![]() |
Thuế quan giữ nguyên khi tòa Phúc thẩm Mỹ ra phán quyết có lợi cho ông Trump |
Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ tại Washington ngày 29/5 đã ra phán quyết tạm thời khôi phục hiệu lực của các mức thuế quan diện rộng do Tổng thống Donald Trump áp đặt trước đó. Động thái này diễn ra chỉ một ngày sau khi Tòa Thương mại Quốc tế Mỹ (USCIT) bất ngờ tuyên bố rằng ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi sử dụng Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế lên hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ – bao gồm Canada, Mexico và Trung Quốc.
Tòa phúc thẩm cho biết quyết định tạm đình chỉ này sẽ giúp có thêm thời gian để xem xét kháng cáo của chính quyền Tổng thống Trump. Theo lịch trình, các bên nguyên đơn phải nộp phản hồi trước ngày 5/6, và phía chính phủ sẽ trả lời vào ngày 9/6.
Ngay sau khi nhận được tin vui từ tòa án cấp cao hơn, ông Trump đã đăng bài trên mạng xã hội, gọi phán quyết ban đầu là “kinh khủng và đầy tính chính trị”. Ông khẳng định nếu phải xin Quốc hội phê duyệt các mức thuế, thì “quyền lực tổng thống sẽ bị phá hủy hoàn toàn” và kêu gọi Tòa án Tối cao Mỹ “đảo ngược phán quyết đe dọa đất nước này một cách nhanh chóng và quyết đoán”.
Phán quyết mới giúp trì hoãn khả năng thuế quan bị bãi bỏ trong ngắn hạn, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng bản thân quá trình kháng cáo có thể kéo dài nhiều tháng, và vẫn tiềm ẩn rủi ro lớn cho chương trình thương mại của ông Donald Trump. Một tòa án liên bang khác cùng ngày cũng đưa ra phán quyết rằng Tổng thống đã vượt quyền khi sử dụng IEEPA để áp thuế đối ứng ở mức tối thiểu 10% — nhưng giới hạn hiệu lực phán quyết chỉ áp dụng cho công ty nguyên đơn là một doanh nghiệp sản xuất đồ chơi.
Trong bối cảnh các thỏa thuận thương mại vẫn chưa thành hình rõ ràng, các nước đối tác như Nhật Bản được dự đoán sẽ không vội ký kết thêm bất kỳ hiệp định nào trong lúc tình hình pháp lý còn nhiều tranh cãi. Ông George Lagarias, chuyên gia kinh tế trưởng tại Forvis Mazars, nhận định: “Nếu kháng cáo không thành trong vài ngày tới, điều tích cực duy nhất là các bên có thêm thời gian chuẩn bị, và mức thuế không thể vượt quá 15% trong thời gian này”.
Theo Oxford Research, nếu phán quyết của USCIT có hiệu lực ngay lập tức, mức thuế trung bình thực tế của Mỹ sẽ giảm còn khoảng 6%. Tuy nhiên, nhờ lệnh tạm đình chỉ, tỷ lệ này sẽ duy trì ở mức 15% – vốn đã được giữ từ đầu tháng 5/2025 sau khi Tổng thống Trump đạt được thỏa thuận tạm ngừng áp thuế cao với Trung Quốc đến cuối mùa hè.
Tác động thực tế từ các chính sách thuế của ông Trump vẫn là một ẩn số gây tổn thất lớn. Theo phân tích của Reuters, các công ty trên toàn cầu đã chịu thiệt hại hơn 34 tỷ USD do chi phí tăng cao và doanh thu sụt giảm. Trong đó, các ngành như ô tô, rượu bia, điện tử tiêu dùng và sản phẩm gia dụng bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Các tên tuổi lớn như General Motors, Ford, Diageo, Honda, Campari, Roche và Novartis đều đã phải rút lại dự báo lợi nhuận cho năm 2024. Một số công ty còn lên kế hoạch chuyển dây chuyền sản xuất sang Mỹ để giảm thiểu thiệt hại do thuế.
Với những gì đang diễn ra, tương lai của chính sách thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump vẫn là một ván cờ chưa có hồi kết. Và cho đến khi Tòa án Tối cao ra phán quyết cuối cùng, cả nền kinh tế Mỹ và thương mại toàn cầu sẽ còn phải tiếp tục sống chung với sự bất định.
![]() |
![]() |
![]() |