Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam: Sầu riêng hướng đến kim ngạch xuất khẩu tỷ đô

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) cho biết với sự lên ngôi của trái sầu riêng, 2023 được dự báo là năm lạc quan với xuất khẩu ngành hàng rau quả của Việt Nam.

"Nếu năm nay, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đạt 1 tỷ USD thì chắc chắn góp phần mang lại tổng kim ngạch xuất khẩu cho ngành hàng rau quả Việt Nam vào khoảng 4 tỷ USD. Đây là những dự đoán tương đối có khả năng chúng ta sẽ đạt được", ông Nguyên nhận định.

Phân tích về nhận định này, ông Đặng Phúc Nguyên cho biết sầu riêng Việt Nam có nhiều lợi thế cạnh tranh khi vào thị trường Trung Quốc.

Thứ nhất là khoảng cách vận chuyển gần. Tại Việt Nam, sau khi thu hái, sầu riêng được vận chuyển lên cửa khẩu phía bắc và ra đến chợ Trung Quốc chỉ mất 1 ngày rưỡi (sau khi Trung Quốc mở cửa trở lại hoàn toàn, gỡ bỏ chính sách Zero Covid). Trong khi đó, sầu riêng từ Thái Lan phải mất ít nhất phải 7 - 10 ngày.  

Thứ hai, về khẩu vị, người tiêu dùng Trung Quốc thích ăn trái sầu riêng chín mềm. Đây lại là thế mạnh với trái sầu riêng ở Việt Nam bởi từ lúc ra bông cho đến trái chín là 120 ngày và để xuất khẩu sang Trung Quốc thì chỉ cần đến ngày thứ 110 là nông dân có thể thu hái, vận chuyển nhanh đến tay người mua khi trái vừa chín tới.

Còn với sầu riêng Thái Lan, nếu thu hoạch thời điểm này cộng thêm thời gian vận chuyển đường bộ 7 - 10 ngày, khi đến được Trung Quốc thì sầu riêng đã quá ngày, dễ hư hỏng, không còn đảm bảo chất lượng.

Do đó, người trồng sầu riêng ở Thái Lan phải thu hoạch sớm hơn Việt Nam từ 10 - 15 ngày, tức khoảng ngày thứ 90 - 95 là đã cắt trái. Điều này khiến sầu riêng Thái Lan khi đến Trung Quốc vẫn còn cứng sượng, trong khi sầu riêng của Việt Nam có độ chín vừa hơn. 

Cũng theo ông Nguyên, việc quãng đường xa hơn so với Việt Nam đã khiến chi phí vận chuyển, logistics của sầu riêng Thái Lan cao hơn, kéo giá thành mặt hàng này cũng cao hơn. Do đó, có thể thấy các lợi thế này giúp giá bán sầu riêng của Việt Nam tốt hơn so với hàng Thái Lan.  

Trước những lý do này, tổng thư ký hiêp hội rau quả Việt Nam cho rằng nếu so sánh về mặt logistics, xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc đang có nhiều lợi thế hơn. Vì vậy, Thái Lan đã xem sầu riêng Việt Nam là đối thủ nặng ký nhất tại thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất trên toàn cầu là Trung Quốc.

Trong khi đó, theo số liệu từ Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (VITIC), kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của nước ta trong quý I năm nay đã tăng tới hơn 8,3 lần (733,2%) so với cùng kỳ năm ngoái lên 153,5 triệu USD. Trong đó, Trung Quốc chiếm đến 87% thị phần với 133,6 triệu USD.

Với kết quả này, sầu riêng hiện đã vươn lên vị trí thứ hai trong danh sách các loại trái cây xuất khẩu chủ lực của Việt Nam chỉ sau Thanh Long (163,3 triệu USD). Tỷ trọng của sầu riêng trong tổng kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam theo đó đã tăng lên mức 23,1% so với chỉ 3,1% của cùng kỳ.  

Với tốc độ tăng trưởng như hiện nay cùng với sự sụt giảm của trái thanh long, sầu riêng được cho là có thể sẽ sớm vượt qua thanh long để trở thành trái cây xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong thời gian tới.

Ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Bắc Kinh (Trung Quốc) cho biết, một phần lý do để tăng trưởng rau quả đạt mức ấn tượng đến từ việc nhiều mặt hàng có giá trị cao trong xuất khẩu của ta đã được Trung Quốc mở cửa thị trường trong năm 2022 như sầu riêng, tổ yến, khoai lang. Vừa qua, Hải quan Trung Quốc cũng đã phê duyệt thêm 230 mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam, nâng tổng số lên 343 cơ sở được cấp phép, đây cũng chính là động lực lớn cho tăng trưởng xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc khi sầu riêng là loại trái cây có giá trị xuất khẩu cao và năng lực cạnh tranh cao tại thị trường Trung Quốc với lợi thế về vụ mùa và chất lượng được người tiêu dùng sở tại đánh giá cao.

PV