Thủ tướng: Phấn đấu hoàn thành hơn 1.500km đường sắt tốc độ cao vào năm 2035

Chỉ đạo này đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra khi chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ vào sáng ngày 11/7 về Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao theo trục Bắc - Nam, để tiến hành chuẩn bị và trình cấp có thẩm quyền để xem xét và quyết định.

Tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, trong đó có nhiều điểm mới, rõ ràng hơn so với những buổi họp trước đó, tương đối đầy đủ, thuyết phục.

Thủ tướng nhấn mạnh chủ trương đầu tư vào đường sắt tốc độ cao theo trục Bắc - Nam có đầy đủ cơ sở chính trị (Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị) và cơ sở pháp lý (Nghị quyết số 103 của Quốc hội).

Dự án này có cơ sở thực tiễn rõ rệt vì nhu cầu vận chuyển rất lớn, đặc biệt là vận tải hành khách theo hướng Bắc - Nam. Chi phí logistics của Việt Nam hiện tại vẫn cao hơn so với mức trung bình thế giới, làm tăng giá thành và làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hoá, dịch vụ.

Nói đến mục tiêu hoàn tất khoảng 1.541km đường sắt tốc độ cao theo trục Bắc - Nam qua 20 tỉnh, thành phố dự kiến vào năm 2035, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu để xác định hướng tuyến thuận lợi nhất, ngắn nhất có thể và hiệu quả cao nhất; lựa tốc độ thiết kế khoảng 350km/h.

Hiện trên trục giao thông Bắc - Nam đã có 3 tuyến đường bộ chính (bao gồm Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh và đường cao tốc đang trong quá trình thi công), cùng các tuyến đường biển, đường hàng không và đường sắt.

Do đó, cần phải thực hiện việc nghiên cứu xây dựng đường sắt tốc độ cao với công năng hoạt động phù hợp để phát huy thế mạnh bổ sung của các loại hình vận tải khác. Nghiên cứu chủ yếu tập trung vào lĩnh vực vận tải khách hàng, kết hợp với việc vận tải hàng hóa nhanh và phục vụ quốc phòng-an ninh khi có nhu cầu. Đồng thời, tiếp tục cải tạo, nâng cấp đường sắt hiện hữu để vận chuyển hàng hóa.

Thủ tướng yêu cầu kỹ lưỡng về tổng mức đầu tư đảm bảo phù hợp, trong đó lưu ý so với đường sắt tốc độ cao của các quốc gia ở tốc độ, quy mô tương đương và tính đến yếu tố địa hình, địa chất của Việt Nam. Hơn nữa, cần chú ý đến việc tính toán khả năng thu hồi vốn, đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội, hiệu quả tài chính, hiệu quả vận tải, logistics, hiệu quả tổng hợp, trực tiếp và gián tiếp...

Qua đó, nghiên cứu các cơ chế, chính sách để huy động nguồn vốn qua nhiều phương thức khác nhau, đa dạng hóa nguồn vốn (bao gồm vốn Trung ương, vốn địa phương, vốn vay, phát hành trái phiếu, vốn doanh nghiệp…).

Thủ tướng cũng nhấn mạnh cần thiết phải có phương án tổ chức quản lý theo hướng thông minh, hiện đại, số hóa (bao gồm quản lý kinh doanh vận tải và quản lý kết cấu hạ tầng); đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, hình thành hệ sinh thái để phát triển ngành công nghiệp đường sắt.

Thủ tướng yêu cầu Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tiếp tục trực tiếp chỉ đạo, yêu cầu Bộ GTVT bổ sung, làm rõ thêm các nội dung trên, tiếp tục hoàn thiện Đề án, để báo cáo Chính phủ tại phiên họp sắp tới, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

P.V (t/h)