Những động lực để thúc đẩy xuất khẩu tôm Việt nửa cuối năm 2023

Tiềm năng hứa hẹn của ngành hàng tôm trong xuất khẩu đã thu hút sự quan tâm trong bối cảnh thị trường được dự báo có dấu hiệu khởi sắc trong những tháng cuối năm. Điều này đặt ra cơ hội mới cho ngành hàng tôm lấy lại đà tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, việc phân tích và nhận diện sớm các yếu tố thuận lợi và khó khăn là cần thiết.

Ngành thủy sản, đặc biệt là tôm, đóng góp lớn vào xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam. Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm gặp khó khăn do nhiều yếu tố. Tuy vậy, trong 6 tháng cuối năm, sức cầu đang phục hồi dần và dự trữ tại các nước nhập khẩu lớn cũng giảm, cho thấy triển vọng của thị trường sẽ tích cực hơn. Để tận dụng cơ hội này, việc nắm bắt thông tin dự báo sớm về nhu cầu thị trường là vô cùng quan trọng.

Thị trường Hoa Kỳ là một trong những thị trường lớn của tôm Việt Nam, và có tiềm năng phát triển rất cao. Hoa Kỳ hiện chỉ sản xuất được 10% nhu cầu tiêu dùng tôm cần, 90% còn lại phải nhập khẩu, chủ yếu từ các nước Trung Mỹ, Nam Á và Đông Nam Á. Sức mua của thị trường này đang phục hồi và dự kiến sẽ khởi sắc trong năm 2024. Để thành công tại thị trường này, các doanh nghiệp cần tăng cường liên kết chuỗi giá trị từ ươm giống, sản xuất, chế biến, phân phối đến tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, việc phát triển các loài tôm bản địa có tính đặc trưng riêng và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng tôm giống. Các doanh nghiệp cũng cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về tiêu chuẩn sản xuất, an toàn thực phẩm, và các chứng nhận về môi trường, lao động, nguồn gốc xuất xứ để đảm bảo uy tín và minh bạch trên thị trường Hoa Kỳ.

Trên thị trường Bắc Âu, xu hướng tiêu thụ thực phẩm hữu cơ và thủy sản hữu cơ đang tăng cao. Điều này mở ra cơ hội lớn cho tôm sinh thái của Việt Nam. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần lưu ý về việc tuân thủ các quy định nông nghiệp hữu cơ tại thị trường này. Cần sở hữu các chứng nhận về tính bền vững từ trang trại đến nhà cung cấp, đặc biệt là chứng nhận MSC và chứng nhận ASC. Thị trường Bắc Âu cũng đang có xu hướng tăng mua các sản phẩm tiện lợi và đồ ăn sẵn, điều này sẽ là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp xuất khẩu tôm nếu cung cấp các sản phẩm tiêu chuẩn hóa, dễ dàng gia công và cung cấp giá trị gia tăng cao hơn cho thị trường.

Thị trường Trung Quốc là một trong những thị trường tiềm năng cho sản phẩm tôm của Việt Nam. Để thành công tại thị trường này, các doanh nghiệp cần đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm theo quy định của Trung Quốc. Việc tăng cường kiểm tra giám sát đối với hoạt động xuất khẩu thủy sản cũng là yếu tố quan trọng để duy trì hoạt động xuất khẩu lâu dài. Cần liên tục cập nhật thông tin về thị trường và tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng hai bên để duy trì hoạt động xuất khẩu hiệu quả.

Đối với việc tăng cường xuất khẩu tôm nói chung, Hiệp hội VASEP nhấn mạnh vào việc nhận diện lợi thế của tôm Việt Nam. Đây bao gồm công nghệ nuôi tôm tiên tiến, công nghệ chế biến hàng đầu thế giới, sự đa dạng hóa sản phẩm phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, và ưu thế từ các hiệp định thương mại với thuế suất bằng 0%. Để tận dụng những lợi thế này, cần thúc đẩy hợp tác giữa hợp tác xã và doanh nghiệp để xây dựng các vùng nguyên liệu tôm đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Hơn nữa, việc xây dựng chuỗi logistic nông sản, trong đó có ngành thủy sản, giúp giảm tỷ lệ giá của logistic trong giá thành sản phẩm tôm, đồng thời nâng cao hình ảnh và uy tín của con tôm Việt Nam trên thị trường thế giới.

Để thúc đẩy xuất khẩu tôm trong bối cảnh mới, việc cập nhật thông tin thị trường, nắm bắt thị hiếu tiêu dùng, và đón đầu các xu hướng khởi sắc là vô cùng quan trọng. Cần phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và các cơ quan chức năng để đảm bảo sự minh bạch, chất lượng và an toàn cho sản phẩm tôm của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

P.V (t/h)