Loạt khuyến nghị với doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Ai Cập

Trong tình hình môi trường thương mại quốc tế đối mặt với nhiều rủi ro tiềm ẩn liên quan đến tranh chấp và lừa đảo, ngày 17/8, ông Nguyễn Duy Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập, cho biết, Ai Cập đang trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam tại thị trường châu Phi, chiếm 19% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam tới khu vực này trong năm 2022. Sự hợp tác song phương tiềm năng trong thương mại được nhấn mạnh, đặc biệt là khi thị trường Ai Cập với hơn 100 triệu dân đang tăng cường quan tâm đối với các sản phẩm nông sản của Việt Nam.

Tuy nhiên, hiện thực thương mại quốc tế đối mặt với các vấn đề tranh chấp và gian lận thương mại, đặc biệt trong bối cảnh thị trường có sự biến đổi liên tục. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cần đối mặt với những khía cạnh này, nhất là sau những vụ tranh chấp và gian lận diễn ra gần đây. Những vụ việc này thường có thể được phân loại thành hai loại.

Loại thứ nhất là tranh chấp thương mại phát sinh từ yếu tố khách quan tại thị trường. Điều này đã trở thành một vấn đề phổ biến trong thời gian gần đây, chủ yếu xuất phát từ việc các ngân hàng Ai Cập chậm thanh toán do thiếu ngoại tệ. Sự chậm trễ này có thể dẫn đến hàng hóa phải ở tại cảng trong thời gian dài, gây ra các khoản phát sinh về chi phí và kho bãi.

Loại thứ hai liên quan đến tranh chấp có dấu hiệu của gian lận thương mại và lừa đảo. Các vụ việc này thường liên quan đến hợp đồng thông qua môi giới khi doanh nghiệp xuất khẩu không tiếp xúc trực tiếp với bên nhập khẩu, mà thông tin đều phải qua tay môi giới. Ngoài ra, nhà nhập khẩu có thể tạo ra các lý do để chậm thanh toán hoặc thanh toán theo nhiều đợt. Hành vi này có thể dẫn đến tình trạng trễ hẹn liên tục và tạo áp lực yêu cầu giảm giá hoặc không thanh toán tiền hàng đợt cuối.

Trước tình hình này, ông Nguyễn Duy Hưng đã đưa ra các khuyến nghị cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Ai Cập. Thứ nhất, cần xem xét cẩn thận các điều khoản trong hợp đồng với đối tác nhập khẩu, đặc biệt là về giao nhận và thanh toán. Đồng thời, cần bổ sung các điều khoản xử lý vấn đề phát sinh để giảm thiểu rủi ro, đặc biệt trong trường hợp hàng hóa phải ở tại cảng lâu do chậm thanh toán từ phía đối tác.

Thứ hai, nên hạn chế việc ký kết hợp đồng thông qua môi giới. Khi ký kết hợp đồng với bên môi giới, cần rõ ràng về trách nhiệm của môi giới trong việc thu hồi tiền hàng hoặc các điều kiện liên quan đến thanh toán hoa hồng. Hợp đồng cần bao gồm điều khoản về thanh toán trước với mức ít nhất là 30% giá trị hợp đồng, theo quy định thông thường tại khu vực địa phương.

Trước đó, một số lưu ý trong đàm phán, ký kết và thực hiện hợp đồng với đối tác Ấn Độ, ông Bùi Trung Thướng - Tham tán Thương mại - Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ - thông tin, làm ăn với các đối tác Ấn Độ “muốn nhanh cũng phải từ từ”. Các doanh nghiệp cần làm cẩn trọng từng bước một, không nên làm tắt.

Việc thẩm tra, xác minh doanh nghiệp có chính xác hay không là hết sức quan trọng. Bởi hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam đang trao đổi qua các đối tác, trung gian mua hàng Ấn Độ, khi mọi thứ thuận lợi thì sẽ rất dễ dàng, nhưng khi có vấn đề gì thì việc tìm kiếm họ là rất khó khăn. Bởi đa phần họ thành lập hộ kinh doanh cá thể và lấy địa chỉ ở một nơi nào đấy, khi chúng ta liên hệ lại địa chỉ này thì không có doanh nghiệp nào ở đấy cả.

Khi nhận được đơn hàng, doanh nghiệp phải gửi email xác nhận xem có đúng là đơn hàng thuộc thẩm quyền của công ty không và yêu cầu ký xác nhận. Tránh trường hợp người đặt hàng sau một thời gian họ nghỉ, người khác tiếp quản cho rằng họ không đặt đơn hàng này.

Hồi tháng 7, Thương vụ Việt Nam tại Ấn Độ đang hỗ trợ giải quyết một số vụ tranh chấp thương mại, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Ấn Độ, khi hàng hóa đã cập cảng Ấn Độ nhà nhập khẩu không thanh toán, không nhận hàng hoặc yêu cầu giảm giá với số tiền lớn. Doanh nghiệp Việt Nam cần thẩm định kỹ đối tác hoặc thông tin cho Thương vụ trước khi ký kết các hợp đồng thương mại.

PV (t/h)