14 Hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam góp ý định mức chi phí tái chế

Một liên minh gồm 14 hiệp hội doanh nghiệp từ các lĩnh vực khác nhau tại Việt Nam đã thống nhất ký và phát hành một văn bản góp ý đối với bản Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành định mức chi phí tái chế hợp lý. Văn bản kiến nghị nhằm cung cấp những góp ý cụ thể nhằm điều chỉnh và tối ưu hóa việc ước lượng chi phí tái chế, đồng thời đề xuất các chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích sử dụng bao bì thân thiện môi trường và vật liệu tái chế.

Theo văn bản kiến nghị, có một số bất cập nổi bật trong Dự thảo Quyết định. Trước hết, định mức chi phí tái chế được tính toán dựa trên các nghiên cứu tham vấn có kết quả chênh lệch nhau rất lớn, do đó không có độ tin cậy cao. Điều này yêu cầu việc tính toán lại chi phí tái chế để phù hợp với thực tế và thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, định mức chi phí tái chế đề xuất trong Dự thảo vẫn chưa hợp lý và đang cao hơn nhiều so với mức trung bình của các nước khác. Điều này có thể gây áp lực lớn đối với doanh nghiệp và làm trở ngại cho việc ứng dụng bao bì thân thiện môi trường và vật liệu tái chế.

Một khía cạnh quan trọng khác mà văn bản kiến nghị nhấn mạnh là công thức tính chi phí tái chế trong Dự thảo không xem xét đến lợi nhuận của doanh nghiệp tái chế từ vật liệu tái chế, cũng như giá trị thu hồi của bao bì. Điều này đồng nghĩa với việc đề xuất chi phí tái chế chưa tuân thủ nguyên tắc kinh tế tuần hoàn, vì không trừ đi 

giá trị vật liệu thu hồi được. Điều này dẫn đến việc định mức chi phí tái chế đề xuất chưa thể phản ánh đầy đủ và chính xác sự hiệu quả kinh tế của việc tái chế bao bì.

Ngoài những góp ý trên, 14 hiệp hội còn đưa ra 4 kiến nghị cụ thể để cải thiện chính sách về bao bì thân thiện môi trường và tái chế. Đầu tiên, cần thiết lập chính sách ưu đãi cho các loại bao bì thân thiện với môi trường hoặc sử dụng vật liệu tái chế. Điều này sẽ khuyến khích doanh nghiệp sử dụng vật liệu tái chế trong bao bì, tăng cường hiệu quả sử dụng tài nguyên và giảm phụ thuộc vào nguồn vật liệu nguyên sinh trong quá trình sản xuất. Đồng thời, việc thúc đẩy sự phát triển của ngành tái chế ở Việt Nam sẽ góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường.

Thứ hai, 14 hiệp hội đề xuất thay đổi cách nộp quỹ tái chế. Thay vì tạm ứng trước vào đầu năm, đề nghị quyết toán theo số lượng thực tế khi kết thúc năm. Điều này sẽ giúp đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đầy đủ trách nhiệm với môi trường mà vẫn giảm được gánh nặng tài chính cho các doanh nghiệp. Đề xuất này cũng tương thích với Nghị quyết số 58/NQ-CP ngày 21/4/2023 của Chính phủ, trong đó Chính phủ đã chỉ đạo hỗ trợ giảm chi phí cho doanh nghiệp và triển khai các giải pháp hỗ trợ thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất để hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn.

Thứ ba, hiệp hội đề xuất cho phép các doanh nghiệp thực hiện kết hợp cả hình thức tự tái chế và nộp tiền hỗ trợ tái chế trong cùng năm, thay vì bắt buộc chọn một trong hai hình thức. Điều này sẽ tạo điều kiện linh hoạt cho các doanh nghiệp trong việc quản lý và tái chế bao bì. Các doanh nghiệp có thể tự tái chế một phần vật liệu và đồng thời nộp một phần tiền hỗ trợ tái chế cho các đơn vị chuyên nghiệp. Điều này sẽ giúp tăng cường khả năng tái chế và giảm tải cho doanh nghiệp, đồng thời đẩy mạnh hoạt động tái chế và giảm thiểu lượng bao bì tiêu thụ mới.