Tham dự Hội nghị có khoảng 900 đại biểu trong và ngoài nước. Về phía Việt Nam có Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Đỗ Nhất Hoàng và đại diện lãnh đạo các đơn vị chức năng của các bộ, ngành trung ương. Về địa phương có Chủ tịch UBND các tỉnh: Lào Cai, Bắc Kạn, Điện Biên, Ninh Bình;… lãnh đạo UBND tỉnh và các sở ban ngành 63 tỉnh thành cả nước và nhiều doanh nghiệp Việt Nam.
Về phía Nhật Bản có Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio, đại diện Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại TP. Hồ Chí Minh và Văn phòng Lãnh sự Nhật Bản tại Đà Nẵng; Ban Tổ chức Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản - Việt Nam; Trưởng Đại diện các tổ chức Tổ chức Xúc tiến mậu dịch Nhật Bản tại Việt Nam (JETRO); Trưởng Đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JICA); Trưởng Đại diện Ngân hàng Hợp Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JBIC), Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI), Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại TP. Hồ Chí Minh (JCCH) và các đại biểu là đại diện Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam cũng như các cơ quan chuyên môn của Nhật Bản tại Việt Nam và khu vực, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ của Nhật Bản…
Trong những năm gần đây, quan hệ Việt Nam và Nhật Bản phát triển nhanh chóng. Nhật Bản là nước G7 đầu tiên đón Tổng Bí thư Việt Nam sang thăm (năm 1995); nước G7 đầu tiên thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với Việt Nam (năm 2009); nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (năm 2011); nước G7 đầu tiên mời Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng (5/2016). Nhật Bản cũng là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (tháng 10/2011). Đối với Việt Nam, Nhật Bản là nước tài trợ ODA lớn nhất, đối tác hợp tác lao động lớn thứ 2, nhà đầu tư số 3, đối tác du lịch thứ 3, đối tác thương mại lớn thứ 4.
Tính đến 20/7/2023, Nhật Bản duy trì vị trí thứ 3/143 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư FDI vào Việt Nam, với 5.143 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt 71,2 tỷ USD. Nhật Bản là nước cung cấp vốn vay bằng đồng Yên cho Việt Nam lớn nhất, với 2.812,8 tỷ Yên (tương đương 27,5 tỷ USD) tính đến hết năm tài khóa 2020, chiếm hơn 26% tổng vốn ký kết vay nước ngoài của Chính phủ.
Việt Nam - Nhật Bản còn hợp tác trong các lĩnh vực khác như: Nông nghiệp, ứng phó với biến đổi khí hậu, lao động, giáo dục, du lịch và lãnh sự. Nhiều chương trình hợp tác giữa các địa phương của hai nước được triển khai. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19, Nhật Bản viện trợ không hoàn lại hơn 7,4 triệu liều vắc-xin; hơn 4 tỷ Yên để cung cấp trang thiết bị, kỹ thuật, cải thiện hệ thống y tế cho Việt Nam.
Chính phủ, Quốc hội và địa phương Việt Nam đã hỗ trợ hơn 1,2 triệu khẩu trang cho Nhật Bản; đưa hơn 30.000 công dân Việt Nam về nước. Hiện có khoảng 23.000 công dân Nhật Bản tại Việt Nam. Cộng đồng người Việt Nam sinh sống, làm việc tại Nhật Bản với khoảng 476.346 người.
Tại Hội nghị, các bên đã tập trung trao đổi thông tin với 3 chuyên đề lớn về: Tăng cường thương mại, đầu tư; Giáo dục, đào tạo, hợp tác nguồn nhân lực; Hợp tác phát triển văn hóa, du lịch.
Kết nối song phương giữa Lào Cai với các đối tác Nhật Bản
Chiều cùng ngày (2/11), Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường cùng đoàn công tác của tỉnh đã có buổi gặp gỡ, kết nối song phương với các đối tác Nhật Bản: JCCI, JETRO, SOJITZ, EREX tại Bộ Ngoại giao.
