Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) đã đánh giá tổng thể tình hình thị trường lao động và chính sách tiền lương năm 2024 với nhiều tín hiệu tích cực, nhưng cũng tồn tại không ít thách thức.
Trong năm, Bộ đã tập trung thể chế hóa các nội dung cải cách chính sách tiền lương trong doanh nghiệp, đáng chú ý là việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 6%. Chính sách này đã góp phần cải thiện đời sống người lao động khi tiền lương và thu nhập của họ tăng trung bình 1,9 triệu đồng so với năm 2020.
Các nỗ lực này, kết hợp với những giải pháp phục hồi và phát triển thị trường lao động, đã giúp các khu công nghiệp, khu chế xuất và vùng kinh tế trọng điểm cơ bản duy trì được lực lượng lao động ổn định, bất chấp những biến động mạnh mẽ trong giai đoạn 2021-2024 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
Toàn cảnh thị trường lao động Việt Nam 2024 |
Quan hệ lao động trong các doanh nghiệp nhìn chung giữ được sự hài hòa và ổn định, nhờ các hoạt động đối thoại và thương lượng đi vào thực chất hơn. Mặc dù thị trường lao động đã phục hồi theo xu hướng phát triển bình thường như trước dịch, nhưng vẫn xuất hiện tình trạng thiếu hụt lao động nhẹ tại một số địa bàn trọng yếu, nơi tập trung nhiều khu công nghiệp và khu chế xuất. Hiện tượng này một phần xuất phát từ việc một số doanh nghiệp lớn nhận thêm đơn hàng phục vụ dịp lễ cuối năm nhưng chưa chuẩn bị kịp thời nguồn lao động. Thiếu hụt lao động phổ thông, đặc biệt trong các ngành như dệt may và lắp ráp điện tử, trở thành vấn đề đáng lưu ý.
Dẫu vậy, thị trường lao động vẫn chưa đạt được sự phát triển bền vững khi tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức còn ở mức cao, chiếm 64,6% trong 9 tháng đầu năm 2024, giảm không đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Chất lượng cung lao động còn nhiều bất cập khi khoảng 71,9% người lao động chưa qua đào tạo từ sơ cấp trở lên, điều này hạn chế khả năng đáp ứng nhu cầu của một thị trường hiện đại, linh hoạt và bền vững. Những hạn chế này đặt ra thách thức lớn trong việc nâng cao chất lượng lao động và giảm tỷ lệ lao động phi chính thức.
Trong bối cảnh đó, Bộ LĐ-TB&XH đã triển khai hàng loạt giải pháp nhằm thu hút lao động ngoại tỉnh quay lại thành phố làm việc, đồng thời thực hiện Chương trình hỗ trợ phát triển thị trường lao động đến năm 2030. Các nỗ lực này được kỳ vọng sẽ góp phần giảm bớt các vấn đề còn tồn tại và xây dựng một thị trường lao động bền vững, hiện đại và hội nhập hơn trong tương lai. Những cải cách và chương trình hành động không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp mà còn giúp người lao động cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.