Tại sao các doanh nghiệp xuất khẩu cần chủ động phòng tránh rủi ro lừa đảo trong thương mại quốc tế?

Thực tế cho thấy rằng cả cơ quan chức năng, bao gồm cơ quan thương vụ, và các hiệp hội ngành hàng đều cung cấp thông tin cảnh báo và khuyến cáo về các hình thức lừa đảo trong thương mại quốc tế. Tuy nhiên, vẫn tồn tại câu hỏi: tại sao các vụ lừa đảo vẫn tiếp tục diễn ra?

Lãnh đạo Vinacas giải thích rằng một phần nguyên nhân là do các hình thức lừa đảo rất tinh vi và phức tạp. Phần khác là do doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ không thuộc diện thành viên của hiệp hội ngành hàng, vẫn giữ thái độ chủ quan và không nắm được thông tin cảnh báo. Ông Nhựt chia sẻ, "Tôi đã tiếp xúc với các doanh nghiệp xuất khẩu và họ hoàn toàn không tìm hiểu về các nguy cơ lừa đảo khi thực hiện giao dịch quốc tế. Họ chủ yếu dựa vào kinh nghiệm thành công từ vài giao dịch trước đó mà không kiểm tra thông tin kỹ lưỡng. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp còn không biết rằng họ có thể nhờ cơ quan thương vụ nước ngoài tìm hiểu về đối tác của mình."

Từ quan điểm thực tế, TS. Hoàng Ngọc Thuận, chuyên gia luật thương mại quốc tế, cho rằng một số doanh nghiệp xuất khẩu có thái độ chủ quan khi gặp đối tác từ các nước phát triển với hệ thống pháp luật chặt chẽ, coi đó là dấu hiệu uy tín. Ngoài ra, một phần khác là do trước đây, cả doanh nghiệp của họ và các đối tác trong ngành thường thực hiện giao dịch theo cách này. Nếu thay đổi, có thể dẫn đến mất khách hàng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Để tránh rủi ro lừa đảo trong thương mại quốc tế, ông Thuận đề xuất các doanh nghiệp xuất khẩu cần kiểm tra kỹ thông tin về đối tác, sử dụng các kênh kết nối uy tín (trang web được đăng ký với cơ quan quản lý địa phương), kiểm tra giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, số tài khoản ngân hàng. Đối với giao dịch lần đầu hoặc thay đổi lớn về khối lượng hàng, cần yêu cầu đối tác chứng minh năng lực nhập khẩu. Hơn nữa, cần phối hợp với cơ quan thương vụ để xác minh thông tin đối tác và sử dụng dịch vụ tư vấn, dịch vụ pháp lý để proactively đối mặt với rủi ro.

Phó Chủ tịch Thường trực Vinacas cũng khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu nên tự cập nhật thông tin từ cơ quan chức năng trong nước và các cơ quan thương vụ ở nước ngoài về rủi ro lừa đảo. Ông nhấn mạnh rằng việc tham gia hiệp hội ngành hàng giúp doanh nghiệp nắm bắt thông tin thị trường và rủi ro, và các hiệp hội cần tăng cường vai trò cung cấp thông tin, hướng dẫn và cảnh báo đối với doanh nghiệp. Sự kết nối giữa doanh nghiệp, hiệp hội và cơ quan chức năng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong giao thương quốc tế.

Kha Thị