Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030: Đa dạng hóa và tăng cường minh bạch

08:57 30/12/2023

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái vừa ký Quyết định 1726/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030.

Ảnh minh họa
Giải pháp khác của Chiến lược là tăng cung hàng hóa cho thị trường và cải thiện chất lượng nguồn cung.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã chính thức phê duyệt Quyết định số 1726/QĐ-TTg về việc thông qua Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030. Mục tiêu chung của Chiến lược này là xây dựng một thị trường chứng khoán (TTCK) ổn định, an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững và tích hợp, nâng cao khả năng chống chịu rủi ro. Chiến lược nhấn mạnh vào việc trở thành kênh huy động vốn quan trọng, đặc biệt là vốn trung và dài hạn, để phục vụ chủ yếu cho nền kinh tế.

Mục tiêu cụ thể bao gồm việc đạt quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu là 100% GDP vào năm 2025 và 120% GDP vào năm 2030. Ngoài ra, dư nợ thị trường trái phiếu cũng được đặt ra với mức tối thiểu 47% và 58% GDP vào năm 2025 và 2030, tương ứng, trong đó dư nợ trái phiếu doanh nghiệp chiếm một phần quan trọng.

Chiến lược còn tập trung vào việc phát triển thị trường phái sinh TTCK, với mục tiêu tăng trưởng trung bình khoảng 20% - 30% mỗi năm từ 2021 đến 2030. Đồng thời, số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán dự kiến đạt 9 triệu vào năm 2025 và 11 triệu vào năm 2030, tập trung vào nhà đầu tư có tổ chức, nhà đầu tư chuyên nghiệp và thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài.

Ngoài các mục tiêu về tăng trưởng và phát triển, Chiến lược cũng chú trọng vào việc nâng cao chất lượng quản trị công ty niêm yết, áp dụng tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) và hoàn thành phân bảng cổ phiếu niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán vào năm 2025.

Để đảm bảo hiệu quả và tính hiện đại trong quản lý, Chiến lược đề xuất tăng cường năng lực quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm. Cụ thể, các biện pháp bao gồm kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan chuyên ngành, xây dựng hệ thống giám sát kết nối, và áp dụng phương thức giám sát dựa trên rủi ro.

Chiến lược cũng đặt mục tiêu nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi theo tiêu chuẩn quốc tế và hội nhập thị trường tài chính, chứng khoán thế giới. Tăng cường quản lý và giám sát các công ty chứng khoán cũng là ưu tiên, đồng thời đầu tư vào công nghệ thông tin để đảm bảo an ninh và an toàn hệ thống thông tin.

Giải pháp tiếp theo của Chiến lược là tăng cung hàng hóa cho thị trường và cải thiện chất lượng nguồn cung. Cụ thể, việc đa dạng hóa cơ sở hàng hóa trên thị trường được đặt ra như một ưu tiên quan trọng. Trong phát triển thị trường cổ phiếu, Chiến lược khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) và gắn kết với niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK. Đồng thời, mục tiêu là thu hút các doanh nghiệp có quy mô lớn, tình hình tài chính ổn định, và quản trị công ty hiệu quả thực hiện niêm yết trên TTCK. Chiến lược cũng hỗ trợ tích cực việc hoàn thành kế hoạch cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước theo quy định của pháp luật.

Đối với phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ, Chiến lược đề xuất phát hành đa dạng các kỳ hạn trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương. Mục tiêu là đáp ứng mục tiêu huy động vốn của các cơ quan phát hành và đồng thời phù hợp với nhu cầu của nhà đầu tư. Nghiên cứu về khả năng phát hành các sản phẩm trái phiếu mới nhằm đa dạng hóa thêm sản phẩm trên thị trường.

Chiến lược cũng tập trung vào phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp bằng cách thúc đẩy việc chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng gắn kết với niêm yết. Khuyến khích các doanh nghiệp phát hành đa dạng các loại trái phiếu để phù hợp với nhu cầu huy động vốn. Đồng thời, phát triển các sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp cho mục tiêu thực hiện các dự án và dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) nhằm thúc đẩy huy động vốn cho phát triển cơ sở hạ tầng. Chiến lược cũng đề xuất vận hành thị trường thứ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ để tăng thanh khoản và tính minh bạch của thị trường.

Một khía cạnh quan trọng của Chiến lược là phát triển thị trường trái phiếu xanh. Điều này bao gồm khuyến khích phát hành trái phiếu Chính phủ xanh, trái phiếu chính quyền địa phương xanh, và trái phiếu doanh nghiệp xanh để tạo thêm kênh huy động vốn cho ngân sách và doanh nghiệp, đồng thời thu hút các nhà đầu tư quan tâm đến các mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.

Về phát triển sản phẩm chứng khoán phái sinh và các sản phẩm mới, Chiến lược đề xuất tiếp tục triển khai sản phẩm hợp đồng tương lai dựa trên chỉ số chứng khoán và trái phiếu Chính phủ. Mục tiêu là cải tiến chất lượng chỉ số hiện hành, sửa đổi quy tắc chỉ số để phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế và phát triển thêm các chỉ số cơ sở để làm tài sản cơ sở cho TTCK phái sinh. Chiến lược cũng hướng tới việc phát triển đa dạng các sản phẩm phái sinh dựa trên nhiều tài sản cơ sở khác nhau.

Nghiên cứu và triển khai các sản phẩm chứng quyền có bảo đảm, các sản phẩm cấu trúc, chứng chỉ lưu ký, chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán, và các công cụ tài chính xanh cũng là một phần quan trọng của Chiến lược. Mục tiêu là đa dạng hóa sản phẩm để phản ánh đầy đủ sự phong phú và phức tạp của thị trường chứng khoán.

Nâng cao tính minh bạch và chất lượng hàng hóa là một trong những ưu tiên quan trọng của Chiến lược. Thực hiện sắp xếp và phân loại cổ phiếu niêm yết dựa trên quy mô và chất lượng, nâng cao điều kiện niêm yết và duy trì niêm yết đối với cổ phiếu là một phần quan trọng của đề xuất.

Đối với việc phát hành chứng khoán, Chiến lược đề xuất tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn đúng mục đích theo phương án phát hành được cấp phép theo quy định pháp luật. Kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm là một bước quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ.

Đối với việc công bố thông tin, Chiến lược tập trung vào việc nâng cao chất lượng báo cáo thường niên của các công ty đại chúng. Hướng tới yếu tố phát triển bền vững, áp dụng tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp (ESG) là một chiều sâu quan trọng của nỗ lực này.

Cuối cùng, Chiến lược đề xuất việc tăng cường vai trò và trách nhiệm của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Mục tiêu là đưa ra yêu cầu cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu phải được xếp hạng tín nhiệm, tạo ra thói quen sử dụng kết quả xếp hạng tín nhiệm khi phát hành và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.

Chiến lược này hướng tới việc xây dựng một thị trường chứng khoán ổn định, đa dạng và tích hợp, đồng thời đảm bảo chất lượng và tính minh bạch của hàng hóa trên thị trường. Đây là những bước quan trọng để phát triển và hội nhập thị trường tài chính Việt Nam vào khu vực và thế giới.

Chiến lược đề xuất cơ chế phối hợp giữa Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan để tuyên truyền, giám sát thực thi quy định pháp luật và đối mặt với các hành vi vi phạm, nhằm đảm bảo TTCK vận hành ổn định và minh bạch, hướng tới phát triển bền vững và hài hòa trong thời gian tới.

Bảo Thy