HSBC: Kinh tế ASEAN đã vượt qua giai đoạn đỉnh lạm phát

Trong báo cáo “ASEAN Perspectives - Liệu tiêu dùng có trụ vững?” vừa công bố, HSBC nhận định rằng, lạm phát vẫn là một mối quan tâm chính của người tiêu dùng. Hầu hết các nền kinh tế ASEAN đã vượt qua giai đoạn đỉnh lạm phát, mặc dù Philippines và Việt Nam vẫn tiếp tục chứng kiến áp lực tăng giá ngày càng gia tăng. Mặc dù vậy, lạm phát nhiều khả năng sẽ giảm dần, nghĩa là áp lực giá tăng kéo tới ít nhất là nửa đầu năm 2023.

Xét cho cùng, lạm phát cơ bản đã tăng lên ở hầu hết các nền kinh tế, phản ánh thị trường lao động sôi động. Ngay cả trong trường hợp của Singapore, một quốc gia sớm có động thái và cung cấp các khoản trợ cấp tài khóa hào phóng để trực tiếp “giải cứu” việc làm, thị trường lao động của nước này vẫn trong tình trạng thắt chặt với mức tăng lương có xu hướng vượt các mốc trước đây. 

HSBC dự báo tăng trưởng tiêu dùng có thể sẽ ở mức vừa phải trong năm 2023, nhưng vẫn thừa nhận đây vẫn là trụ cột chính hỗ trợ cho tăng trưởng tại ASEAN. Mặc dù các nhà hoạch định chính sách nhiều khả năng sẽ không đưa ra hỗ trợ hướng tới người tiêu dùng trên diện rộng, có thể sẽ cung cấp một số biện pháp hỗ trợ tài khóa để bù đắp chi phí sinh hoạt gia tăng từ ngân sách năm 2023 của các nước này. Tuy nhiên, điều tiết lạm phát, mặc dù ở các mức độ khác nhau, và cải thiện tâm lý người tiêu dùng có thể nâng thúc đẩy tiêu dùng.

Cũng theo HSBC, sự tăng trưởng của ngành tiêu dùng ASEAN năm 2023 phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm lạm phát, chính sách tài khóa, tâm lý người tiêu dùng, sự phục hồi của thị trường lao động và tỷ lệ tiết kiệm.

Về tiết kiệm, do các hộ gia đình ở ASEAN dường như đã tiêu hết số tiền tiết kiệm của họ trong năm 2022 nên sẽ hạn chế tiêu dùng trong năm 2023 để tích lũy tiết kiệm trở lại. Ngoài ra, tiêu dùng sẽ chậm lại trong năm 2023 vì hầu hết các ngân hàng trung ương có thể sẽ giữ lãi suất cao, điều này sẽ làm hạn chế người dân đi vay và do đó hạn chế tiêu dùng trong khi khuyến khích tiết kiệm. 

Về nguồn cung lao động, HSBC cho rằng, vấn đề này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như tiền lương, lựa chọn tùy thích và thu nhập phát sinh ngoài công việc. Tuy nhiên, một yếu tố chính là dân số, nguồn cung lao động tiềm năng tăng lên cùng với sự gia tăng của dân số trong độ tuổi lao động, dẫn đến nguồn cung lao động tuân theo một số dạng xu hướng tự nhiên. Đặt trong bối cảnh phục hồi sau đại dịch, nguồn cung lao động ít nhiều đã bình thường hóa khi việc làm quay trở lại xu hướng tự nhiên này.

Liên quan đến thu nhập của người dân trước ảnh hưởng của lạm phát, HSBC cho rằng, đó là một bức tranh đa chiều, ở đó Việt Nam và Indonesia được lợi, trong khi Malaysia và Philippines chứng kiến giá hàng hóa và dịch vụ có tốc độ tăng nhanh hơn tiền lương vào năm 2022, làm “xói mòn” sức mua và cắt giảm tiêu dùng trong tương lai gần. Tác động do lạm phát thường không thấy ngay được và các hộ gia đình có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh lại chi tiêu của họ trong suốt cả năm do chi phí sinh hoạt tăng mạnh.

Tuy nhiên, mức độ suy giảm của mỗi nước ASEAN một khác. Sức mua của tiền lương không giảm nhiều ở Malaysia, nơi thị trường lao động tiếp tục phục hồi gần mức trước đại dịch, trong khi sức mua ở Việt Nam thậm chí còn tăng lên, tiếp thêm sự vững vàng cho nền kinh tế trong năm 2023.

P.V (t/h)