Lý do giải ngân vốn đầu tư công chỉ đạt đạt gần 21% kế hoạch trong 5 tháng đầu năm

Một trong những lý do chính dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư công chậm là quá trình thực hiện và quản lý dự án chưa được hiệu quả. Việc triển khai các dự án đầu tư công đòi hỏi sự phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương, từ việc lập kế hoạch, thiết kế, đấu thầu cho đến giám sát và quản lý tiến độ. Sự chậm trễ trong một trong các bước này có thể làm giảm sự hiệu quả và gây ra độ trễ trong việc giải ngân vốn.

Một vấn đề khác là thủ tục hành chính phức tạp và rườm rà. Việc hoàn thành các thủ tục liên quan đến giấy tờ, phê duyệt, giấy phép và các quy định pháp lý có thể mất nhiều thời gian và tạo ra trở ngại cho quá trình giải ngân vốn. Sự không minh bạch và không linh hoạt trong quy trình hành chính cũng góp phần làm chậm tiến độ giải ngân.

Cùng đó, việc đảm bảo nguồn vốn cũng là một thách thức. Mặc dù đã có cam kết về vốn đầu tư công, nhưng việc thu hút nguồn vốn từ các nguồn khác nhau như ngân sách nhà nước, vay nợ và hợp tác đầu tư vẫn đòi hỏi quá trình phê duyệt và thực hiện phức tạp. Việc không đủ nguồn vốn và khó khăn trong việc đảm bảo nguồn vốn cũng góp phần làm chậm quá trình giải ngân.

Cuối cùng, yếu kém trong quản lý và giám sát cũng đóng góp vào việc giải ngân vốn đầu tư công chậm chạp. Việc thiếu kiểm soát và giám sát đầy đủ có thể dẫn đến sự lãng phí và thất thoát nguồn vốn, gây ra sự không hiệu quả trong việc sử dụng vốn đầu tư công.

Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng Chính phủ, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm đến hết tháng 5 đạt gần 21% kế hoạch, tương đương 143.600 tỷ đồng. Đến ngày 30/6, số tiền đã thanh toán đạt 196.669 tỷ đồng, chiếm 27,5% kế hoạch.

Tính đến cuối tháng 6, có 12 trong số 44 bộ, cơ quan trung ương và 37 trong số 63 địa phương có tỷ lệ giải ngân vượt trên mức bình quân cả nước. Một số bộ và cơ quan trung ương như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng, Đài Truyền hình Việt Nam, Liên Hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam có tỷ lệ giải ngân cao. Các địa phương như Thanh Hóa, Tiền Giang, Phú Thọ, Long An, Đồng Tháp, Hà Tĩnh cũng đạt tỷ lệ giải ngân tốt.

Tuy nhiên, có 32 bộ, cơ quan trung ương và 26 địa phương vẫn giải ngân thấp hơn mức bình quân cả nước. Một số bộ và cơ quan như:  Văn phòng Chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ, Đại học Quốc gia TP. HCM, Đại học Quốc gia Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có tỷ lệ giải ngân 0% do chưa phân bổ kế hoạch vốn.

Một số địa phương như Hải Dương, Bắc Ninh, TP. HCM, Hưng Yên có tỷ lệ giải ngân dưới 15%. Tình hình thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia cũng cho thấy các tỷ lệ này cao hơn so với mức bình quân giải ngân của cả nước trong 5 tháng đầu năm.

Tính đến ngày 31/5, tổng số vốn giải ngân của 9 dự án quan trọng quốc gia trong ngành giao thông vận tải là 21.920 tỷ đồng, đạt 23% kế hoạch năm 2024.

Bộ Tài chính cho rằng, các vướng mắc, khó khăn như về cơ chế chính sách, giải phóng mặt bằng, và nguyên vật liệu xây dựng vẫn là những thách thức lớn đối với tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm nay.

Để vượt qua những thách thức này và đạt được giải ngân vốn đầu tư công cao hơn, cần thực hiện các biện pháp cụ thể. Đầu tiên, cần tăng cường sự phối hợp và liên thông giữa các bộ, ngành và địa phương, đồng thời cải thiện quy trình triển khai và quản lý dự án.

Thứ hai, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính và cải thiện sự minh bạch và linh hoạt trong quy trình hành chính. Thứ ba, cần tìm kiếm các nguồn vốn đa dạng và đảm bảo quy trình phê duyệt và thực hiện vốn đầu tư công trở nên hiệu quả hơn. Cuối cùng, cần tăng cường quản lý và giám sát chặt chẽ để đảm bảo việc sử dụng vốn đầu tư công được thực hiện một cách hiệu quả và tiết kiệm.

Như vậy, việc giải ngân vốn đầu tư công chỉ đạt trên 20% đến hết tháng 5 là một thách thức mà Chính phủ cần nhanh chóng giải quyết. Bằng cách thúc đẩy cải cách và tăng cường quản lý, chúng ta có thể đảm bảo rằng vốn đầu tư công được sử dụng một cách hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Nghệ Nhân