Giá trị tài sản tăng mạnh bất chấp đại dịch đánh dấu sự trỗi dậy của tỷ phú Adani

Adani đã nổi lên như "vị vua trong cơ sở hạ tầng" của Ấn Độ, ông kinh doanh đa dạng hóa từ mỏ, cảng, nhà máy điện, sân bay, trung tâm dữ liệu và quốc phòng - những lĩnh vực mà Modi coi là rất quan trọng để đáp ứng các mục tiêu kinh tế của Ấn Độ. Các nhà đầu tư đặt cược cổ phiếu của mình vào Adani Group. Họ tin vào chiến lược kinh doanh của vị tỷ phú này và từ sự ủng hộ nhiệt tình của Chính phủ đối với những dự án mà Adani đang thực hiện. 

Sáu công ty niêm yết của tập đoàn đã bổ sung tổng cộng 75 tỷ đô la vào giá trị thị trường bất chấp đại dịch bùng phát, đây đều là những năm tăng trưởng tốt nhất trong lịch sử của họ. Nhà đầu tư đóng góp nhiều nhất là hai đế chế kinh doanh lớn nhất của quốc gia bao gồm Tata group và Reliance Industries Ltd do Mukesh Ambani lãnh đạo. Những tên tuổi nằm trong danh sách đổ tiền vào các công ty của Adani còn bao gồm cac đại gia  nươc ngoài như công ty dầu khí Pháp Total SE và Warburg Pincus.

Trong vòng chưa đầy hai năm, Adani đã giành được quyền kiểm soát bảy sân bay và gần 1/4 lưu lượng hàng không của Ấn Độ. Ông đã tiết lộ kế hoạch tăng công suất năng lượng tái tạo của mình lên gần gấp tám lần vào năm 2025. Vị tỷ phú cũng tự tin rằng mình sẽ được hưởng lợi khi Chính phủ đề ra mục tiêu tham vọng sẽ cắt giảm lượng khí nhà kính. Tuần trước, ông đã giành được hợp đồng đồng phát triển một bến cảng ở Sri Lanka, một nước láng giềng của Ấn Độ. Adani Enterprises đã ký một thỏa thuận vào tháng trước với EdgeConneX để phát triển và vận hành các trung tâm dữ liệu trên khắp Ấn Độ.

Tham vọng với than đá

Adani Enterprises, Adani Power và Adani Ports thuộc tập đoàn Adani phụ thuộc rất nhiều vào than để kinh doanh. Các công ty này chiếm 80% doanh thu 13 tỷ đô la của tập đoàn

Tim Buckley, giám đốc tài chính năng lượng của Úc và Nam Á tại Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính, hay IEEFA, cho biết: “Adani hiểu biết về chính trị và đầu tư vào hầu hết các dự án cơ sở hạ tầng lâu đời. Miễn là Ấn Độ duy trì được sự tăng trưởng mạnh mẽ, tập đoàn có thể sẽ thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của ông ấy và chứng kiến sự quan tâm của các nhà đầu tư toàn cầu tăng vọt”.

"Việc tập trung vào cơ sở hạ tầng của Ấn Độ hình thành "cốt lõi của triết lý 'xây dựng quốc gia của chúng tôi và tập đoàn đã tạo ra hàng nghìn việc làm cũng như mang lại giá trị chưa từng có cho các cổ đông của mình", Adani cho biết tại Hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ vào tháng 9 năm 2020.

Sau khi khởi nghiệp với tư cách là một nhà kinh doanh bán lẻ vào cuối những năm 1980, Adani hiện đã giàu có hơn Jack Ma và là người giàu thứ hai Ấn Độ với tài sản ròng 56 tỷ USD. Ông đã tăng thêm 50 tỷ USD vào tài sản của mình trong năm qua, nhiều hơn khoảng 5 tỷ USD so với Ambani, người giàu nhất châu Á, theo Bloomberg Billionaires Index . Giá trị tài sản ròng của Adani tăng nhiều hơn bất kỳ tỷ phú nào khác trong năm nay.

Adani đã trở tâm điểm khi giành được một dự án than ở Úc vào năm 2010. Kể từ đó, anh đã hứng chịu nhiều sự chỉ trích từ các nhà hoạt động khí hậu. Chiến dịch “ Ngăn chặn Adani ” của các nhà bảo vệ môi trường đã làm gián đoạn sự phát triển, gây lên áp lực lên có bên cho vay buộc họ phải cắt bớt khoản tín dụng. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2019 với Bloomberg News, Adani cho biết mục tiêu của dự án là an ninh năng lượng cho Ấn Độ và việc làm cho người dân địa phương.