Tại buổi gặp gỡ, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường đã giới thiệu về tình hình phát triển kinh tế, xã hội và tiềm năng, lợi thế phát triển của tỉnh; bày tỏ mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp song phương tác giữa tỉnh Lào Cai với các đối tác Nhật Bản.
Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nhận định Lào Cai đã thực hiện tốt các nguồn vốn của Nhật Bản thông qua Tổ chức JICA trong thời gian qua. Các chương trình, dự án ODA từ năm 1992 đến nay, Nhật Bản luôn là đối tác chiến lược quan trọng hàng đầu về ODA, chiếm 30% tổng số vốn của các nhà tài trợ nước ngoài dành cho Việt Nam (khoảng 29,3 tỷ USD), trong đó viện trợ không hoàn lại là 1,8 tỷ USD, trong đó có Lào Cai.
Giai đoạn từ năm 2006 đến nay, Lào Cai tiếp nhận và triển khai thực hiện 14 dự án với tổng vốn tài trợ khoảng 9,8 triệu đô la thông qua Tổ chức JICA; tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, đầu tư cơ sở vật chất trường học và trang thiết bị phòng học. Đã có hàng nghìn người hưởng lợi trực tiếp được hưởng lợi từ dự án. Riêng trong lĩnh vực giáo dục, đã có gần 2.800 học sinh và giáo viên được dạy học một ca thay vì phải học hai ca thuộc 3 trường học đầu tư bằng vốn tài trợ của Đại sứ quán Nhật Bản. Ngoài ra còn có khoảng 18.000 người tại các xã khó khăn hưởng lợi gián tiếp của dự án.
Hiện nay, tỉnh Lào Cai đang thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư Dự án Phát triển nông thôn thích ứng với thiên tai gồm 12 tiểu hợp phần; tổng vốn thực hiện dự án khoảng 29 triệu đô la Mỹ (Vốn vay ODA 19 triệu đô la; vốn đối ứng 10 triệu đô la).
Đối với các Dự án FDI, hiện nay, tỉnh Lào Cai chưa thu hút được Dự án FDI đến từ Nhật Bản, điều này chưa thực sự tương xứng với các tiềm năng lợi thế của tỉnh Lào Cai và khả năng, nhu cầu của các doanh nghiệp, nhà đầu tư Nhật Bản. Các chương trình, dự án, khoản viện trợ phi chính phủ nước ngoài (NGO), các cơ quan, tổ chức, Đại sứ quán, các cá nhân Nhật Bản đã hỗ trợ cho Lào Cai khoảng 900.000 đô la (tương đương 18 tỷ đồng); chủ yếu hỗ trợ cho người dân các địa bàn khó khăn của tỉnh.
Ngoài ra, trong lĩnh vực việc làm, hiện nay có gần 200 người Lào Cai đang làm việc tại Nhật Bản (theo diện xuất khẩu LĐ) với thu nhập trung bình khoảng 40 triệu đồng/tháng - gấp 4 lần thu nhập trung bình tại Việt Nam.
Đề xuất một số nội dung triển khai hợp tác và nhu cầu hợp tác trong thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường đề xuất với các đối tác Nhật Bản (JCCI, JETRO, SOJITZ, EREX) quan tâm, hỗ trợ tỉnh Lào Cai, cụ thể: Đối với định hướng xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai thành Khu kinh tế biên giới, một trong những trung tâm Logisitc quan trọng của cả nước. Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai mong muốn Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI); Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO); Tập đoàn SOJITZU và Tập đoàn EREX hỗ trợ tỉnh Lào Cai trong công tác xúc tiến thương mại, trao đổi hàng hoá với các đối tác Nhật Bản, cung cấp dịch vụ logistic.
Với định hướng xây dựng Lào Cai trở thành hạt nhân du lịch của vùng và cả nước, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai mong muốn các đối tác Nhật Bản hỗ trợ giới thiệu, quảng bá giúp tỉnh Lào Cai đến với du khách Nhật Bản.
