Trái phiếu doanh nghiệp vẫn là kênh huy động vốn thiết yếu của thị trường bất động sản

Thị trường trái phiếu dần tìm lại sự ổn định

Theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, Nghị định 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ chính là quyết sách chưa từng có tiền lệ và mang lại hiệu quả cao, đặc biệt là cơ chế giãn, hoãn nợ trái phiếu và cơ chế cho hoán đổi tiền - hàng (đổi trái phiếu doanh nghiệp sang bất động sản). Đồng thời, đây cũng là tháo gỡ rất quan trọng cho thị trường bất động sản.

Ông Lực cho biết, hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) chính thức hoạt động từ ngày 19/7/2023 cũng góp phần tạo thanh khoản cho thị trường và tạo điều kiện cho thị trường sơ cấp phát triển bền vững hơn. Được biết, tổng giá trị giao dịch lũy kế từ khi bắt đầu hình thành thị trường trái phiếu riêng lẻ thứ cấp đạt 121.000 tỷ đồng, tương đương giá trị giao dịch bình quân ngày ở mức 1.330 tỷ đồng. Đây là con số còn nhỏ so với quy mô lưu hành 1,1 triệu tỷ đồng vào cuối tháng 11/2023, nhưng nếu nhìn thẳng vào thực tế “sức khỏe” của thị trường trái phiếu doanh nghiệp thì đây là một kết quả đáng được ghi nhận.

Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính) đánh giá, sự hồi phục tích cực của thị trường trái phiếu doanh nghiệp là kết quả của sự cộng hưởng từ các chính sách quyết liệt của Chính phủ cũng như sự chuyển biến tâm lý của các chủ thể tham gia thị trường.

“Trước mắt, thị trường trái phiếu đã dần tìm lại sự ổn định, có được sự tích lũy để chuẩn bị cho những quy định mới sẽ đi vào hiệu lực từ năm 2024”, ông Dương nói.

Bất động sản là thị trường có nhu cầu vốn lớn

2023. TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia Tài chính - Ngân hàng nhìn nhận, trong thời gian qua đánh giá thị trường trái phiếu doanh nghiệp trầm lắng thì chưa chuẩn xác vì thực tế là thị trường ở dưới mức trầm lắng; nhưng nếu nói đóng băng cũng không phải vì vẫn có nhiều nhà phát hành đã phát hành thành công trái phiếu trong năm 2023. Có thể nói, thị trường trái phiếu đang thiếu đi sự sôi động vì các nhà đầu tư mất niềm tin vào thị trường qua các vụ đại án, vì vậy thị trường trái phiếu rơi vào khủng hoảng trong năm 2023.

“Sắp tới, vào ngày 1/1/2024, Nghị định 08 sẽ hết hiệu lực. Trước mắt, điều này sẽ tác động tới thị trường khi siết chặt lại các quy định đối với thị trường trái phiếu, nhưng về lâu dài, đây sẽ là cơ sở để phục hồi thị trường này”, ông Nguyễn Trí Hiếu nêu quan điểm.

Nhận định về vấn đề này, theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, đối với ngân hàng, nhà đầu tư quyết định đầu tư do có sự tin tưởng cao. Hiện nay, trái phiếu của ngân hàng được các nhà đầu tư đánh giá là an toàn nhất, tuy nhiên lãi suất sẽ thấp và không được bảo trợ bởi công ty bảo hiểm như tiền gửi.

Theo ông Hiếu, bất động sản là thị trường có nhu cầu vốn lớn và các nhà kinh doanh bất động sản cũng cho các nhà đầu tư thấy rằng họ có tài sản đảm bảo là những dự án bất động sản tiềm năng, nên nhà đầu tư tham gia với sự an tâm cao. Thông thường, những trái phiếu của nhóm ngành này sẽ được sử dụng vào mục đích tài trợ cho các dự án, vì vậy có sự rõ ràng trong mục đích sử dụng vốn. Đối với các nhà đầu tư, họ thấy “tiền tươi thóc thật” nên mạnh dạn xuống tiền.

“Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, những yếu tố đó mang tính “ảo” nhiều hơn vì những tài sản này phải có tính chất thế chấp và được thẩm định. Nhiều nhà đầu tư đã bỏ qua khâu kiểm tra xem những tài sản đó có được thẩm định hay không và thẩm định như thế nào. Bên cạnh đó, còn nhiều trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản nhưng lại là trái phiếu tín chấp”, TS. Nguyễn Trí Hiếu chia sẻ.

Cùng quan điểm nêu trên, TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng, các doanh nghiệp cần tăng niềm tin cho khách hàng và đây cũng là "mắt xích" quan trọng để doanh nghiệp tái cơ cấu nợ, nhất là lĩnh vực bất động sản – một trong những thị trường có nhu cầu vốn lớn.

Ông Đính cho hay, trên thực tế thời gian qua, nỗ lực của cơ quan quản lý nhà nước trong việc chấn chỉnh và ổn định hoạt động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đảm bảo thị trường hoạt động an toàn, hiệu quả, lành mạnh và minh bạch đã có những kết quả tích cực. Hoạt động huy động vốn qua trái phiếu đã và đang tiếp tục được cải thiện cả về chất và lượng.

Ông Đính cho biết, kể từ khi hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chính thức lên sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội ngày 19/7, niềm tin của nhà đầu tư về một thị trường minh bạch, hiệu quả hơn đã dần được khôi phục.

 Nghệ Nhân