Sự gắn kết với Chính phủ

Nhưng ở quê nhà, Adani lại là trung tâm của một cuộc tranh cãi khác ngày càng lớn hơn, đặc biệt là sau khi Modi trở thành thủ tướng vào năm 2014. Những người phản đối nhà lãnh đạo quyền lực cho rằng thành công của Adani phần lớn là nhờ sự thân thiết của ông với Modi và chiến lược đầu tư của ông đều điều chỉnh cho phù hợp với các mục tiêu chính sách của ông Modi. Các cáo buộc đều bị ông trùm phủ nhận. 

Giống như thu tướng Modi, Adani đến từ bang Gujarat, miền tây Ấn Độ. Khoảng hai thập kỷ trước, Adani đã công khai ủng hộ Modi khi một cuộc khủng hoảng đe dọa chấm dứt sự nghiệp của chính trị gia đang lên. Modi đã bị tấn công bởi các đối thủ và doanh nhân, những người cáo buộc ông đã không ngăn chặn được các cuộc bạo động giáo phái đẫm máu ở quê nhà vào năm 2002. Adani đã tạo ra một hành lang vận động và giúp khởi động hội nghị thượng đỉnh đầu tư toàn cầu hai năm một lần ở Gujarat vào năm 2003, thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Modi.

Nilanjan Mukhopadhyay, một nhà phân tích chính trị, người đã viết cuốn tiểu sử 'Narendra Modi: The Man, the Times' đã nhận định: “Vận may của Adani chắc chắn sẽ thất bại nếu không có Modi nắm quyền".

Trả lời các đối thủ của mình, Modi nói trong một bài phát biểu trước quốc hội vào tháng trước rằng vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong nền kinh tế cũng quan trọng như khu vực công, những người tạo ra của cải là điều cần thiết cho đất nước này. 

Thị trường tín dụng sôi động đã giúp thúc đẩy sự mở rộng của những công ty do Adani cầm quyền. Adani Ports & Special Economic Zone   đã bán trái phiếu USD kỳ hạn 10 năm vào tháng 1/2021 với lãi suất 3,10%, thấp hơn thời điểm tháng 6/2019. Adani Green Energy đã ký một khoản vay 1,35 tỷ đô la vào tuần trước từ 12 ngân hàng bao gồm Standard Chartered và Sumitomo Mitsui Banking, một trong những khoản vay tái tạo lớn nhất ở châu Á.

Mối đe dọa lớn nhất mà Adani phải đối mặt là than đá. Các tổ chức tài chính trên khắp thế giới đang ngày càng chịu áp lực trong việc tránh cấp vốn cho các dự án năng lượng sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Adani Enterprises là nhà nhập khẩu lớn nhất của Ấn Độ và cũng là nhà khai thác hợp đồng cho 101 triệu tấn than hàng năm. Các khoản đầu tư hơn 2 tỷ đô la của ông tại Úc đang gặp nhiều thách thức và bị chậm trễ, điều này có thể gây rủi ro cho bất kỳ đơn vị nào tham gia tài trợ cho sự phát triển này. 

“Adani biết rằng than là một tài sản rủi ro,” IEEFA’s Buckley nói.

Các dự án mới của Adani gặp ít khó khăn hơn nhiều. Ông có kế hoạch sản xuất quốc phòng, tuân theo các lời kêu gọi của thủ tướng Modi để giúp cắt giảm sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu đắt đỏ. Ông cũng đang mở rộng quy mô sản xuất các tấm pin mặt trời và mô-đun, một lần nữa theo lời kêu gọi “Make in India” của Modi. Việc thâm nhập vào các trung tâm dữ liệu tuân theo luật đề xuất của chính phủ yêu cầu dữ liệu phải được lưu trữ cục bộ.

Thiên hướng thu hút vốn nước ngoài của Adani cũng phù hợp với các ưu tiên của chính quyền Modi khi nước này muốn tận dụng các nguồn lực khác ngoài ngân sách để đầu tư cơ sở hạ tầng.  Warburg đã đầu tư 110 triệu đô la vào Cảng Adani và Đặc khu kinh tế trong tháng này, trong khi Tổng số tiền của Pháp đầu tư vào Adani Green lên 2,5 tỷ đô la.

Bảo Bảo