TPP: Cơ hội và thách thức tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam

Ngày 15/4, tại TP Hồ Chí Minh, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) đã tổ chức Hội thảo “TPP- Cơ hội và thách thức tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam”. Hội thảo do Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải chủ trì. Hội thảo với sự tham gia của đại diện các Bộ, ban, nghành liên quan như: Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Phòng Thương mại& Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các Đại sứ, Tổng Lãnh sứ quán, các nhà quản lý, các chuyên gia kinh tế cùng đại diện hơn 200 doanh nghiệp XNK. Hiệp định Đối tác Thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP) là Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới giữa 12 nền kinh tế ở hai bờ Thái Bình Dương gồm: Hoa Kỳ, Autralia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaixia, Mexico, New Zealand, Peru, Sinhgapo và Việt Nam. Sau hơn 5 năm, Hiệp định đã kết thức đàm phán ngày 5/10/2015, được ký kết ngày 4/2/2016, và dự kiến sẽ có hiệu lực vào năm 2018. Với phạm vi cam kết sâu rộng, mức độ tự do hóa sâu, TPP chắc chắn sẽ có tác động mạnh mẽ tới toàn bộ thể chế kinh tế cũng như hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp Việt Nam. Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải: “XNK của Việt Nam sẽ có sự thay đổi lớn khi TPP có hiệu lực. Sự thay đổi này không chỉ về số lượng, chất lượng, cơ cấu mà diễn ra trên phạm vi rộng, điều đó đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam cần phải chuẩn bị kỹ càng trước khi hội nhập sâu rộng vào TPP”. Với hoạt động Xuất nhập khẩu (XNK) của Việt Nam, khi TPP có hiệu lực sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam trong nhiều lĩnh vực. Thể hiện: Đầu tiên, hoạt động XNK của Việt Nam sẽ được phân bổ đồng đều hơn tại các khu vực trên toàn cầu. Hiện nay, kim nghạch XNK của Việt Nam sang  thị trường các nước Châu Á vẫn chiếm phần lớn. Thứ hai, TPP sẽ mở ra cơ hội cho cho doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường tại các khu vực khác như: Châu Mỹ, Châu Âu. Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam như: Nông sản, dệt may, giày dép, thủy sản, đồ gỗ sẽ có thuận lợi hơn khi vào các thị trường như: Nhật Bản, Canada, Mỹ…Vì khi thực hiện TPP, các nước này sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nói trên của Việt Nam. Thứ ba, các cam kết cải thiện môi trường đầu tư của Việt Nam sẽ là cơ hội lớn để dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam ngày càng nhiều, khi đó Việt Nam sẽ giải quyết được công ăn việc làm, hình thành năng lực sản xuất mới để tận dung các cơ hội xuất khẩu và tham gia các chuỗi giá trị trong khu vực và toàn cầu mà TPP mang lại. Tuy nhiên, bên cạnh sự tăng trưởng xuất khẩu thì sức ép cạnh tranh đối với các doanh nghiệp Việt Nam khi TPP có hiệu lực cũng rất mạnh. Việc xóa bỏ hàng rào thuế quan trong các thành viên chịu tác động của TPP sẽ làm cho hàng hóa nhập khẩu từ các nước tràn vào Việt Nam ngày càng nhiều, khi đó các doanh nghiệp sản xuất trong nước sẽ gặp không ít khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm, nhất là người tiêu dùng Việt Nam với xu hướng thích dùng hàng ngoại. Doanh nghiệp Việt Nam sẽ chịu sức ép cạnh tranh nhiều nhất là các doanh nghiệp trong các nghành: Ô tô, thực phẩm, đường, ngân hàng, phân phối, viễn thông…hoặc các doanh nghiệp vừa và nhỏ, có vốn ít. Qua hội thảo, các Hiệp hội và doanh nghiệp Việt Nam đã nắm bắt được thông tin, đề xuất các biện pháp nhằm tận dụng tối đa các lợi thế của Hiệp định nhằm đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm của Việt Nam vào thị trường các nước thành viên TPP trong thời gian tới. Việc thảo luận những khó khăn, thuận lợi tại hội thảo nhằm chia sẻ kinh nghiệm trong xúc tiến xuất khẩu  giữa các doanh nghiệp, tận dụng cơ hội và hạn chế thách thức, tìm kiếm cơ hội ẩn trong thách thức khi hội nhập TTP, đã giúp các doanh nghiệp tìm ra giải pháp cần thực hiện trong khoảng thời gian chờ quý giá có một không hai trước khi TPP có hiệu lực vào năm 2018. Đồng thời qua hội thảo, cũng là dịp triển khai công tác tuyên truyền, đảm bảo công tác thông tin chính xác, thiết thực và kịp thời  để các cơ quan chức năng  và doanh nghiệp tận dụng hiệu quả cơ hội thuận lợi, vượt qua khó khăn thách thức khi TPP có hiệu lực. Trước mắt, góp phần thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, đảm bảo thực hiện thắng lợi các mục tiêu, kế hoạch XNK do Chính phủ và Quốc hội đề ra trong năm 2016. Tin và ảnh: Anh Đức (Văn phòng Đại diện phía Nam)