Luật Thuế GTGT: Nghiên cứu sửa đổi toàn diện để phù hợp với thông lệ quốc tế

Phát biểu về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính - Hồ Đức Phớc đã cho biết rằng Dự thảo Luật giữ nguyên nội dung cơ bản của Luật hiện hành, nhưng có những điều chỉnh, bổ sung để phản ánh đúng chính sách.

Cụ thể, Dự thảo Luật giữ nguyên nội dung của 5 điều trong Luật VAT hiện hành; loại bỏ 1 điều trong Luật VAT hiện hành liên quan đến hóa đơn, chứng từ; sửa đổi, bổ sung các nội dung trong 10 điều của Luật VAT hiện hành, bao gồm: người nộp thuế, đối tượng không chịu thuế, giá tính thuế, thuế suất, phương pháp khấu trừ thuế, phương pháp tính trực tiếp trên VAT, khấu trừ VAT đầu vào, các trường hợp hoàn thuế, hiệu lực thi hành, tổ chức thực hiện. Dự thảo cũng bổ sung 1 điều về thời điểm xác định thuế VAT. Đối với đối tượng không chịu thuế, Dự thảo Luật vẫn giữ nguyên 26 nhóm hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế VAT, nhưng đã thu hẹp phạm vi các mặt hàng này (loại bỏ 12 loại hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế VAT, bao gồm: phân bón; máy móc, thiết bị chuyên dùng cho sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ (theo Luật Thủy sản mới, tàu này được gọi là tàu khai thác thủy sản tại vùng khơi, vùng biển); lưu ký chứng khoán; dịch vụ tổ chức thị trường của sở giao dịch chứng khoán hoặc trung tâm giao dịch chứng khoán; dịch vụ bưu chính công ích; dịch vụ viễn thông công ích; dịch vụ internet phổ cập theo chương trình của Chính phủ; dịch vụ duy trì vườn thú; dịch vụ duy trì vườn hoa, công viên; dịch vụ duy trì cây xanh đường phố; dịch vụ chiếu sáng công cộng).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Vũ Hồng Thanh đã đồng ý với sự cần thiết của việc sửa đổi luật và đề xuất nghiên cứu sửa đổi toàn diện để đảm bảo tính phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Ông Thanh nhấn mạnh: "Khi quy định các biện pháp cấm và xử phạt, cần phải đánh giá kỹ nguyên nhân của sự gian lận thuế xảy ra trong thực tế là do đâu, liệu có phải do vấn đề pháp luật hay trong quá trình thi hành, từ đó việc sửa đổi pháp luật mới sẽ đảm bảo hiệu quả và khả thi".

Ủy ban Kinh tế đã nhận được một số ý kiến từ các doanh nghiệp, ông Thanh phản ánh: "Việc loại bỏ áp dụng thuế suất 0% cho các dịch vụ cung cấp cho khu phi thuế quan, các doanh nghiệp xuất khẩu và việc thu hẹp phạm vi các dịch vụ xuất khẩu áp dụng thuế suất 0% đã khiến các doanh nghiệp băn khoăn. Do chi phí thuế phải nộp sẽ được tính vào giá thành, điều này dẫn đến giá thành sản phẩm xuất khẩu tăng lên, làm suy giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu tại Việt Nam so với các đối thủ ở các quốc gia khác, cũng làm giảm sức hút đầu tư vào Việt Nam".

Bày tỏ quan tâm đến mặt hàng phân bón (không còn nằm trong nhóm đối tượng không phải chịu thuế GTGT), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế băn khoăn: “Việc này đã được nêu từ nhiệm kỳ trước, nay vẫn tiếp tục mà không có phân tích toàn diện”. Đồng tình vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Hoàng Thanh Tùng đã nêu ý kiến: "Cần phải làm rõ tại sao thuế phân bón đã từng được đánh thuế 5%, sau đó là 0%, và bây giờ lại quay trở lại mức 5%". Ông Tùng cũng đề xuất không nên giao quá nhiều nội dung cho Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định, đồng thời cần tính toán kỹ lưỡng về việc chuyển giao các quy định cho nhiều vụ việc đang được xử lý trong quá trình có hiệu lực của luật mới.

Tổng thư ký của Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội - Bùi Văn Cường đã chia sẻ quan điểm rằng thực tế vẫn còn nhiều vi phạm liên quan đến thuế VAT chưa được quy định trong Luật Quản lý thuế, và do đó, ban soạn thảo cần phải rà soát để tránh bỏ sót. Ông cũng đề xuất bổ sung vào danh sách các đối tượng không chịu thuế những hoạt động cung ứng hàng hóa, dịch vụ phục vụ cộng đồng, hỗ trợ người yếu thế… Về vấn đề hoàn thuế, theo ông Cường, Dự thảo luật chưa quy định cụ thể về thủ tục và trình tự hoàn thuế để đảm bảo minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. "Nếu giao cho Chính phủ quy định, cũng cần phải nêu rõ trong luật những nguyên tắc cơ bản", ông Cường nhấn mạnh.

Thục Anh