Cần nhiều công cụ giải pháp để ngăn chặn tình trạng cổ đông nhờ người liên quan đứng tên cổ phần ở các ngân hàng

Mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hồng đã có phát biểu tiếp thu, giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu liên quan đến dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

Theo đó, các ý kiến phát biểu của đại biểu tại tổ, cũng như thảo luận tại hội trường đề nghị có một chương riêng hoặc một phần riêng quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức, hoạt động và thậm chí về xử lý nợ xấu cũng như về tái cơ cấu các ngân hàng này này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu nhưng trên thực tế, luật chung khó có thể quy định cụ thể cho từng loại ngân hàng.

Đối với vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến giảm giới hạn về sở hữu của cổ đông, sở hữu của cổ đông và người có liên quan, giới hạn về cấp tín dụng cho một khách hàng và một khách hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự thảo luật thiết kết như vậy nhằm mục đích hướng đến là hạn chế việc chống thao túng và sở hữu chéo trong hoạt động ngân hàng. Đây là yêu cầu của các cấp có thẩm quyền (Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội).

Cũng tại quy định này có khái niệm “người có liên quan”, dự thảo luật đã mở rộng phạm vi người có liên quan so với những quy định về người có liên quan quy định tại Luật Doanh nghiệp. Thống đốc khẳng định, với tính chất đặc thù của ngành ngân hàng, ban soạn thảo xây dựng theo hướng mở rộng người có liên quan.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, đi đôi với thực hiện quy định trong luật, khâu tổ chức thực hiện rất quan trọng. Thực tế, quy định về sở hữu cổ đông, sở hữu chéo không cho phép và trên thực tiễn, tỷ lệ sở hữu, sở hữu chéo cơ bản được khắc phục.

"Nhưng trong thực tiễn có tình trạng cổ đông nhờ người có liên quan đứng tên nhưng ngân hàng không thể nắm được, đòi hỏi rất nhiều công cụ và giải pháp và từ nhiều cơ quan khác nhau, như minh bạch hóa cơ sở dữ liệu các giao dịch của dân cư, cơ sở dữ liệu các giao dịch về vốn, các giao dịch của các doanh nghiệp…", bà Hồng nói.

Đối với quy định về can thiệp sớm, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng khẳng định, đây là một điểm mới của dự thảo luật, được ban soạn thảo xây dựng trên cơ sở thực tiễn những vướng mắc trong quá trình tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém thời gian qua, cũng như thực tiễn từ sự kiện rút tiền hàng loạt SCB tháng 10/2002; Tham khảo kinh nghiệm từ sự đổ vỡ của các ngân hàng trên thế giới.

Vì vậy, dự thảo luật trình lần này có các biện pháp hỗ trợ từ phía Ngân hàng Nhà nước với vai trò là người cho vay cứu cánh cuối cùng khi các tổ chức tín dụng khó khăn về thanh khoản, đáp ứng nhu cầu chi trả cho người dân.

Liên quan đến luật hóa Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thực tiễn triển khai cho thấy, nợ xấu đã giảm rất nhanh, thông qua Nghị quyết 42 tăng cường trách nhiệm trả nợ của người đi vay, tăng tính kỷ luật trong hoạt động đi vay và cho vay.

Trên thực tế, trong quá trình xử lý nợ xấu, vấn đề rất quan trọng đó là thu giữ tài sản đảm bảo rất quan trọng. Do vậy, dự thảo luật đã quy định việc thu giữ tài sản đảm bảo phải gắn thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng trong hợp đồng bảo đảm. Khi khách hàng không trả được nợ, tổ chức tín dụng mới thu giữ tài sản đảm bảo…

"Các quy định về thu giữ tài sản đảm bảo cũng phải được thực hiện theo các quy định của pháp luật. Nếu không có quy định này, các tổ chức tín dụng rất e ngại khi quyết định cấp tín dụng cho các doanh nghiệp", Thống đốc chia sẻ.

Nghệ Nhân