Máy xúc đá lật hông trong lò của VMC

Cách đây 10 năm, Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam đã giao cho VMC nghiên cứu thiết kế chế tạo và thử nghiệm máy xúc lật hông trong hầm lò, dung tích 0,5 m³. Thực hiện nhiệm vụ của Tập đoàn, VMC đã tập trung nghiên cứu thiết kế và đến năm 2008 đã chế tạo hoàn chỉnh một máy xúc lật hông, dung tích gàu xúc 0,5 m³mang nhãn hiệu “VMC E500”. Trừ hệ thống điện, động cơ điện chính, động cơ thủy lực và các phụ kiện phải nhập khẩu, còn lại phần kết cấu lắp ráp và một số chi tiết máy khác do Công ty thực hiện. Chiếc máy xúc này đã chạy thử nghiệm tại Công  ty Than 45 (Tổng công ty Đông Bắc) nhưng bộc lộ nhiều nhược điểm, nên VMC phải đưa về Nhà máy. Qua thực tế áp dụng thí điểm tại Công ty Than 45, nhóm nghiên cứu của VMC đã tìm ra nguyên nhân và các biện pháp khắc phục nhược điểm. Đến năm 2009, chiếc máy thứ 2 ra đời và được đưa vào sử dụng thí điểm tại Công ty Than Hà Lầm. Sau khi cải tiến, chiếc máy thứ 2 đã hoạt động 3 tháng trong lò, xúc được hơn 100m lò. Tuy nhiên, máy vẫn còn bộc lộ một số yếu điểm, cần phải khắc phục, đó là: tổng thể xe bị lệch tâm về phía sau, khoảng cách sáng gầm không đạt yêu cầu 120 mm so với TC max 180 mm, răng gầu làm việc hớt, tà âm không đạt 200 mm; tốc độ di chuyển chưa đạt với tính toán V = 3,5 km/h; đường dây ống thủy lực không gọn; tay điều khiển thiết bị ngược; động cơ di chuyển không đồng bộ, dẫn đến làm việc không ổn định, gây quá tải (gãy trục chủ động HGT); cụm di chuyển: ga lê bị mòn vẹt nhanh. Trên cơ sở phân tích, rút ra những nhược điểm trên, VMC đã tổ chức Hội nghị Hội đồng Khoa học, trong đó có đại diện các ban liên quan của Tập đoàn, đại diện các công ty mỏ hầm lò, các chuyên gia cơ khí, cơ điện mỏ… Qua kết luận của Hội đồng Khoa học, Giám đốc Công ty quyết định cho chế tạo 2 chiếc máy xúc VMC E500-1, dựa vào phiên bản máy xúc VMC E500 (hai chiếc máy trước) nhưng có cải tiến.  VMC E500-1 ra đời đã khắc phục những nhược điểm của 2 chiếc máy xúc nêu trên. Trước khi đưa máy xuống lò của Than Hà Lầm và Than Khe Chàm, VMC E500-1 đã được xúc thử nghiệm trên mặt bằng của VMC, Than Hà Lầm và Than Khe Chàm; được Bộ Công Thương thẩm định và được Hội đồng Nghiệm thu của Tập đoàn đánh giá chất lượng tốt. Nhiều đơn vị sử dụng máy xúc đã tăng đáng kể năng suất xúc của doanh nghiệp. Máy xúc đá lật hông VMC E500-1 có các thông số kỹ thuật như: Dung tích gầu 0,5 m³; Góc dỡ tải lớn nhất 50^o; Góc dốc làm việc 15⁰; Tốc độ di chuyển 2,2 km/h; Công suất động cơ điện 45kW; Khối lượng máy 8000 kg; Kích thước 5020 x 1530 x 2810 mm. Máy rất phù hợp với việc xúc đất đá đào lò trong các đường lò đảm bảo an toàn phòng nổ trong hầm lò. Hiện nay, trên 10 chiếc đã được đưa đến hầu hết các đơn vị khai thác than hầm lò cho thấy khá phù hợp. Qua sử dụng, nhiều đơn vị nhận xét, so với các loại máy của Trung Quốc, Ba Lan, máy VMC E500-1 “khỏe” hơn; đất đá ở đây rất cứng, nhưng  máy vẫn hoạt động tốt, nhất là  bộ phận nâng hạ gàu, quay phải quay trái gàu để xúc rất linh hoạt. Máy xúc ngoại mỗi lần quay phải quay trái đều phải xoay cả thân máy. Đất đá rắn, thân máy liên tục phải xoay vừa giảm năng suất vừa hại xích (xích chính bị mài mòn). Điều đáng vui mừng là, trong 6 cụm chi tiết của máy VMC 500-1, có trên 55% do Công ty VMC chế tạo, như thân máy, cụm gối cần, cụm gàu xúc, cụm thùng dầu chính, đối trọng, ghế lái, mái che khung, cụm di chuyển, giá đỡ dây điện, các xi lanh thủy lực với 4 loại, các đầu nối, rắc nối, rắc co, răng gàu xúc. Hiện còn một số phụ tùng của máy xúc phải nhập như: Cụm 3 bơm đồng trục, động cơ thủy lực liền HGT, các loại van, tay điều khiển, các loại ống dầu, bộ làm mát bằng nước, các fin lọc, phụ tùng điện như: động cơ điện 45kW, 1450v/p, tủ điện phòng nổ (khởi động từ…), đèn chiếu sáng, các đường cáp điện phòng nổ, phần cơ có 10 bộ bánh tì, 2 cụm bánh dẫn hướng, 2 lò xo giảm chấn, 2 cụm xi lanh tăng xích… Trong thời gian tới, Công ty tiếp tục nghiên cứu chế tạo hoặc liên doanh với các đơn vị trong và ngoài Tập đoàn Vinacomin để chế tạo, thay thế phụ tùng nhập ngoại. Ông Nguyễn Công Hoan - Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty cho biết: Hiện tại năng lực chế tạo thiết bị của Công ty từ 15-20 máy/năm, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người lao động, mang lại hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, góp phần tích cực tăng năng suất lao động của ngành Than. PV.