Chuyển đổi số ngành du lịch Thanh Hóa - hành động để phát huy nội lực theo định hướng ngành kinh tế mũi nhọn

Nội lực ngành du lịch trong tỉnh
Nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ, cách Thủ đô Hà Nội 150km về phía nam, Thanh Hóa là vùng đất có tiềm năng du lịch tự nhiên, phong phú và đắc sắc. Đặc biệt, với 3 vùng trung du, ven biển, đồng bằng mà tạo hóa ưu ái ban tặng nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, thấm đẫm giá trị lịch sử - văn hóa, có nhiều điều kiện thuận lợi phát triển du lịch xanh, những năm gần đây, Thanh Hóa đang dần trở thành điểm thân thiện và hấp dẫn du khách.

Điển hình là một số khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, đảo nổi tiếng như: Pù Luông, Pù Hu, Xuân Liên, vườn quốc gia Bến En, đảo Nẹ, đảo Mê... là nơi cư trú, sinh sống của nhiều loài động vật, thực vật đặc hữu, quý hiếm. Mỗi bản, làng đều là điểm dừng chân lý tưởng cho những du khách ưa thích khám phá tự nhiên, trải nghiệm, tìm hiểu cuộc sống, nét đẹp văn hóa bản địa. Vùng ven biển, với đường bờ biển kéo dài từ huyện Nga Sơn đến thị xã Nghi Sơn, bờ biển phẳng với thềm lục địa tương đối nông và rộng từ lâu đã hình thành nhiều bãi tắm đẹp, hấp dẫn khách du lịch như: Sầm Sơn (TP Sầm Sơn), Hải Hòa, bãi Đông (thị xã Nghi Sơn), Hải Tiến (Hoằng Hóa)... Bên cạnh lợi thế về địa lý tự nhiên, các tiềm năng nhân văn cho phát triển du lịch nông thôn cũng rất đa dạng và phong phú, xứ Thanh - miền di sản, ẩm thực, nghề và làng nghề truyền thống đặc trưng, tiêu biểu hấp dẫn và mời gọi đối với du khách.

Nói đến du lịch xanh, phải nhắc đến Pù Luông (Bá Thước) bởi ở đây không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, không khí trong lành, những khu ruộng bậc thang uốn nét mềm mại hay những cánh rừng thăm thẳm, ngọn núi, đồi điệp trùng, nhấp nhô, thác Hiêu ào ào nước đổ, những điệu múa xòe hoa, thanh âm khua luống hay men say rượu cần mà còn có cả một hệ thống những homestay tiện nghi, hiện đại mà vẫn gần gũi, hòa mình với thiên nhiên đã đưa Pù Luông trở thành địa điểm du lịch xanh, du lịch cộng đồng, sinh thái, nghỉ dưỡng nổi tiếng, thu hút không chỉ du khách trong nước mà cả khách quốc tế. Sức hấp dẫn từ Khu du lịch sinh thái Pù Luông đã góp phần quan trọng vào kết quả hoạt động du lịch, các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới của huyện Bá Thước nói riêng, tỉnh Thanh Hóa nói chung thời gian qua.

Bên cạnh đó, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên (Khu BTTN) Thường Xuân là một trong những trung tâm đa dạng sinh học lớn của Việt Nam với đỉnh Pù Gió cao 1.620m, hồ Cửa Đạt mênh mông, dòng sông Chu hiền hòa, thác Yên thơ mộng, thác Thiên Thủy hùng vĩ tráng lệ... bên những cánh rừng nguyên sinh hoang sơ với nhiều loài động, thực vật quý hiếm... Len lỏi trên những con đường mòn xuyên rừng dưới ánh sáng của vài vạt nắng hắt qua tán cây, du khách sẽ được tận mắt nhìn thấy những cánh rừng nguyên sinh cổ thụ đường kính đến 4m, vút tầm cao trên 60m, hay những loài nấm lạ, những nhánh hoa rừng mang hương sắc quyến rũ, hàng trăm loài cây dược liệu, phong lan quý... Nếu may mắn, du khách sẽ bắt gặp những loài động vật như: Vượn đen má trắng, Voọc xám... trong đời sống tự nhiên hoang dã. Khám phá hồ Cửa Đạt - thác Yên trên du thuyền chạy dài hơn 10km hay hành trình chinh phục thác Thiên Thủy hứa hẹn mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị khi bước tìm đến những bản làng du lịch cộng đồng bản Mạ (thị trấn Thường Xuân), bản Vịn (xã Bát Mọt) yên bình giữa không gian đại ngàn.

Tuy nhiên để những tiềm năng sẵn có đó biến thành nội lực trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp phát triển mạnh mẽ, chuyển đổi só trở thành xu thế tất yếu, các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa cần phải xác định chuyển đổi số là yêu cầu cấp thiết là công cụ lan tỏa mang lại sựphát triển bền vững trong tương lai.

