Đầu tư công có kích thích hoạt động đầu tư tư nhân?

Đầu tư công khuyến khích doanh nghiệp tư nhân mở rộng quy mô sản xuất và kinh doanh

Trong đó, đầu tư công thường tập trung vào việc xây dựng và nâng cấp hạ tầng, bao gồm cả cơ sở hạ tầng giao thông, điện lực, nước và viễn thông. Việc cải thiện hạ tầng làm giảm chi phí vận chuyển, tăng cường kết nối giữa các khu vực và tạo ra cơ sở vật chất thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân. Điều này khuyến khích doanh nghiệp tư nhân mở rộng quy mô hoạt động sản xuất và kinh doanh.

Do đó, đầu tư công có thể tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân. Chính phủ có thể áp dụng chính sách thuế ưu đãi, giảm giá đất hoặc cung cấp các gói hỗ trợ tài chính để khuyến khích đầu tư tư nhân trong các ngành và khu vực cần phát triển. Việc này giúp giảm bớt gánh nặng tài chính đối với các doanh nghiệp và tạo ra động lực để họ đầu tư và mở rộng hoạt động kinh doanh.

Ngoài ra, hoạt động đầu tư công còn tạo ra cơ hội để tăng cường đối tác công tư. Chính phủ có thể hợp tác với các doanh nghiệp tư nhân trong việc triển khai các dự án quy mô lớn, từ việc xây dựng hạ tầng đến các ngành công nghiệp và dịch vụ khác. Sự kết hợp giữa sự chuyên môn của doanh nghiệp tư nhân và quyền lực của nhà nước có thể tạo ra những dự án hiệu quả và gia tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp tư nhân.

Đầu tư công sẽ tạo ra cơ hội việc làm cho người lao động, đặc biệt là trong các ngành liên quan đến xây dựng và hạ tầng. Việc tăng cường việc làm giúp cải thiện mức sống của người dân và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân thu hút và giữ chân nhân lực có trình độ cao.

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối đa từ đầu tư công và kích thích hoạt động đầu tư tư nhân, cần có sự quản lý và giám sát chặt chẽ từ phía Chính phủ. Điều này đảm bảo rằng các dự án đầu tư công được triển khai một cách minh bạch, công bằng và không gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh trong cộng đồng kinh doanh. Ngoài ra, cần thiết lập các cơ chế pháp lý và thủ tục hành chính đơn giản để giảm bớt rào cản và thời gian đối với doanh nghiệp tư nhân khi tham gia vào các dự án đầu tư công.

Trong tổng thể, đầu tư công đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích hoạt động đầu tư tư nhân ở Việt Nam. Việc cải thiện hạ tầng, tạo điều kiện đầu tư thuận lợi, tăng cường đối tác công tư và tạo ra cơ hội việc làm giúp tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi và hấp dẫn cho doanh nghiệp tư nhân. Điều này đồng thời đóng góp vào sự phát triển kinh tế và tăng trưởng bền vững của Việt Nam.

Đầu tư công có vai trò rất quan trọng

Liên quan đến vấn đề này TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam cho rằng, bước sang năm 2024, dù nền kinh tế đã ghi nhận một số dấu hiệu tích cực hơn trong hoạt động xuất nhập khẩu nhưng đầu tư từ tư nhân trong nước quý I chỉ tăng khoảng 4,2%. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng đặt ra, đầu tư công vẫn đóng một vai trò rất quan trọng.

“Tuy nhiên đối với đầu tư công, có một số vấn đề mà chúng ta cần ưu tiên giải quyết”, ông Bình nhìn nhận và phân tích. Đầu tiên, đầu tư công phải tập trung vào một số dự án lớn, dự án trọng điểm, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải. Đồng thời, thời gian triển khai dự án cần được rút ngắn để dự án sớm phát huy hiệu quả kinh tế, xã hội. Cần chú trọng ưu tiên các dự án có ý nghĩa thúc đẩy hay là động lực cho sự phát triển của một địa phương, một vùng hay một lĩnh vực cụ thể của nền kinh tế.

Thứ hai, cần đảm bảo tốc độ và quy mô giải ngân vốn đầu tư công. Theo thông tin từ Bộ Tài chính, đến hết ngày 30-4-2024, có tới 316 dự án, tiểu dự án của 48 địa phương có tỷ lệ giải ngân là 0%. Điều đó cho thấy nguồn vốn đầu tư công vẫn chưa được sử dụng một cách hiệu quả tại nhiều địa phương. Thực trạng này cần sớm được khắc phục.

Thứ ba, cần tập trung hơn vào một số ưu tiên để tạo dựng được mô hình tăng trưởng mới. Theo đó, đầu tư công cần hỗ trợ việc hình thành một số ngành công nghiệp mới như năng lượng sạch, công nghệ bán dẫn, sản xuất chip, điện tử, giao thông xanh, hạ tầng cho chuyển đổi xanh…

Cuối cùng, đầu tư công phải tạo ra sức lan tỏa lớn hơn, lôi kéo và kích thích đầu tư tư nhân. Điều này rất cần thiết với Việt Nam trong giai đoạn sắp tới, khi vốn đầu tư công sẽ ngày càng giảm dần khi so sánh với quy mô ngày một tăng của nền kinh tế. Sẽ có rất nhiều lĩnh vực cần đầu tư mà đầu tư công không thể đáp ứng được hay đầu tư công không nên làm mà phải dành cho đầu tư tư nhân. Chúng ta phải đặt ra mục tiêu ưu tiên kích thích đầu tư tư nhân thông qua đầu tư công và tìm được lời giải cho bài toán này.

TS. Lê Duy Bình khẳng định, việc đầu tư công không chỉ đơn giản là việc dành nguồn vốn từ ngân sách nhà nước (NSNN) cho cơ sở hạ tầng, mà còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và hỗ trợ đầu tư tư nhân. Trong ngành công nghệ cao, chẳng hạn, sự thiếu hụt nguồn nhân lực có tay nghề và chất lượng cao đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Đầu tư công có thể tập trung vào việc xây dựng hệ thống đào tạo nghề, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành kinh tế thông qua việc nâng cấp và hiện đại hóa cơ sở đào tạo, phòng thí nghiệm, cũng như xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D).

“Đối với một số quốc gia, đầu tư công không chỉ là việc chú trọng vào cơ sở hạ tầng truyền thống như năng lượng hay đường cao tốc, mà còn bao gồm việc đầu tư trực tiếp vào các công ty khởi nghiệp dưới hình thức đầu tư mạo hiểm. Điều này mở ra một hướng tiếp cận mới và đa dạng trong việc sử dụng nguồn vốn đầu tư từ NSNN, giúp nhiều quốc gia phát triển kinh tế một cách bền vững và hiệu quả hơn”, TS. Lê Duy Bình chia sẻ.

 Nghệ Nhân