UBTV Quốc hội cho ý kiến việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đất đai (sửa đổi)

Một trong những nội dung còn ý kiến khác nhau liên quan đến cơ chế xử lý đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất.

Trong báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế đã đưa ra ý kiến đề nghị về việc quy định cơ chế xử lý trường hợp nhà đầu tư không thỏa thuận được 100% diện tích thực hiện dự án. Điều này nhằm mục đích đảm bảo sự thuận lợi cho quá trình triển khai các dự án, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cả người sử dụng đất và nhà đầu tư, đồng thời ngăn chặn tình trạng lạm dụng chính sách của một số cá nhân ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Một số ý kiến đề nghị được đưa ra trong báo cáo bao gồm:

Quy định thu hồi đất cho phần diện tích không thỏa thuận: Trong trường hợp vẫn còn một phần hộ dân không đồng tình với việc thỏa thuận, nhà nước được đề xuất thu hồi đất đối với phần diện tích đất chủ đầu tư và người sử dụng đất không thỏa thuận để giao hoặc cho thuê cho chủ đầu tư thực hiện dự án. Điều này nhằm đảm bảo việc triển khai dự án mà không cần tới quá trình đấu giá hay đấu thầu.

Xác định tỉ lệ thỏa thuận và thời gian: Có đề xuất về việc xác định tỉ lệ thỏa thuận, trong đó một ý kiến đề nghị tỉ lệ thỏa thuận là trên 90%, và ý kiến khác đề nghị tỉ lệ thỏa thuận là 70%. Thời gian thực hiện cũng được đề xuất kéo dài gấp hai lần so với thời gian cấp có thẩm quyền cho phép.

Hai phương án xử lý theo ý kiến Ủy ban Kinh tế:

Ủy ban Kinh tế đã trình bày hai phương án xử lý trường hợp nhà đầu tư không thỏa thuận được 100% diện tích thực hiện dự án.

Phương án 1: Đề nghị giữ nguyên dự thảo Luật, không quy định cơ chế xử lý trong trường hợp nhà đầu tư không thỏa thuận được 100% diện tích thực hiện dự án. Ý kiến này cho rằng việc thỏa thuận với người sử dụng đất là thỏa thuận mang tính dân sự, và can thiệp của Nhà nước qua biện pháp thu hồi đất có thể dẫn tới khiếu kiện.

Phương án 2: Tiếp thu ý kiến Đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật bổ sung cơ chế xử lý trong trường hợp đã thỏa thuận được 80% diện tích đất. Theo đó, Nhà nước sẽ thu hồi đất cho phần diện tích còn lại của dự án mà không thỏa thuận được, nhưng chỉ khi đã thỏa thuận được với 80% số người sử dụng đất và 80% diện tích đất trở lên.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách, ông Lê Quang Mạnh, cho biết ông ủng hộ phương án 2. Ông lý giải rằng việc duy trì nguyên tắc thoả thuận mà vẫn đảm bảo yêu cầu của những người còn lại có thể gây cản trở cho việc thực hiện các dự án, ảnh hưởng đến tiến độ phát triển đô thị và tạo không bình đẳng lợi ích giữa các bên.

Tuy nhiên, ông Mạnh cũng đề xuất rằng mức đền bù đối với hộ dân còn lại nên tương đương với mức đã được thỏa thuận trước đó hoặc theo mức trung bình chung của các hộ đã thỏa thuận, để đảm bảo sự hài hòa giữa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và nhà nước.

Ông cũng đề nghị bổ sung nguyên tắc để sau có căn cứ thực hiện. Cụ thể, mức đền bù đối với hộ còn lại tương đương với mức trung bình chung của các hộ đã chấp nhận trước đó, hay mức đã được đa số người dân chấp nhận.

Vũ Quý