Về định hướng phát triển công nghiệp theo hướng chế biến sâu, tiếp tục giữ vai trò quan trọng cho chuỗi sản xuất công nghiệp của cả nước. Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường mong muốn các đối tác Nhật Bản hỗ trợ tỉnh Lào Cai quảng bá, khuyến khích các doanh nghiệp của Nhật Bản đến tìm hiểu cơ hội, hợp tác đầu tư tại Lào Cai, nhất là các dự án đầu tư về lĩnh vực: Công nghiệp phụ trợ, linh kiện điện tử, ô tô điện...; chế biến sâu các loại khoáng sản, đặc biệt là chế biến sâu quặng sắt, đồng, apatit…. Đây là những ngành, lĩnh vực mà Nhật Bản có thế mạnh, kinh nghiệm và Lào Cai có nhu cầu, tiềm năng để hợp tác đầu tư.
Ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng bày tỏ mong muốn các đối tác Nhật Bản quan tâm, hỗ trợ tỉnh Lào Cai mời gọi các doanh nghiệp Nhật Bản đến Lào Cai khảo sát, tìm hiểu đầu tư các dự án nông nghiệp công nghệ cao để sản xuất rau sạch, rau trái vụ chất lượng tốt, giá trị cao phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu; Các dự án về nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là cá nước lạnh, cá hồi, cá tầm tại thị xã Sa Pa, huyện: Bắc Hà, Bát Xát, Văn Bàn của tỉnh Lào Cai là nơi có khí hậu ôn đới; Các dự án trên lĩnh vực du lịch, dịch vụ, công nghệ cao. Đồng thời, đề nghị hỗ trợ tỉnh Lào Cai trong lĩnh vực đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh như tiếp nhận thực tập sinh của tỉnh Lào Cai trong lĩnh vực nông nghiệp, chế biến nông sản; mở các lớp giảng dạy tiếng Nhật, tài trợ học bổng cho cán bộ, công chức hệ sau đại học như thạc sỹ, tiến sỹ… Hỗ trợ tỉnh Lào Cai tổ chức Chương trình xúc tiến đầu tư, thương mại và quảng bá du lịch tại Nhật Bản, kết hợp ký biên bản kết nghĩa với một tỉnh của Nhật Bản (Shizuoka) trong năm 2024 và các năm tiếp theo; Tổ chức ngày hội văn hóa luân phiên giữa 2 bên nhân dịp các lễ hội.
Tỉnh mong muốn được giới thiệu thêm một số tổ chức phi Chính phủ của Nhật Bản tài trợ cho tỉnh Lào Cai để thực hiện các mục tiêu ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội và nhân đạo.
Phát biểu tại buổi gặp gỡ, ngài NaKaJiMa Takeo, Trưởng đại diện cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư Nhật Bản (Jetro); ngài KiNoShiTa Tadahiro, Tổng Giám đốc công ty Sojitz đồng chủ tịch JCCI bày tỏ ấn tượng với tiềm năng, thế mạnh, cảnh quan thiên nhiên, giá trị lịch sử, văn hóa và những kết quả toàn diện, quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và thu hút đầu tư, thương mại mà Lào Cai đạt được.
Ghi nhận những đề xuất của Lào Cai, đại diện cho các đối tác Nhật Bản, ngài NaKaJiMa Takeo cho rằng Lào Cai và các cơ quan, địa phương, doanh nghiệp của Nhật Bản còn rất nhiều cơ hội để hợp tác đầu tư. Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cũng như các đối tác Nhật Bản sẽ tăng cường thông tin, xúc tiến đầu tư, hợp tác với địa phương trên các lĩnh vực kinh tế, công nghiệp, chế biến, du lịch, giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời gian tới.
PV (T/h)
Trở lại Cơ hội giao thương
