thời điểm kiểm tra, tại các cơ quan chức năng cấp huyện, cấp xã không có hồ sơ  nào liên quan đến việc xây dựng đường giao thông, vỉa hè, hệ thống điện…  

Đến thời điểm kiểm tra, rà soát có nhiều trường hợp đã đầu tư xây dựng đường giao thông với kết cấu bê tông nhựa, bê tông xi măng, bó vỉa, vỉa hè, hệ  thống thoát nước, hệ thống điện chiếu sáng…

Về việc thực hiện tách thửa, chuyển mục đích, chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại địa bàn thành phố Bảo Lộc, qua kiểm tra ngẫu nhiên 16 trường hợp (có quy mô từ 02 ha trở lên) hiến đất hình thành đường giao thông để thực hiện việc tách thửa trên địa bàn, một số khu vực quy hoạch sử dụng đất là đất ở đô thị chưa phù hợp với định hướng điều chỉnh  quy hoạch chung thị xã Bảo Lộc năm 2008 hoặc quy hoạch xây dựng nông thôn mới.

Cụ thể, theo quy hoạch xây dựng là ưu tiên phát triển các khu công viên văn hóa lớn, khu vực sân golf hoặc đất nông nghiệp, không quy hoạch phát triển điểm dân cư tại các khu vực này.  

Còn tại huyện Bảo Lâm, qua kiểm tra, rà soát thực tế 20 trường hợp hiến đất, trả lại đất hình thành đường giao thông trên địa bàn (trong đó có 15 trường hợp có diện tích từ 03 ha trở  lên), với kết quả như sau: Tổng diện tích các lô đất của 20 trường hợp là 89,71 ha, trong đó diện tích đất hiến để làm đường là 17,58 ha; diện tích còn lại để tách thửa  là 72,13 ha. Tổng số thửa đất được hình thành sau khi tách thửa là 2.094 thửa, trong đó 1.040 thửa đất đã được chuyển nhượng; 20 trường hợp nêu trên không  thuộc các khu vực quy hoạch đô thị, quy hoạch chi tiết được phê duyệt và nằm ngoài diện tích đất lâm nghiệp theo quy hoạch đất sản xuất lâm nghiệp và cơ cấu 3  loại rừng trên địa bàn được UBND tỉnh phê duyệt 3. 

Rà soát hồ sơ, tài liệu liên quan đế việc xây dựng nhà của các hộ gia đình, cá nhân trên diện tích được tách thửa tại thành phố Bảo Lộc cũng cho thấy: Có 19 công trình xây dựng trên đất ở thuộc địa bàn xã (thuộc đối tượng miễn xin phép xây dựng), 29 căn xây dựng trên địa  bàn phường, trong đó 12 trường hợp có giấy phép xây dựng, 17 trường hợp chưa  có giấy phép xây dựng, địa phương đang lập hồ sơ xử lý theo quy định.

Tổ công tác 80 cũng xác định: Qua rà soát và kết quả làm việc với Chi cục thuế khu vực Bảo Lộc - Bảo Lâm và các địa phương cho thấy, các hộ gia đình, cá nhân tự hiến đất hoặc trả  lại đất để làm đường giao thông trên địa bàn cũng là các hộ gia đình, cá nhân đầu tư để làm đường giao thông, hạ tầng… đã thực hiện các nghĩa vụ tài chính về chuyển mục đích sử dụng (đất nông nghiệp sang đất ở), phí, lệ phí thực hiện hồ sơ thủ tục, thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, hầu hết chưa thực hiện việc kê khai, nộp các khoản thuế từ việc xây dựng đường giao thông, hạ tầng tại các khu vực này.

Ngoài ra, một số trường hợp là hộ gia đình, cá nhân được giải quyết tách thửa đang xây dựng công trình dạng nhà ở nhưng chưa kê khai nộp các khoản thuế liên quan đến hoạt động xây dựng, một số trường hợp một số trường  hợp san gạt mặt bằng chưa thực hiện kê khai nộp các khoản thuế, phí về tài  nguyên, bảo vệ môi trường theo quy định.  

Ngoài ra, một số trường hợp hoặc khu vực thực hiện việc hiến đất (hoặc trả lại  đất) hình thành đường giao thông, tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất trên 02  địa bàn có quy mô lớn nhưng không thực hiện việc đăng ký thành lập doanh  nghiệp kinh doanh bất động sản, lập dự án, lập quy hoạch chi tiết để thực hiện;  việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các bên có dấu hiệu ghi giá trị chuyển  nhượng quyền sử dụng đất không đúng giá trị thực tế giá trị chuyển nhượng, nhất  là tại các khu vực có hoạt động mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất sôi  động (như thành phố Bảo Lộc, huyện Bảo Lâm), trong khi việc phối hợp giữa cơ quan thuế và các cơ quan chức năng để xác định đúng giá trị chuyển nhượng thực tế hoặc giá thị trường gặp nhiều khó khăn, dẫn đến ảnh hưởng đến việc thực hiện  nghĩa vụ tài chính với ngân sách nhà nước.

Một số khu vực đã hình thành đường giao thông, bất động sản đất nền được rao bán trên mạng xã hội như dự án tuy nhiên chỉ thực hiện giao dịch giữa các hộ  gia đình, cá nhân với nhau mà không thành lập doanh nghiệp, không lập dự án, dẫn  đến ảnh hưởng đến việc kê khai, thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với ngân sách nhà nước theo quy định.  

 Linh Anh - Xuân Cường