Hành động của nghành du lịch Thanh Hóa trước yêu cầu và xu thế mới
Tại Nghị quyết số 82/NQ-CP, về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững, Chính phủ đã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy phục hồi, phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành Du lịch. Đây cũng là nhiệm vụ chiến lược, đòi hỏi phải có nguồn lực, thời gian và các điều kiện cần thiết khác, song cũng phải bắt đầu bằng những hành động cụ thể, mục tiêu cụ thể.

Về tầm quan trọng của chuyển đói số đối với ngành du lịch, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đánh giá, là ngành có tính hội nhập cao, đòi hỏi tư duy không ngừng đổi mới sáng tạo, nhưng để có thể phát triển nhanh hơn và mang tính bứt phá bền vững hơn, ngành Du lịch cần có không gian phát triển mới, hạ tầng mới, tài nguyên mới và phương thức thực hiện hiệu quả hơn. Trong đó, chuyển đổi số là chìa khóa giúp giải quyết bài toán này khi tạo ra không gian số, hạ tầng số, dữ liệu và các xu thế mang lại hiệu quả, năng lực cạnh tranh tốt hơn. Hay nói cách khác, chuyển đổi số trong ngành Du lịch là đưa toàn bộ ngành lên môi trường số, xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh; hỗ trợ công tác quản lý nhà nước, kinh doanh dịch vụ du lịch; ứng dụng công nghệ số nâng cao trải nghiệm du khách... Muốn chuyển đổi số hiệu quả, ngành Du lịch cần có chiến lược bài bản, trọng điểm, nhằm tạo sự thay đổi phương thức quản lý, vận hành, quản trị ngành.

Tại một diễn đàn Diễn đàn cấp cao "Chuyển đổi số thúc đẩy phát triển du lịch" Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, du lịch là một trong những ngành tiên phong tham gia và thúc đẩy quá trình số hóa trong hoạt động kinh doanh ở quy mô toàn cầu, nhất là hoạt động xúc tiến, quảng bá, phát triển sản phẩm, dịch vụ giữ chỗ, bán trực tuyến phòng khách sạn và đặt dịch vụ trực tuyến. Báo cáo năng lực cạnh tranh du lịch toàn cầu cũng nhấn mạnh ngành Du lịch thế giới đang đứng trước yêu cầu phải thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, đổi mới, sáng tạo để tạo ra những cơ hội mới, tăng cường năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững đặc biệt là sau tác động nặng nề của đại dịch.

Trước những yêu cầu trong bối cảnh mới của nghành du lịch, Sở VHTT&DL Thanh Hóa đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nhằm nâng cao năng lực quản lý, hình thành những kỹ năng cơ bản, trở thành là những người tiên phong trong cuộc cách mạng này, đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ nhằm đáp ứng xu hướng nhu cầu du lịch, sẵn sàng tiếp cận du khách, đảm bảo sự xuất hiện của du lịch Thanh Hóa trên các nền tảng du lịch trực tuyến, nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo nên những trải nghiệm mới cho du khách; Tích cực chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh, gắn kết các chủ thể từ khách du lịch, doanh nghiệp cung ứng dịch vụ và cơ quan quản lý nhà nước.

Hiện nay Thanh Hóa đang thực hiện Dự án du lịch thông minh với 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 tập trung xây dựng ứng dụng du lịch thông minh và thực hiện thành công số hóa nhiều địa điểm du lịch của Thanh Hóa với các tính năng: Trải nghiệm du lịch VR 360; trải nghiệm du lịch nội khu bằng công nghệ thực tế ảo tăng cường AR; tìm kiếm và tra cứu thông tin du lịch… Hiện tại tỉnh Thanh Hoá đã phối hợp với Mobifone thực hiện số hoá du lịch tại các địa danh nổi tiếng như: Khu di tích Lam Kinh, Pù Luông, Thành nhà Hồ, Đền Nưa - Am Tiên. Giai đoạn 2 sẽ tập trung phát triển các tính năng nâng cao về kết nối các đơn vị kinh doanh lưu trú, lữ hành, nhà hàng, giải trí.

Việc ứng dụng dự án du lịch thông minh đã giúp nhiều doanh nghiệp du lịch tại Thanh Hóa tinh giản bộ máy, hỗ trợquản lý tài chính, nâng cao chất lượng phục vụ, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Cụ thể, tại khách sạn Melia Vinpearl (TP Thanh Hóa) thường sẽ được cấp một thẻ từ khi nhận phòng tại quầy lễ tân và khi sử dụng dịch vụ nào sẽ có thẻ giấy đi kèm.Tuy nhiên, hơn 2 năm trở lại đây, Melia Vinpearl đã số hóa toàn bộ dịch vụ, khách hàng chỉ cần một chiếc thẻ phòng là đã được tích hợp đầy đủ các chức năng dịch vụ gồm: vé bơi, ăn sáng, spa, quét thang máy...Cùng với đó, quầy lễ tân ứng dụng phần mềm Staff app & Esign để quét CCCD, không cần nhập thông tin như trước kia, giúp khách hàng làm thủ tục nhận phòng nhanh chóng. Các thông tin liên quan đến dịch vụ, bảng giá, menu thực đơn tại quầy lễ tân, cà phê, spa, ăn uống, khách hàng chỉ cần quét mã QR sẽ hiển thị thông tin chi tiết. Đồng thời Melia Vinpearl hiện đang sử dụng phần mềm HMS để quản lý lưu trú và phòng nghỉ. Qua đó giúp đơn vị và từng bộ phận dễ dàng hơn trong công tác quản lý, chăm sóc khách hàng và tiết kiệm tối đa nhân lực ở nhiều vị trí so với trước kia.

