Kiến nghị và giải pháp gỡ vướng về nợ đọng trong xây dựng

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch VACC cho rằng, nếu tình trạng nợ đọng kéo dài, không giải quyết được thì từ 5-7 năm tới, doanh nghiệp ngành xây dựng, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ biến mất. Để giải quyết tình trạng này, các cơ quan quản lý Nhà nước cần luật hóa các chế tài để đưa ra trách nhiệm pháp lý của chủ đầu tư trong và ngoài ngân sách. Từ đó, đánh giá, xếp hạng chủ đầu tư.

Hiện nay, còn có thực trạng các doanh nghiệp xây dựng sợ thực hiện dự án đầu tư công do giá nguyên vật liệu tăng nhanh và vấn đề thu hồi công nợ. Vì vậy, doanh nghiệp lớn thường có xu hướng tìm dự án nước ngoài hoặc làm thầu phụ cho dự án FDI.

Ông Hoàng Trung Kiên, Phó Giám đốc kinh doanh Tập đoàn Cienco 4 cho biết, hiện các nhà thầu làm xong công trình hầu như trong tình trạng phải chờ khoản tiền công trình chưa được thanh toán. Các khoản nợ kéo dài nhiều năm và không có cơ quan nào đứng ra xử lý triệt để. Hiện tại, tổng nợ đọng của doanh nghiệp này là 187 tỷ đồng. Với một số trường hợp, tập đoàn đã đồng ý cắt giảm lợi nhuận để thương lượng nhưng chủ đầu tư nhiều lần đưa ra các đề nghị vô căn cứ nhằm trốn tránh nghĩa vụ thanh toán. Cuối cùng doanh nghiệp phải đưa vụ việc ra cơ quan có thẩm quyền để giải quyết tranh chấp.

Ông Nguyễn Hữu Ngọc, Tổng Giám đốc Công ty xây dựng Trường Sơn, nợ đọng của doanh nghiệp chủ yếu diễn ra ở các dự án, gói thầu đơn vị ký hợp đồng với chủ đầu tư sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, vốn trái phiếu Chính phủ... Nợ đọng không chỉ 5 năm gần đây mà có những khoản nợ kéo dài trên 10 năm.

Do sau khi công trình được nghiệm thu đưa vào sử dụng không quan tâm đến kế hoạch vốn, chậm bố trí vốn trả nợ các dự án đã hoàn thành bàn giao; chủ đầu tư chiếm dụng vốn, chây ì trong việc trả nợ. Đặc biệt công tác thanh tra, kiểm toán, quyết toán công trình hoàn thành chậm, kéo dài vướng mắc, chồng chéo các thủ tục... 

Trước tình trạng này, ông Vũ Xuân Thắng, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty cơ khí COMA đề xuất cần có quy định và thực hiện nghiêm sau 1-2-3 năm (tùy cấp độ và quy mô vốn) kể từ ngày bàn giao công trình phải phê duyệt xong quyết toán. Không phê duyệt xong thì phải thanh toán cho nhà thầu còn phê duyệt sau đó là trách nhiệm của các bên liên quan.

P.V (t/h)