Cuộc đua AI trong thương mại điện tử
Các “gã khổng lồ” công nghệ đang đẩy mạnh bước tiến vào lĩnh vực thương mại điện tử bằng loạt công cụ mua sắm tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), giúp người dùng thử đồ ảo, săn hàng giá rẻ và thậm chí đặt hàng tự động.
![]() |
Trợ lý mua sắm AI: Cuộc cách mạng mới trong thương mại điện tử |
Trào lưu này khởi nguồn từ sự phát triển của AI tạo sinh (generative AI), nay được "đóng gói" thành các AI agent (tác nhân AI) với khả năng thực hiện nhiệm vụ cụ thể mà không cần can thiệp thủ công. “Đây chính là bước tiến tiếp theo trong trải nghiệm mua sắm”, chuyên gia Angelo Zino từ CFRA Research nhận định.
Tuần trước, Google đã công bố chế độ “AI Mode” cho phép người dùng chụp ảnh bản thân và xem trước các món đồ thời trang trên chính cơ thể mình với kích cỡ được AI tự điều chỉnh. Người dùng có thể thiết lập mức giá sẵn sàng chi trả, sau đó AI sẽ tự động lùng sục trên mạng để tìm món hàng tương ứng và gửi thông báo khi tìm thấy, kèm tùy chọn mua qua nền tảng thanh toán của Google.
Nhà phân tích Avi Greengart từ Techsponential nhận xét: “Google đang từng bước thách thức Amazon”; đồng thời ông cho biết đây cũng là cách Google tăng lượng truy cập và doanh thu quảng cáo từ AI.
Không chỉ Google, OpenAI cũng đã tích hợp tính năng mua sắm vào ChatGPT, với đề xuất sản phẩm, đánh giá từ người tiêu dùng và liên kết đến các trang thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, Perplexity AI thậm chí còn cho phép người dùng thanh toán trực tiếp trong ứng dụng, trong khi Amazon triển khai chế độ “Buy for Me” trên trợ lý số Rufus để thực hiện giao dịch cả ở ngoài nền tảng của mình.
Walmart cũng không đứng ngoài cuộc khi hé lộ kế hoạch thêm trợ lý AI vào hệ thống mua sắm trực tuyến, và làm việc với các đối tác để đảm bảo sản phẩm của Walmart được ưu tiên trong các đề xuất AI.
Đáng chú ý, cả Visa và Mastercard đều xác nhận đã cập nhật hệ thống để hỗ trợ thanh toán do AI agent thực hiện, mở ra giai đoạn mà máy móc bắt đầu thay người tiêu dùng đưa ra quyết định mua sắm.
“Khi AI bắt đầu đảm nhiệm việc tìm sản phẩm và ra quyết định, các nhà bán lẻ sẽ phải tối ưu hóa cho lớp khách hàng mới này – không còn là con người mà là AI”, bà Elise Watson, chuyên gia tại Clarkston Consulting, nhận định.
Tuy nhiên, việc làm thế nào để một sản phẩm trở nên “hấp dẫn” với AI agent vẫn là một bí ẩn, và các nhà bán lẻ có thể sẽ phải học cách bán hàng cho… máy móc.
Google và Meta có lợi thế lớn nhờ sở hữu lượng dữ liệu người dùng khổng lồ và vị trí dẫn đầu trong cuộc đua AI toàn cầu. Tuy nhiên, điều này làm dấy lên lo ngại về quyền kiểm soát thông tin cá nhân, đặc biệt khi AI bắt đầu quyết định thay người dùng.
Google cho biết người dùng sẽ cần cấp quyền nếu muốn AI truy cập email hoặc dữ liệu ứng dụng nhằm tối ưu hóa đề xuất. Dù vậy, hiện tại vẫn chưa có khung pháp lý hoặc đạo đức rõ ràng cho việc AI thay thế con người trong việc mua sắm.
Chuyên gia Chris Jones từ PSE Consulting nhận định: “Nền kinh tế tác nhân (agent economy) đã bắt đầu. Câu hỏi còn lại là: Liệu chúng ta có thể tin tưởng để máy móc mua sắm thay mình hay không?”.
![]() |
![]() |
![]() |