Cần sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Đấu giá tài sản

Luật Đấu giá tài sản được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 17/11/2016, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2017. Sau hơn 05 năm triển khai thực hiện, Luật Đấu giá tài sản đã đạt nhiều kết quả cụ thể, đóng góp quan trọng trong việc hoàn thiện, thống nhất khung pháp lý về đấu giá tài sản, góp phần giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong hệ thống pháp luật, nâng cao tính công khai, minh bạch, hiệu quả trong việc xử lý tài sản, đặc biệt là tài sản công; hoạt động đấu giá tài sản từng bước được chuyên môn hóa, chuyên nghiệp hóa, xã hội hóa một cách mạnh mẽ; hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về hoạt động đấu giá tài sản từng bước được nâng cao. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Luật đã phát sinh một số vấn đề mới chưa được Luật Đấu giá tài sản điều chỉnh; một số quy định của Luật đã bộc lộ hạn chế, bất cập cần sửa đổi, bổ sung để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và phù hợp với một số loại tài sản đấu giá có tính chất đặc thù. 

Theo đó, Bộ Tư pháp nhận định, nhiều quy định về đấu giá tài sản hiện nay chưa chặt chẽ về trình tự, thủ tục, chưa phù hợp thực tiễn, gây khó khăn cho tổ chức đấu giá, người có tài sản đấu giá và các tổ chức, cá nhân liên quan.

Một bộ phận đấu giá viên còn hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ, có tình trạng đấu giá viên vi phạm pháp luật, vi phạm quy tắc đạo đức nghề nghiệp, dẫn đến nhiều vụ việc bị hủy kết quả đấu giá; thậm chí bị điều tra, truy tố, xét xử.

Từ đó, Bộ Tư pháp đánh giá, việc này gây ảnh hưởng đến uy tín nghề nghiệp và niềm tin của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đối với hoạt động đấu giá tài sản.

Về chất lượng dịch vụ đấu giá, Bộ nhận định nhìn chung chưa có hiệu quả; tình trạng “quân xanh, quân đỏ", thông đồng, dìm giá trong các phiên đấu giá ngày càng có xu hướng tinh vi, phức tạp.

Cụ thể, Bộ Tư pháp cho hay, nhiều người có tài sản đấu giá (nhất là quyền sử dụng đất mà Nhà nước giao đất, cho thuê đất) chưa thực hiện vai trò, trách nhiệm của mình trong quá trình đấu giá tài sản. Trong đó, một số trường hợp còn có biểu hiện thông đồng, móc nối với tổ chức đấu giá tài sản, người tham gia đấu giá để trục lợi; lợi dụng các tổ chức “sân sau” để đấu giá.

Ngoài ra, một hạn chế nữa cũng được Bộ chỉ ra, đó là việc định giá tài sản, xác định giá khởi điểm để đấu giá, đặc biệt là đấu giá quyền sử dụng đất còn chưa hợp lý, có trường hợp giá khởi điểm chênh lệch lớn so với giá thị trường, dẫn đến tình trạng đầu cơ, trục lợi, tiềm ẩn nguy cơ gây thất thoát tài sản nhà nước.

Để khắc phục những hạn chế, bất cập vừa nêu, Bộ Tư pháp cho rằng cần sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016.

Bộ này đề xuất bổ sung thêm hành vi bị nghiêm cấm trong đấu giá tài sản, gồm: Nhận ủy quyền tham gia cuộc đấu giá để trả giá cho người tham gia đấu giá khác đối với cùng một tài sản mà mình cũng là người tham gia đấu giá tài sản đó, nhận ủy quyền tham gia cuộc đấu giá để trả giá cho từ 02 người tham gia đấu giá trở lên đối với cùng một tài sản mà những người này là người tham gia đấu giá tài sản đó.

Đồng thời, bổ sung thêm đối tượng thuộc trường hợp không được đăng ký tham gia đấu giá, gồm: người có quan hệ gia đình (cha mẹ, vợ chồng, con cái…), người có liên quan là cá nhân, tổ chức theo quy định pháp luật về doanh nghiệp (công ty mẹ, công ty con…) trong cùng một tài sản đấu giá.

Theo Bộ Tư pháp, quy định như trên sẽ góp phần đảm bảo tính khách quan, minh bạch, tránh tình trạng thông đồng, dìm giá giữa các chủ thể khi tham gia đấu giá.

Ngoài ra, tại dự thảo Luật Đấu giá tài sản (sửa đổi), Bộ cũng đề xuất bỏ hình thức thông báo công khai đấu giá trên báo in hoặc báo hình, thống nhất một hình thức còn lại là thông báo trên Cổng đấu giá tài sản quốc gia. Điều này vừa đảm bảo tính khả thi, hiệu quả trong tiếp cận thông tin, vừa tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số.

Dự thảo Luật cũng đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến đào tạo, quản lý đấu giá viên, quy chế đấu giá, quy trình tham gia đấu giá…

T.H