Trao quyền cho phụ nữ bằng cách thúc đẩy họ tham chính ở tất cả các cấp

Theo Báo cáo Khoảng cách giới toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2022, Việt Nam đạt 0,705 trên thang điểm từ 0 đến 1 về chỉ số chênh lệch giới, xếp thứ 83 trong số 146 quốc gia, tăng 4 bậc so với vị trí từ 87 năm 2021. Kết quả của cuộc bầu cử năm 2021 cho thấy, gia tăng số lượng nữ đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội khóa XV hiện nay là 30,26%, cao hơn so với nhiệm kỳ trước. Tương tự, tỷ lệ đại diện của phụ nữ trong Hội đồng nhân dân các cấp cũng tăng lên.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, theo UNDP vẫn còn những tồn tại, hạn chế tạo ra thách thức trong quá trình tham gia hoạt động chính trị của phụ nữ Việt Nam, nhất là sự tham gia của phụ nữ ở cấp địa phương.

Theo kết quả khảo sát Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh tại Việt Nam (PAPI) trong 2 năm qua, phụ nữ rất ít được đại diện ở cấp địa phương, đặc biệt là vị trí lãnh đạo thôn bản. Năm 2019, trong số 812 thôn được khảo sát, chỉ có 101 thôn (chiếm 12%) có lãnh đạo là nữ; 88% còn lại là trưởng thôn nam. Bằng chứng từ PAPI cũng cho thấy, phụ nữ khó nắm giữ các vị trí lãnh đạo thôn bản ở khu vực nông thôn hơn so với khu vực thành thị.

Các đại biểu đã thảo luận để hiểu rõ hơn về nguyên nhân cơ bản của tỷ lệ tham gia chính trị thấp của phụ nữ, chia sẻ các sáng kiến mới nhằm giải quyết vấn đề này cũng như các cách tăng cường năng lực lãnh đạo vốn là chìa khóa để thúc đẩy vai trò lãnh đạo nữ trong tương lai.

Thảo luận về sự tham chính của phụ nữ ở cấp trung ương và địa phương, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, PGS, TS. Hoàng Văn Nghĩa đã khẳng định vai trò quan trọng của phụ nữ trong việc phát triển đất nước trở thành một quốc gia hùng cường và hạnh phúc theo Nghị quyết tại Đại hội XIII hướng tới vào năm 2045.

“Các chủ thể tham gia vào quá trình xây dựng đất nước đều có vai trò quan trọng, đặc biệt là vai trò của phụ nữ lãnh đạo bởi họ chính là người chuyển biến quá trình nhận thức và tư duy từ ngay từ các bậc học cơ sở”, PGS, TS. Hoàng Văn Nghĩa nhấn mạnh.

Bà Ramla Al Khalidi cho biết, UNDP đánh giá phụ nữ ngày càng được coi là tác nhân tích cực của sự thay đổi. Vì lý do đó, phương pháp tiếp cận của UNDP là trao quyền cho phụ nữ bằng cách thúc đẩy họ tham chính ở tất cả các cấp. Bên cạnh việc giải quyết những bất bình đẳng về cơ cấu, UNDP cũng coi phụ nữ là đối tác chiến lược mà sự tham gia tích cực và khả năng của họ trong việc lập kế hoạch, thiết kế và thực hiện là điều cần thiết cho tất cả các chương trình của UNDP.

Việt Nam chỉ còn 3 năm nữa để đạt mục tiêu 60% cơ quan nhà nước và chính quyền địa phương có lãnh đạo chủ chốt là nữ vào năm 2025. Vì vậy, thông qua hội thảo, trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam mong muốn các diễn giả chia sẻ về những nỗ lực chung của các cơ quan, đơn vị trong việc giải quyết các chuẩn mực và niềm tin xã hội đã ăn sâu vào các nhà lãnh đạo nữ, đồng thời chia sẻ các phương pháp để tăng cường năng lực lãnh đạo, thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong tương lai, nhằm giải quyết khoảng cách giới hiện có và xác định một lộ trình rõ ràng để đạt được tất cả các mục tiêu quốc gia.

Cuối cùng, bà Ramla Al Khalidi một lần nữa nhấn mạnh, lịch sử Việt Nam đã có nhiều nữ anh hùng kiệt xuất, truyền cảm hứng về khả năng lãnh đạo xuất sắc, khả năng phục hồi và sự kiên trì của họ như Hai Bà Trưng và Bà Triệu. Chúng ta tin tưởng rằng Việt Nam thực sự có khả năng dẫn đầu việc đổi mới chương trình nghị sự và phụ nữ tham chính trong khu vực.

Nhân dịp này, UNDP cũng ra mắt podcast đầu tiên mang tên 'Hậu duệ của Hai Bà Trưng', chia sẻ câu chuyện của những phụ nữ bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng khí hậu. Được biên soạn kỹ lưỡng, mỗi podcast giới thiệu hành trình của những phụ nữ ở nhiều lĩnh vực khác nhau, chia sẻ kinh nghiệm vận động cộng đồng và hành động trong lĩnh vực nông nghiệp, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, kinh tế tuần hoàn, v.v.; thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Podcast mong muốn sẽ truyền cảm hứng cho phụ nữ và đảm bảo tiếng nói của phụ nữ không bị 'bỏ lại phía sau' mà được lắng nghe ở tất cả các cấp.

T.H