Ông Nguyễn Hiếu, Tổng Quản lý Khách sạn Melia Vinpearl cho biết: “Lợi ích rõ nét nhất trong việc ứng dụng công nghệ đó là tinh gọn bộ máy, quản lý tài chính, nâng cao chất lượng phục vụ một cách tốt nhất. Đối với thẻ phòng sẽ tích hợp đầy đủ các dịch vụ mà khách hàng lựa chọn, mang đến sự chuyên nghiệp, thuận tiện, linh hoạt, đồng thời đảm bảo an ninh khách sạn, an toàn cho khách hàng khi đến với Melia Vinpearl. Trong đó, việc đảm bảo an ninh, an toàn ở đây thể hiện ở việc, đối với mỗi thẻ phòng chỉ quét thang máy đi đúng tầng lưu trú đã đăng ký và các tầng có dịch vụ công cộng như: bể bơi, ăn sáng, cà phê. Sắp tới, Melia Vinpearl sẽ triển khai phần mềm thông báo lưu trú thông qua việc quét mã QR trên thẻ CCCD gắn chíp, thuận tiện cho việc khai báo lưu trú một cách nhanh và chính xác nhất”

Tại Công ty VNplus Travel, Giám đốc Kinh doanh Nguyễn Hà Phương cho biết: “Việc ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực dịch vụ du lịch giờ đây không còn là giải pháp tùy chọn mà là xu hướng tất yếu. Việc sử dụng phần mềm quản lý du lịch Visoftware nhằm tiết kiệm tối đa nhân lực, thời gian và chi phí. “Trước đây nếu như đơn vị chúng tôi phải có phiếu đề xuất chương trình, hồ sơ hợp đồng, hồ sơ tour, báo cáo sau tour, thanh, quyết toán, báo cáo lợi nhuận,... thì giờ đây, thông qua phần mềm bộ phận quản lý có thể kiểm soát chi tiết tất cả các hoạt động, chi phí, lợi nhuận từng đoàn khách, Cũng nhờ đó mà đơn vị chúng tôi giảm tối đa chi phí văn phòng phẩm, thời gian lao động, hiệu suất công việc của nhân viên và hiệu quả kinh doanh của đơn vị cải thiện rõ rệt”.

Tuy nhiên ngoài các doanh nghiệp du lịch lớn trên địa bàn tỉnh đang áp dụng công nghệ số trong hoạt động quản lý kinh doanh vẫn còn phần lớn các doanh nghiệp du lịch có quy mô vừa và nhỏ vẫn còn chưa mạnh dạn thoát khỏi “vùng an toàn” để ứng dụng công nghệ số vào hoạt động. Việc triển khai chưa thực sự đồng bộ đã, đang là “rào cản” đối với du lịch Thanh Hóa.

Về vấn đề này Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch tỉnh Trần Đình Sơn nhận định: “Cho đến nay, vẫn còn một số doanh nghiệp du lịch chưa thực sự quan tâm đến chuyển đổi số. Nguyên nhân một phần do chuyển đổi số cần có thời gian để chuyển đổi một cách toàn diện về mặt công nghệ, vận hành, phương thức tiếp cận khách hàng... Do đó, một số doanh nghiệp cho rằng mình khó có thể áp dụng hoặc lối kinh doanh truyền thống đến nay vẫn hiệu quả. Nhằm thúc đẩy chuyển đổi số, trong thời gian tới Hiệp hội Du lịch sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp tổ chức các diễn đàn về chuyển đổi số, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực để các doanh nghiệp tiếp cận với xu hướng mới”.

Qua đó để khẳng định, việc chuyển đổi số không chỉ cần đầu tư nền tảng hạ tầng, kinh phí mà sẽ là cả việc tái cấu trúc doanh nghiệp và quy trình kinh doanh. Đây là sự thay đổi lớn cần có sự vào cuộc đồng bộ của cả Nhà nước và doanh nghiệp, vì thế, các sở, ngành liên quan cần tăng cường định hướng, đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công nghệ và chuyển đổi số cho doanh nghiệp du lịch, đồng thời tăng cường hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp du lịch và ngành công nghệ thông tin... giúp các doanh nghiệp bước ra khỏi “vòng an toàn” để tiếp cận và tận dụng được những lợi ích từ chuyển đổi số, xây dựng “điểm đến xanh”, “tuyến du lịch xanh”, tạo hành lang an toàn đón khách. Hướng tới phát triển ngành du lịch toàn diện, đúng hướng “du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn” trong hành trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa.

Ngọc Lâm