Sản lượng năng lượng tái tạo sẽ vượt điện than trong năm tới

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), sản lượng năng lượng tái tạo trong cơ cấu điện toàn cầu sẽ vượt qua điện than vào năm 2025, trở thành nguồn cung điện lớn nhất. Báo cáo được IEA công bố cuối tuần trước dự báo tiêu thụ điện toàn cầu tăng khoảng 4% trong năm 2024, đánh dấu tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện mạnh nhất kể từ năm 2007, ngoại trừ các mức tăng đột biến sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 và sau khủng hoảng đại dịch Covid-19. Dự báo này cũng cho thấy nhu cầu điện toàn cầu duy trì tốc độ tăng trưởng tương tự trong năm 2025.

Ấn Độ dự kiến dẫn đầu về tăng trưởng nhu cầu điện trong năm nay với tốc độ tăng 8%, trong khi Trung Quốc dự kiến đạt tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện 6%, chậm lại so với mức tăng 7% trong năm 2023. Nhu cầu sử dụng điều hòa không khí tiếp tục là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng nhu cầu điện sau một năm nhiệt độ toàn cầu nóng kỷ lục.

Keisuke Sadamori, Giám đốc phụ trách an ninh năng lượng và thị trường năng lượng của IEA, nhận định: “Tăng trưởng nhu cầu điện toàn cầu trong năm nay và năm tới sẽ đạt mức nhanh nhất trong hai thập niên qua. Điều này làm nổi bật vai trò ngày càng quan trọng của điện trong nền kinh tế cũng như tác động của các đợt nắng nóng khắc nghiệt”.

Nhu cầu điện tăng mạnh từ lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) đang khiến giới chức trách tăng cường giám sát các trung tâm dữ liệu, sử dụng để đào tạo các mô hình AI. Sau hai năm suy giảm liên tiếp, tiêu thụ điện ở Liên minh châu Âu (EU) dự kiến phục hồi trong năm 2024 với mức tăng trưởng 1,7%. Tại Mỹ, tiêu thụ điện cũng sẽ phục hồi với mức tăng trưởng 3% nhờ thời tiết ôn hòa và tăng trưởng kinh tế.

IEA dự báo, sản lượng năng lượng tái tạo (điện gió, mặt trời, thủy điện và các nguồn điện tái tạo khác) sẽ tăng mạnh 5% trong năm 2024. Đến năm 2025, năng lượng tái tạo sẽ chiếm 35% tổng sản lượng điện toàn cầu, tăng từ 30% trong năm 2023. Đây là lần đầu tiên, thị phần của năng lượng sạch vượt qua than để trở thành nguồn cung điện lớn nhất. Trong năm tới, thị phần của điện mặt trời và điện gió sẽ vượt qua thị phần của thủy điện trong cơ cấu sản lượng điện toàn cầu.

Keisuke Sadamori của IEA cũng nhấn mạnh: “Thật đáng khích lệ khi tỷ trọng năng lượng sạch trong cơ cấu điện tiếp tục tăng nhưng điều này cần phải diễn ra với tốc độ nhanh hơn nhiều để đáp ứng các mục tiêu về năng lượng và khí hậu quốc tế”.

Dù vậy, sản lượng nhiệt điện than toàn cầu dự báo tăng ít nhất 1% trong năm nay, tùy thuộc vào tình hình sản lượng thủy điện, đặc biệt là ở Trung Quốc. Lượng khí thải carbon từ ngành điện toàn cầu dự kiến tăng nhẹ trong năm nay trước khi giảm trở lại vào năm 2025. IEA ước tính, tiêu thụ than toàn cầu tăng 2,6% vào năm 2023, đạt mức cao nhất mọi thời đại, do sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Trung Quốc và Ấn Độ, hai nước tiêu thụ than lớn nhất. Nhu cầu than tăng ở cả lĩnh vực điện và sản xuất công nghiệp, với động lực chính là do sản lượng thủy điện thấp và nhu cầu điện tăng nhanh.

P.V (t/h)