Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng theo hướng xanh và bền vững

Hội thảo diễn ra dưới sự điều hành của ông Trần Nhật Lam – Phó Chánh văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, ông Hoàng Văn Dự - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp và ông Hà Văn Thắng – Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam. 

Phát biểu tại Hội thảo, ông Hoàng Văn Dự - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp - Bộ NNPTNT cho biết, những năm qua được đánh giá là điểm sáng trong bức tranh kinh tế cả nước với nhiều mục tiêu luôn vượt kế hoạch đề ra. Giá trị gia tăng toàn ngành (GDP) năm 2022 tăng cao nhất trong những năm gần đây. Cụ thể, năm 2019 tăng 2,67%; năm 2020 tăng 3,04%; năm 2021 tăng 3,27%; năm 2022 tăng 3,36%. Trong đó, nông nghiệp tăng 2,88%; thủy sản tăng 4,43%, lâm nghiệp tăng 6,13%; kim ngạch xuất khẩu toàn ngành trên 53,22 tỷ USD. Bên cạnh đó, tỉ lệ che phủ rừng đạt 42,02%; tỉ lệ số xã đạt chuẩn nông thôn mới trên 73%.

Tuy nhiên theo đánh giá, nhận định của các cơ quan chuyên môn, sự tăng trưởng của ngành Nông nghiệp trong thời gian qua còn tiềm ẩn những yếu tố thiếu bền vững. Sản xuất nông nghiệp đã và đang làm gia tăng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là nguồn đất, nước, tác động xấu đến hệ sinh thái nói chung, hệ sinh thái nông nghiệp nông thôn nói riêng và đang tác động tiêu cực đến sức khỏe nhân dân. Vì vậy, sản xuất nông nghiệp bền vững, xanh, thân thiện với môi trường là đích đến mà Việt Nam và tất cả các quốc gia trên thế giới đã và đang phải hướng đến. Cùng với đó, toàn ngành Nông nghiệp đang chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp trên cơ sở tích hợp đa giá trị, trong đó có văn hoá và tài nguyên môi trường.

Như vậy, phát triển nông nghiệp sinh thái kết hợp du lịch nông thôn được đánh giá là xu hướng phát triển bền vững trong giai đoạn hiện nay nhằm hiện thực hoá các cam kết của Chính phủ Việt Nam với cộng đồng thế giới cũng như góp phần định hướng một ngành Nông nghiệp phát triển bền vững và hiệu quả. Mô hình này sẽ giúp khai thác nguồn lực sẵn có địa phương, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập, đời sống cho người dân địa phương, bảo vệ môi trường sinh thái khu vực nông thôn, giúp duy trì, quảng bá bản sắc văn hóa, đời sống nông thôn các dân tộc, vùng miền từ đó góp phần thu hút đầu tư phát triển kinh tế cộng đồng, địa phương.

Chia sẻ về các giải pháp thúc đẩy loại hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, ông Phạm Hải Quỳnh - Chủ tịch Hội du lịch cộng đồng Việt Nam cũng kiến nghị giữa Bộ NNPTNT, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) cùng các cơ quan liên quan cần đẩy mạnh xây dựng, quảng bá thương hiệu cho sản phẩm du lịch nông nghiệp Việt Nam.

“Một sai lầm phổ biến là sự hiểu lầm giữa nhà trọ và homestay. Nhà trọ thường chỉ là nơi cung cấp chỗ ở, trong khi homestay mang đến trải nghiệm sống và giao lưu văn hóa cùng cộng đồng địa phương”, ông Quỳnh nêu quan điểm.

Theo đó, những homestay chất lượng thường phải đi kèm với sự chăm sóc và hướng dẫn từ người dân địa phương, mang đến cho du khách một môi trường tương tác, đắm chìm trong đời sống của cộng đồng và có cơ hội trải nghiệm văn hóa truyền thống.

Đề xuất các giải pháp thúc đẩy loại hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, ông Phạm Hải Quỳnh cho rẳng, giữa Bộ Nông nghiệp và các cơ quan liên quan, như Bộ VHTT&DL để xây dựng và quảng bá thương hiệu "Travel Shopping" cho sản phẩm nông nghiệp du lịch Việt Nam.

"Cần thúc đẩy việc hoàn thiện quy hoạch du lịch cho các vùng đất nông nghiệp được phép làm du lịch. Cần xây dựng các chuỗi cung ứng đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm cho sản phẩm du lịch nông nghiệp. Khuyến khích việc đầu tư vào hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp tại các điểm du lịch, bao gồm trang trại, vườn cây, khu chế biến nông sản địa phương...", ông Phạm Hải Quỳnh khuyến nghị.

Hội thảo cũng đã tiếp thu nhiều ý kiến đóng góp của đại biều nhằm đưa ra các giải pháp phát triển du lịch nông nghiệp, tạo hệ sinh thái kinh tế xanh. Đặc biệt là việc tăng cường đào tạo, nâng cao nhận thức về du lịch nông nghiệp cho người dân địa phương, giúp họ hiểu rõ về giá trị, tiềm năng của sản phẩm nông nghiệp với du lịch.

Thông qua Hội thảo “Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với mô hình du lịch nông thôn”, các ý kiến tham luận của các cơ quan, đơn vị tham gia khẳng định vai trò, tầm quan trọng của việc phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững và thân thiện với môi trường; giới thiệu, quảng bá một số mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn gắn với mô hình du lịch nông thôn hiện nay; cùng nhau trao đổi, bàn về các giải pháp xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn gắn với du lịch nông thôn nhằm thu hút, phát triển kinh tế cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Đức Hạnh