![]() |
| Trung Quốc chuẩn bị nới lỏng quy định xuất khẩu đất hiếm |
Theo nguồn tin từ Reuters, Bộ Thương mại Trung Quốc đã thông báo đến một số doanh nghiệp về việc sắp áp dụng cơ chế cấp phép xuất khẩu mới, linh hoạt và tinh gọn hơn. Cơ quan này cũng đã đưa ra hướng dẫn sơ bộ về các loại hồ sơ doanh nghiệp cần chuẩn bị để xin cấp phép.
Loại giấy phép mới dự kiến có thời hạn một năm, với khả năng mở rộng sản lượng xuất khẩu. Để hoàn tất hồ sơ, các công ty Trung Quốc sẽ yêu cầu khách hàng nước ngoài cung cấp thêm thông tin chi tiết về mục đích sử dụng đất hiếm.
Động thái này được đưa ra không lâu sau cuộc gặp song phương giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Hàn Quốc ngày 30/10. Trong thỏa thuận đạt được, Washington cam kết giảm thuế nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc, đổi lại Bắc Kinh đồng ý tiếp tục xuất khẩu đất hiếm và hoãn áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chuỗi cung ứng khoáng sản này thêm một năm.
Cuối tuần qua, Nhà Trắng tuyên bố Trung Quốc đã đồng ý áp dụng cơ chế giấy phép xuất khẩu theo hình thức chung – động thái được coi là bước rút lui rõ rệt khỏi chính sách kiểm soát nghiêm ngặt trước đó.
Tuy nhiên, giới quan sát lưu ý rằng thỏa thuận trên chỉ là sự tạm hoãn. Các biện pháp kiểm soát 7 loại đất hiếm mà Bắc Kinh đưa ra hồi tháng 4 vẫn chưa bị hủy bỏ, và Bộ Thương mại Trung Quốc hiện chưa đưa ra bình luận chính thức. Nhiều khả năng, các quy định cụ thể sẽ được công bố vào cuối năm. Giới chức cũng đang cân nhắc áp dụng hạn chế đối với các khách hàng hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng và các ngành công nghệ nhạy cảm.
Hiện tại, Trung Quốc chiếm hơn 90% sản lượng đất hiếm tinh chế và sản xuất nam châm đất hiếm toàn cầu. Trong giai đoạn 2020–2023, Mỹ phụ thuộc vào Trung Quốc cho khoảng 70% lượng đất hiếm dưới dạng hợp chất và kim loại, theo số liệu từ Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ. Chính vì vậy, đất hiếm đang ngày càng trở thành con bài chiến lược trong đàm phán thương mại và địa chính trị của Bắc Kinh.
Trước đó vào tháng 4, Trung Quốc áp đặt yêu cầu xin giấy phép cho từng lô hàng xuất khẩu đất hiếm, khiến thủ tục kéo dài và phức tạp. Hệ quả là đến tháng 5, ngành công nghiệp toàn cầu bắt đầu đối mặt với tình trạng thiếu hụt, buộc một số nhà máy ô tô phải tạm ngừng hoạt động. Trong số khoảng 2.000 hồ sơ xin nhập khẩu từ các doanh nghiệp châu Âu nộp từ tháng 4 đến nay, chỉ hơn một nửa được phê duyệt.