Bảo hiểm Xã hội Việt Nam: Doanh nghiệp tách hơn 100 loại phụ cấp, phúc lợi để giảm đóng bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông báo rằng nhiều doanh nghiệp hiện chia thành hơn 100 loại phụ cấp và phúc lợi, được sử dụng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, điều này khiến cơ quan bảo hiểm xã hội đối mặt với thách thức về cơ sở pháp lý khi yêu cầu doanh nghiệp tính đóng bảo hiểm. Mức đóng bảo hiểm xã hội ở Việt Nam đang cao, tỷ lệ hưởng cũng cao, nhưng lương hưu thực tế của người lao động lại thấp.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã gửi phản hồi về đề xuất giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội của 13 hiệp hội doanh nghiệp, ngành hàng khi hoàn thiện dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi. Hiện tại, theo Luật BHXH hiện hành, tỷ lệ đóng BHXH là 25,5% tiền lương tháng, trong đó người lao động đóng 8%, người sử dụng lao động đóng 17,5%. Hiệp hội doanh nghiệp đề xuất giảm tỷ lệ đóng cho người lao động xuống 5%, và người sử dụng lao động xuống còn 15%.

Tuy nhiên, Bảo hiểm xã hội Việt Nam lên tiếng cho rằng mức đóng BHXH đã được tính toán kỹ lưỡng và toàn diện, đảm bảo tính ổn định và bền vững của hệ thống. Tỷ lệ đóng BHXH đã được điều chỉnh tăng gần đây và không được xem xét lại từ khi sửa đổi Luật BHXH năm 2027, nhằm bảo đảm tính ổn định của hệ thống.

Việc so sánh tỷ lệ đóng BHXH ở Việt Nam với một số nước như Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản, Malaysia, cũng như so sánh tỷ lệ hưởng lương hưu, cho thấy Việt Nam có tỷ lệ đóng tương đương nhưng mức hưởng lương hưu cao nhất khu vực và thậm chí là cao nhất trên thế giới.

Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), việc so sánh mức đóng BHXH cần cẩn trọng, vì mô hình và các yếu tố khác nhau giữa các quốc gia. BHXH Việt Nam cũng nhấn mạnh rằng các hiệp hội doanh nghiệp đang so sánh mức đóng BHXH mà không xem xét mô hình đóng – hưởng của Việt Nam.

Ngoài ra, Bảo hiểm xã hội Việt Nam chỉ ra rằng nhiều doanh nghiệp thực thi không đầy đủ, tách thu nhập thành nhiều khoản phụ cấp để tránh tính đóng BHXH đầy đủ. Việc giảm tỷ lệ đóng BHXH có thể dẫn đến giảm mức hưởng của người lao động và không phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Năm 2022, tiền lương làm căn cứ tính đóng BHXH chỉ đạt bình quân 5,7 triệu đồng/tháng, do đó, lương hưu thực tế cũng chỉ 5,4 triệu đồng/người/tháng. Bảo hiểm xã hội Việt Nam khẳng định rằng cần xem xét tỷ lệ đóng BHXH kết hợp với mô hình BHXH, quyền lợi hưởng, và các yếu tố kinh tế khác để đảm bảo tính cân đối và bền vững của hệ thống.

Đình Phong